J41. Losaka Jātaka -- Chuyện về nhà sư trọn đời thiếu ăn, trừ ngày cuối đời.

Tóm tắt: Trưởng lão Xá Lợi Phất gặp một cậu bé nghèo và truyền giới cho cậu. Bất chấp những bất hạnh trong cuộc sống tại gia và sự đấu tranh không ngừng để có đủ thức ăn, cuối cùng cậu đã đạt được quả vị A La Hán. Đức Phật kể lại một câu chuyện quá khứ, trong đó một người đàn ông đã ngăn cản một vị A La Hán nhận thức ăn. Kết quả là, trong mỗi kiếp sống tiếp theo, vị ấy đều gặp bất hạnh. Tuy nhiên, trong kiếp sống cuối cùng, nhờ thiền định về ba đặc tính, ngài đã đạt được sự giải thoát.

.

Ngày xửa ngày xưa, tại một ngôi làng chài, có một đứa trẻ chào đời. Ngay từ khi mới thụ thai, vận rủi đã đeo bám cậu như hình với bóng. Những người đánh cá, vốn luôn thành công, giờ đây chẳng bắt được một con cá nào. Hỏa hoạn và những tai họa khác liên tiếp xảy ra trong làng. Người dân trở nên đói khát và tuyệt vọng, đổ lỗi cho bất hạnh của mình cho một người nào đó trong số họ.

Họ bắt đầu chia thành những nhóm nhỏ hơn, mỗi lần quan sát xem nhóm nào tiếp tục chịu đựng. Cuối cùng, chỉ còn lại một gia đình, và đó là gia đình của cậu bé xui xẻo. Dân làng tin rằng gia đình đó bị nguyền rủa, nên đã đánh đuổi họ.

Người mẹ phải vật lộn để sinh tồn. Khi đến ngày sinh, bà sinh con trai một mình. Bà chăm sóc cậu bé cho đến khi cậu biết đi, rồi đưa cho cậu một chiếc bát nhỏ và bảo cậu đi ăn xin. Bà bỏ rơi cậu, để cậu bé tự lo liệu cho bản thân. Cậu lớn lên trong cảnh bẩn thỉu và nhếch nhác, phải lục lọi tìm kiếm thức ăn ở bất cứ nơi nào có thể.

Một ngày nọ, khi cậu bé lên bảy tuổi, Trưởng lão Xá Lợi Phất (Sariputta) thông thái và từ bi nhìn thấy cậu bé đang ăn những mẩu cơm vụn dưới đất. Xá Lợi Phất vô cùng thương xót cậu bé và bảo cậu lại gần. Cậu bé, tên là Losaka, cúi chào vị Trưởng lão và nói với ngài rằng cha mẹ cậu đã bỏ rơi cậu. Xá Lợi Phất, cảm động trước câu chuyện của cậu, hỏi cậu có muốn xuất gia không. Cậu bé, vừa ngạc nhiên vừa tràn đầy hy vọng, đã đồng ý.

Xá Lợi Phất đưa cậu bé đến chùa, tắm rửa cho cậu và cho cậu ăn. Ngài đã giúp Losaka xuất gia làm Sa Di và sau đó là Tỳ Kheo. Cậu được gọi là Losaka Tissa.

Mặc dù là một nhà sư, vận rủi vẫn luôn đeo bám Losaka Tissa. Cậu không bao giờ có đủ thức ăn, dù mọi người có cố gắng cho cậu bao nhiêu. Cứ như thể bát của cậu bị nguyền rủa; chỉ cần một muỗng cơm cũng khiến bát trông đầy, và thức ăn của người thí chủ dường như biến mất trước khi đến tay cậu. Mọi người thấy bát của cậu đã đầy và nhường thức ăn của họ cho vị sư tiếp theo. Ông chỉ nhận được vừa đủ để sống.

Nhưng Losaka Tissa đã hết lòng tận tụy. Nhờ thiền định sâu sắc, ông đã đạt được trí tuệ và trở thành một vị A La Hán, một bậc giác ngộ. Tuy nhiên, lời nguyền không có đủ thức ăn vẫn còn đó.

Vào ngày cuối cùng của cuộc đời Losaka Tissa, Sariputta biết rằng ông sắp viên tịch. Quyết tâm cho bạn mình có được một bữa ăn bổ dưỡng, Sariputta đã đưa Losaka đi khất thực. Nhưng ngay cả khi có Sariputta ở đó, họ vẫn không nhận được gì. Sariputta đưa Losaka trở về tu viện và đích thân đến cung điện của nhà vua. Lúc đó đã quá trưa, quá muộn để một nhà sư có thể ăn một bữa ăn đầy đủ, nhưng nhà vua đã ban cho Sariputta một món ngọt đặc biệt để mang về cho Losaka.

Sariputta vội vã quay lại, nhưng Losaka Tissa, nghĩ rằng bạn mình đã ra đi mãi mãi, đã bắt đầu rời đi. Sariputta tìm thấy ông và, biết rằng thức ăn sẽ biến mất khỏi tay bất kỳ ai khác, đã khăng khăng giữ bát trong khi Losaka ăn. Thức ăn không hề biến mất, và Losaka Tissa đã ăn no nê lần đầu tiên trong đời. Ngay hôm đó, ngài viên tịch trong thanh thản, cuộc đời ngài đã hoàn tất.

Sau đó, các vị sư khác tự hỏi làm thế nào Losaka Tissa, một người kém may mắn và nghèo khó, lại có thể đạt được trạng thái giác ngộ cao cả như vậy. Đức Phật giải thích rằng sự nghèo khó của Losaka Tissa là kết quả của những hành động trong quá khứ.

Đức Phật sau đó kể một câu chuyện từ một kiếp trước. Vào thời Đức Phật Kassapa, Losaka là một vị sư ganh tị với một vị A-la-hán đang du hành. Dân chúng địa phương chào đón vị A-la-hán và mời ngài cùng vị sư ganh tị đến dùng bữa. Vị sư ganh tị sợ mất địa vị trong cộng đồng. Ông ta nói dối rằng vị A-la-hán bị bệnh và không thể đến được. Sau đó, ông ta lấy thức ăn dành cho vị A-la-hán và sợ bị bắt, nên đã ném nó vào lửa. Vì hành động tàn ác này, ông ta đã tái sinh nhiều kiếp làm một sinh vật bất hạnh, không bao giờ có đủ thức ăn. Trong một kiếp, ngài là con trai của một người ăn xin tên là Mitta-vindaka, người đã bị đuổi khỏi nhà vì vận rủi. Lời nguyền đeo bám ngài khắp mọi nơi, từ bị ném xuống biển cho đến bị quỷ dữ truy đuổi.

Cuối cùng, trong kiếp này, ngài được tái sinh thành Losaka Tissa. Vận rủi của ngài là nghiệp quả của những hành động trong quá khứ. Nhưng Losaka Tissa cũng đã thiền định sâu sắc về bản chất của đau khổ và sự vô thường của vạn vật. Sự tận tụy của ngài đã dẫn ngài đến giác ngộ, chấm dứt vòng luân hồi nghiệp chướng.

Đức Phật kết luận: "Chính những hành động của Losaka Tissa là nguyên nhân của cả sự nghèo đói lẫn sự giác ngộ của ngài. Ngài đau khổ vì trước đây ngài đã ngăn cản người khác nhận được sự giúp đỡ. Nhưng ngài đã trở thành một vị A La Hán nhờ thiền định của mình."

Losaka Tissa là Mitta-vindaka của quá khứ, và Đức Phật là thầy của ngài. Câu chuyện cho thấy rằng trong khi những hành động trong quá khứ có thể mang lại cho chúng ta vô vàn khó khăn, thì những nỗ lực hiện tại của chúng ta có thể mang lại cho chúng ta sự giải thoát.

.

.... o ....

J41. Losaka Jātaka -- The story of a monk who never had enough to eat—except on his final day.

Summary: Elder Sāriputta encounters a poor boy and ordains him. Despite his misfortunes in lay life and his continued struggle to obtain enough alms to eat, he ultimately attains Arahatship. The Buddha recounts a past story in which a man prevented an Arahat from receiving food. As a result, in every subsequent birth, he experienced misfortune. However, in his final life, by meditating on the three characteristics, he achieved liberation.

.

A long time ago, in a village of fishermen, a child was born. From the day of his conception, bad luck clung to him like a shadow. The fishermen, who had always been successful, couldn’t catch a single fish. Fires and other disasters plagued the village. People grew hungry and desperate, blaming their misfortune on someone among them.

They began to divide themselves into smaller groups, each time observing which group continued to suffer. Finally, only one family was left, and it was the family of the unlucky boy. The villagers, convinced the family was cursed, drove them away with blows.

The mother struggled to survive. When the time came, she gave birth to her son alone. She cared for him until he could walk, then gave him a small bowl and told him to beg. She abandoned him, leaving the little boy to fend for himself. He grew up dirty and unkempt, scrounging for food wherever he could.

One day, when the boy was seven, the wise and compassionate Elder Sariputta saw him eating scraps of rice from the ground. Sariputta felt immense pity for the boy and asked him to come closer. The boy, who was named Losaka, bowed respectfully and told the Elder that his parents had abandoned him. Sariputta, moved by his story, asked if he would like to become a monk. The boy, surprised and hopeful, agreed.

Sariputta took the boy to the monastery, bathed him, and gave him a meal. He helped Losaka enter the Order as a novice and later as a full Brother. He became known as Losaka Tissa.

Despite being a monk, Losaka Tissa’s bad luck never left him. He could not get enough food, no matter how much people tried to give him. It was as if a curse was on his bowl; a single scoop of rice would make it appear full, and a donor’s food would seem to vanish before it reached him. People saw that his bowl was full and gave their food to the next monk. He only ever received enough to stay alive.

But Losaka Tissa was dedicated. Through deep meditation, he gained wisdom and became an Arahat, an enlightened one. Still, his curse of not having enough food remained.

On the last day of Losaka Tissa’s life, Sariputta knew he was to pass away. Determined to see his friend get a nutritious meal, Sariputta took Losaka with him to beg for alms. But even with Sariputta present, they received nothing. Sariputta sent Losaka back to the monastery and went to the king's palace himself. It was past noon, too late for a monk to eat a full meal, but the king gave Sariputta a special sweet treat to bring back to Losaka.

Sariputta hurried back, but Losaka Tissa, thinking his friend was gone for good, had started to leave. Sariputta found him and, knowing the food would vanish from anyone else’s hands, insisted on holding the bowl himself while Losaka ate. The food did not vanish, and Losaka Tissa ate his fill for the first time in his life. That very day, he passed away peacefully, his life’s journey complete.

Later, the other monks wondered how Losaka Tissa, so unlucky and poor, could have achieved such a high state of enlightenment. The Buddha explained that Losaka Tissa’s poverty was a result of his past actions.

The Buddha then told a story from a past life. In the time of the Buddha Kassapa, Losaka was a monk who became jealous of a traveling Arahat. The local people welcomed the Arahat and invited him and the jealous monk for a meal. The jealous monk feared losing his status with the community. He lied and told the local people that the Arahat was sick and could not come. He then took the food meant for the Arahat and, afraid of getting caught, threw it into a fire. Because of this cruel action, he was reborn for many lifetimes as an unlucky creature who could never get enough to eat. In one life, he was a beggar’s son named Mitta-vindaka, who was driven from his home because of his bad luck. The curse followed him everywhere, from being thrown overboard a ship to being chased by demons.

Finally, in this life, he was born again as Losaka Tissa. His bad luck was the karma of his past actions. But Losaka Tissa had also meditated deeply on the nature of suffering and the impermanence of things. His dedication led him to enlightenment, which ended the cycle of bad karma.

The Buddha concluded, "Losaka Tissa’s own actions were the cause of both his poverty and his enlightenment. He suffered because he had previously prevented others from receiving help. But he became an Arahat because of his meditation."

Losaka Tissa was the Mitta-vindaka of the past, and the Buddha was his teacher. The story shows that while our past actions can bring us immense hardship, our present efforts can bring us liberation.

.... o ....

J42. Kapota Jātaka -- Con quạ chết vì tham.

Tóm tắt: Một nhà sư, bị lòng tham thúc đẩy, đi từ người ủng hộ này đến người ủng hộ khác để xin thức ăn. Đức Phật giải thích rằng nhà sư này cũng từng tham lam trong một kiếp trước, khi còn là một con quạ, ông đã lừa bạn mình, chim bồ câu, để vào bếp và lấy trộm thức ăn. Tuy nhiên, người đầu bếp đã bắt được quạ, nhổ lông và bỏ mặc cho quạ chết.

.

Khi ở Kỳ Viên, Đức Phật được một số nhà sư báo tin về một nhà sư có lòng tham lam. Đức Phật gọi nhà sư đến và hỏi: "Có đúng như người ta nói, ông tham lam không?" Nhà sư đáp: "Vâng, thưa ngài."

Đức Phật nói: "Tiền kiếp ông cũng tham lam, và vì lòng tham đó mà ông mất mạng, khiến một người bạn tốt và thông thái phải mất nhà." Ngài kể một câu chuyện từ rất lâu rồi.

Ngày xửa ngày xưa, có một chú chim bồ câu được sinh ra ở thành Benares. Người dân thành phố này rất thương yêu các loài vật. Họ làm những chiếc giỏ rơm nhỏ cho chim chóc trú ngụ. Người đầu bếp của một người giàu có có một chiếc giỏ trong bếp, và chú chim bồ câu này, thực ra là Bồ-tát, sống ở đó. Buổi sáng nó bay ra ngoài kiếm ăn và buổi tối lại bay về.

Một ngày nọ, một con quạ tham lam bay ngang qua bếp và ngửi thấy mùi thức ăn ngon. Nó nhìn thấy chim bồ câu và quyết định đi theo, nghĩ rằng nó có thể kiếm được thức ăn từ chim bồ câu. Ngày hôm sau, quạ đi theo bồ câu khắp nơi. Bồ câu hỏi: "Sao anh lại đi theo tôi vậy, anh bạn? Thức ăn của chúng ta không giống nhau." Quạ giả vờ ngưỡng mộ, nói: "Tôi chỉ muốn ở bên anh và học hỏi từ anh thôi."

Bồ câu đồng ý, cảnh báo anh ta phải cẩn thận. Bồ câu ăn hạt, còn quạ ăn côn trùng. Buổi tối, quạ bay về nhà cùng bồ câu. Người đầu bếp ngạc nhiên nhưng vẫn tốt bụng. Ông treo một giỏ cá thứ hai cho quạ, và hai con chim sống cùng nhau trong bếp.

Một hôm, người đầu bếp mang về một lượng lớn cá và treo lên phơi khô. Quạ, lòng tham ngập tràn, quyết định sẽ ăn hết chỗ cá này và ngày hôm sau sẽ không ra ngoài nữa. Nó nằm trong giỏ cá suốt đêm, rên rỉ như bị ốm. Sáng hôm sau, khi bồ câu nói: "Đi thôi, anh bạn", quạ đáp: "Tôi bị đau bụng! Anh phải đi mà không có tôi."

Chú bồ câu thông thái biết rằng quạ đang nói dối. "Quạ không bị đau bụng khi ăn đâu", nó nói. "Ngươi chỉ muốn ăn cá trong bếp thôi. Thức ăn của người không dành cho ngươi. Đừng đầu hàng lòng tham." Nhưng con quạ khăng khăng rằng nó quá bệnh để bay. Bồ câu cảnh báo nó lần cuối, rồi bay đi một mình.

Người đầu bếp bắt đầu chuẩn bị cá. Ông ta hé mở vài nắp nồi cho hơi nước thoát ra ngoài và ra ngoài nghỉ ngơi. Con quạ, chớp thời cơ, bay ra khỏi giỏ và đậu trên một nồi thức ăn. Nắp nồi kêu loảng xoảng. Người đầu bếp, nghe thấy tiếng động, chạy vào bếp. Ông ta nhìn thấy con quạ và vô cùng tức giận. "Con quạ tham lam này muốn ăn bữa tối của chủ nhân ta!" ông ta hét lên. "Ta làm việc chăm chỉ vì chủ nhân, chứ không phải vì một con quạ ăn cắp!"

Ông ta nhanh chóng đóng cửa lại, bắt con quạ và nhổ sạch lông của nó. Sau đó, ông ta trộn một hỗn hợp cay gồm gừng, muối, thì là và sữa chua rồi phủ lên con quạ. Ông ta ném con quạ trở lại giỏ của mình, nơi con chim tội nghiệp nằm đau đớn tột cùng.

Buổi tối, bồ câu Bồ Tát trở về và thấy tình trạng khốn khổ của quạ. "Ôi, con quạ tham lam," nó nói. "Ngươi đã không nghe lời ta, và giờ lòng tham của ngươi đã gây ra cho ngươi vô vàn đau khổ." Bồ câu bèn quyết định không thể sống ở đó nữa. Nó bay đi tìm một ngôi nhà mới. Con quạ chết vì đau đớn, và người đầu bếp ném nó cùng giỏ của nó vào đống rác.

Kết thúc bài giảng, Đức Phật thuyết giảng Tứ Diệu Đế. Cuối bài giảng, vị tỳ kheo ấy chứng đắc Quả Thánh thứ Hai. Sau đó, Đức Phật giải thích mối liên hệ và xác định sự tái sinh như sau: "Vị tỳ kheo tham lam ấy là con quạ thời đó, còn ta là con bồ câu."

.... o ....

J42. Kapota Jātaka -- The crow died from greed.

Summary: A monk, driven by greed, goes from supporter to supporter and collects food. The Buddha explains that this monk was also greedy in a previous life when, as a crow, he deceived his friend, the pigeon, to gain access to a kitchen, from which he stole food. However, the cook caught him, plucked him, and left him to die.

.

While at Jetavana, the Buddha was informed by some monks about a certain monk who exhibited greed. The Buddha called the monk to him and asked, "Is it true, as they say, that you are greedy?" The monk replied, "Yes, sir."

The Buddha then said, "You were greedy in a past life, too, and because of your greed, you lost your life and made a wise and good friend lose his home." He then told a story from a long, long time ago.

Once upon a time, a pigeon was born in the city of Benares. The people of Benares were very kind to animals. They built little straw baskets for birds to live in. The cook of a wealthy man had a basket in his kitchen, and this pigeon, who was actually the Bodhisatta, lived there. He would fly out in the morning for food and return in the evening.

One day, a greedy crow flew over the kitchen and smelled the delicious food. He saw the pigeon and decided to follow him, thinking he could get food through the pigeon. The next day, the crow followed the pigeon everywhere. The pigeon asked, "Why are you following me, friend? Our food is not the same." The crow, pretending to be a great admirer, said, "I simply want to be with you and learn from you."

The pigeon agreed, warning him to be careful. The pigeon ate seeds, while the crow ate insects. In the evening, the crow flew home with the pigeon. The cook was surprised but kind. He hung up a second basket for the crow, and the two birds lived together in the kitchen.

One day, the cook brought home a large amount of fish and hung it up to dry. The crow, filled with greed, decided he would eat all this food and not go out the next day. He lay in his basket all night, groaning as if he were sick. In the morning, when the pigeon said, "Let's go, friend," the crow replied, "I have a stomachache! You must go without me."

The wise pigeon knew the crow was lying. "Crows don't get stomach aches from eating," he said. "You only want to eat the fish in the kitchen. Man's food is not for you. Do not give in to greed." But the crow insisted he was too sick to fly. The pigeon warned him one last time, then flew off alone.

The cook began preparing the fish. He left some of the lids slightly open to let the steam out and went outside to rest. The crow, seeing his chance, flew out of his basket and landed on a pot of food. The lid clattered loudly. The cook, hearing the noise, ran back into the kitchen. He saw the crow and was furious. "This greedy crow wants to eat my master's dinner!" he shouted. "I work hard for my master, not for a thieving crow!"

He quickly shut the door, caught the crow, and plucked every single one of his feathers. Then, he mixed a spicy paste of ginger, salt, cumin, and sour milk and coated the crow with it. He threw the crow back into his basket, where the poor bird lay in terrible pain.

In the evening, the Bodhisatta pigeon returned and saw the crow's miserable state. "Ah, greedy crow," he said. "You did not listen to my words, and now your greed has caused you great suffering." The pigeon then decided he could no longer live there. He flew away to find a new home. The crow died from his pain, and the cook threw him and his basket onto the trash pile.

Having concluded this lesson, the Buddha preached the Four Truths. At the close of the teaching, that monk attained the Fruit of the Second Path. Then the Buddha explained the connection and identified the birth as follows: “The greedy monkr was the crow of those times, and I was the pigeon.”

.... o ....

J43. Veluka Jātaka -- Chuyện nhà sư ngang bướng, nuôi một con rắn làm thú cưng.

Tóm tắt: Một nhà sư ngang bướng, nuôi một con rắn làm thú cưng. Đức Phật kể câu chuyện về một kiếp trước, nhà sư kia là một ẩn sĩ nuôi một con rắn lục làm thú cưng. Ngay cả khi được khuyên can, ẩn sĩ  kia vẫn tiếp tục nuôi con rắn lục. Một ngày nọ, con rắn hổ mang tấn công và giết chết vị ẩn sĩ.

.

Đức Phật đang ở Kỳ Viên thì nghe nói về một vị sư rất bướng bỉnh. Đức Phật hỏi vị sư rằng những lời đồn đại đó có đúng không, và vị sư thừa nhận là đúng.

"Này Hiền giả," Đức Phật nói, "đây không phải lần đầu tiên ông bướng bỉnh. Kiếp trước ông cũng từng bướng bỉnh như vậy, và vì không chịu nghe lời khuyên hữu ích nên ông đã mất mạng vì rắn cắn." Rồi Đức Phật kể một câu chuyện từ rất lâu rồi.

Ngày xưa, khi một vị vua tên là Brahmadatta trị vì xứ Benares, Bồ-tát sinh ra trong một gia đình giàu có. Lớn lên, ngài hiểu rằng dục vọng gây ra đau khổ và hạnh phúc đích thực đến từ việc buông bỏ nó. Ngài rời bỏ gia đình và đến sống ở dãy Hy Mã Lạp Sơn như một ẩn sĩ. Nhờ thiền định, ngài đã đạt được trí tuệ đặc biệt và năng lực tâm linh. Chẳng bao lâu sau, ngài có một nhóm năm trăm ẩn sĩ đông đảo đi theo.

Một ngày nọ, một con rắn lục độc nhỏ đến gần túp lều của một ẩn sĩ. Vị ẩn sĩ rất yêu quý con rắn, coi nó như con của mình. Ông nhốt nó trong một khúc tre, và vì vậy, con rắn được gọi là "Tre". Chính vị ẩn sĩ cũng được gọi là "Cha của Tre".

Khi Bồ Tát nghe tin một trong những đệ tử của mình đang nuôi một con rắn, ngài đã sai người đến. "Có thật là ngươi đang nuôi một con rắn lục không?" Ngài hỏi. Vị ẩn sĩ nói là đúng.

"Rắn lục không bao giờ đáng tin cậy", Bồ Tát cảnh báo. "Ngươi không được nuôi nó nữa."

"Nhưng", vị ẩn sĩ nài nỉ, "con rắn lục của ta cũng quý giá với ta như học trò đối với thầy. Ta không thể sống thiếu nó."

"Nếu ngươi tiếp tục nuôi nó", Bồ Tát đáp, "chính con rắn này sẽ khiến ngươi mất mạng." Nhưng vị ẩn sĩ phớt lờ lời cảnh báo của sư phụ và giữ lại con vật cưng mà ông vô cùng yêu quý.

Vài ngày sau, tất cả các ẩn sĩ, bao gồm cả "Cha của Tre", đã đến một nơi có nhiều trái cây và ở lại đó vài ngày. Cha của Trúc bỏ lại con rắn trong túp lều tre của nó.

Khi trở về, ông nghĩ đến việc cho rắn ăn. Ông mở ống tre và đưa tay ra, nói: "Lại đây, con trai của ta; chắc con đói lắm." Tuy nhiên, con rắn độc nổi giận vì bị cô lập quá lâu. Nó cắn vào bàn tay đang giơ ra của vị ẩn sĩ, giết chết ông ngay lập tức, rồi trườn vào rừng.

Khi các ẩn sĩ khác thấy bạn mình nằm chết, họ đến báo cho Bồ Tát. Bồ Tát ra lệnh hỏa táng thi thể một cách trang trọng.

Đức Phật kể xong câu chuyện và giải thích: "Này Tỷ-kheo, đây không phải lần đầu tiên ông bướng bỉnh. Ông chính là vị ẩn sĩ 'Cha của Trúc' đó trong kiếp trước. Sự bướng bỉnh của ông đã dẫn đến cái chết của ông lúc đó, cũng như nó có thể dẫn đến rắc rối bây giờ."

.... o ....

J43. Veluka Jātaka -- The story of a stubborn monk who raised a snake as a pet.

Summary: A monk is being disobedient by raising a snake as a pet. The Buddha tells a story about a previous life in which he kept a viper as a pet. Even when advised against it, he continued to keep the viper. One day, the viper turned on him and killed him.

.

The Buddha was at Jetavana when he heard about a monk who was very headstrong. The Buddha asked the monk if the rumors were true, and the monk admitted that they were.

"Brother," the Buddha said, "this is not the first time you have been headstrong. You were just as stubborn in a past life, and because you refused to listen to beneficial advice, you lost your life to a snake's bite." Then, the Buddha told a story from a long time ago.

Once, when a king named Brahmadatta ruled in Benares, the Bodhisatta was born into a wealthy family. As he grew older, he learned that desire causes suffering and that true happiness comes from letting go of it. He left his home and went to live in the Himalayas as a hermit. Through his meditation, he gained special knowledge and spiritual powers. Soon, he had a large group of five hundred hermits who followed him.

One day, a young venomous viper came near the hut of one of the hermits. The hermit grew very fond of the snake, treating it like his child. He kept it in a piece of bamboo, and because of this, the snake was called "Bamboo." The hermit himself became known as "Bamboo's Father."

When the Bodhisatta heard that one of his followers was keeping a snake, he sent for him. "Is it true you are keeping a viper?" he asked. The hermit said yes.

"A viper can never be trusted," the Bodhisatta warned. "You must no longer keep it."

"But," the hermit pleaded, "my viper is as dear to me as a student is to a teacher. I cannot live without him."

"If you continue to keep it," the Bodhisatta replied, "this very snake will cause you to lose your life." But the hermit ignored his master's warning and kept the pet he loved so much.

A few days later, all the hermits, including "Bamboo's Father," went to a place with many fruits and stayed there for several days. Bamboo's father left his snake behind in its bamboo home.

When he returned, he thought about feeding the snake. He opened the bamboo tube and stretched out his hand, saying, "Come, my son; you must be hungry." However, the viper became enraged due to its prolonged isolation. It bit the hermit's outstretched hand, killing him instantly, and then slithered away into the forest.

When the other hermits saw their friend lying dead, they went and told the Bodhisatta. The Bodhisatta ordered that the body be respectfully cremated.

The Buddha finished the story and explained, "Monk, this is not the first time you have been headstrong. You were that same hermit, 'Bamboo's Father,' in a past life. Your stubbornness led to your death then, just as it can lead to trouble now."

.... o ....

J44. Makasa Jātaka -- Vì sự thiếu hiểu biết, nhân loại giết nhau.

Tóm tắt: Những người dân làng ngu ngốc mà Đức Phật gặp trong chuyến đi bộ của Ngài đã bị thương khi cố gắng xua đuổi muỗi. Đức Phật kể lại một kiếp trước, một người con trai, cố gắng cứu cha mình khỏi một con muỗi, đã vô tình giết chết cha mình bằng một cái rìu vì sự ngu  của mình.

.

Đức Phật kể câu chuyện này trong chuyến khất thực ở xứ Magadha. Câu chuyện kể về một số dân làng ngu ngốc sống trong một ngôi làng nhỏ.

Tương truyền rằng sau khi đi từ Savatthi đến Magadha, Đức Phật đến một ngôi làng nọ, nơi có rất nhiều người dân vô minh. Một ngày nọ, dân làng tụ tập lại và bắt đầu phàn nàn: “Này các hiền hữu, khi chúng tôi làm việc trong rừng, muỗi cắn chúng tôi và gây khó khăn cho công việc. Chúng ta hãy cầm cung tên và vũ khí ra trận chống lại muỗi. Chúng ta sẽ bắn chết hết chúng!”

Vì vậy, họ trang bị vũ khí và hành quân vào rừng, hô vang: “Giết muỗi đi!”. Nhưng thay vì làm hại muỗi, họ lại bắn giết lẫn nhau. Nhiều người bị thương nặng và trở về làng, gục ngã ở lối vào hoặc bên trong làng.

Sau đó, Đức Phật đến ngôi làng đó cùng với Tăng đoàn. Một số ít người dân làng thông thái nhìn thấy Đức Phật và nhanh chóng dựng một cái lều ở cổng làng. Họ cúng dường rộng rãi cho Đức Phật và các vị tăng của Ngài, cúi đầu cung kính và ngồi xuống trước mặt Ngài.

Thấy những người bị thương nằm la liệt, Đức Phật hỏi: "Sao nhiều người bị thương thế?"

"Thưa Ngài," họ đáp: "Họ đi đánh muỗi nhưng cuối cùng lại làm hại lẫn nhau."

Đức Phật nói: "Đây không phải lần đầu tiên những kẻ ngu ngốc tự làm hại mình khi cố gắng giết muỗi. Trước đây cũng có người cố gắng giết muỗi và cuối cùng lại giết chết một người khác." Theo lời yêu cầu của dân làng, Đức Phật kể câu chuyện sau.

Người Thợ Mộc và Con Muỗi

Ngày xưa, khi vua Brahmadatta trị vì xứ Ba-la-nại, Bồ-tát sinh ra làm thương nhân. Một ngày nọ, trên đường đi buôn bán, ngài đến một ngôi làng ở vùng biên giới Kasi, nơi có rất nhiều thợ mộc sinh sống.

Trong làng đó, một người thợ mộc hói đầu, tóc bạc đang làm việc với gỗ. Da đầu bóng loáng của ông trông như một cái bát bằng đồng. Trong khi ông đang làm việc, một con muỗi đậu trên đầu ông và đốt ông.

Người thợ mộc nói với con trai đang ngồi gần đó: "Con ơi, có một con muỗi đang cắn đầu cha. Hãy đuổi nó đi."

"Bố ơi, đứng yên đi," người con trai nói. "Chỉ cần một nhát là xong."

Lúc đó, Bồ Tát tình cờ đang ngồi trong xưởng mộc, quan sát.

"Cứ làm đi," người cha nói.

"Được rồi," người con trai nói. Anh đứng sau lưng cha, giơ một chiếc rìu sắc nhọn lên và nhắm vào con muỗi. Nhưng thay vào đó, anh lại bổ đôi đầu cha mình. Ông lão chết ngay lập tức.

Bồ Tát, người đã chứng kiến ​​mọi chuyện, tự nhủ:  "Thà có một kẻ thù khôn ngoan còn hơn có một người bạn ngu ngốc. Kẻ thù khôn ngoan sợ bị trừng phạt và sẽ không giết, nhưng một người bạn ngu ngốc có thể vô tình gây hại."

Vậy là Bồ Tát lặng lẽ đứng dậy và rời khỏi làng. Sau một thời gian, ngài viên tịch và tái sinh theo nghiệp của mình. Thi hài của người thợ mộc được gia đình hỏa táng.

Sau khi kể câu chuyện này, Đức Phật nói: “Này các thiện nam, ngay cả trong quá khứ, những người cố gắng giết muỗi đã kết thúc bằng việc làm hại người khác.” Sau đó, Ngài giải thích mối liên hệ và xác định các kiếp trước: “Trong câu chuyện đó, tôi là người thương buôn thông thái.”

.... o ....

J44. Makasa Jātaka -- Because of ignorance, humans kill each other.

Summary: The foolish villagers that the Buddha encountered during his walking tour ended up injuring themselves while attempting to clear the clouds of mosquitoes. The Buddha recounts a previous life in which a son, trying to save his father from a mosquito, accidentally killed him with an axe due to his recklessness.

.

The Buddha told this story while on an alms pilgrimage in the land of Magadha. It is about some foolish villagers living in a small hamlet.

Tradition says that after traveling from Savatthi to Magadha, the Buddha arrived at a certain village filled with ignorant people. One day, these villagers gathered and began to complain: “Friends, when we work in the jungle, the mosquitos bite us and make our work difficult. Let us take up bows and weapons and go to war against the mosquitos. We will shoot and strike them all dead!”

So they armed themselves and marched into the jungle, shouting, “Kill the mosquitos!” But instead of harming the insects, they ended up shooting and striking one another. Many were badly wounded and returned to the village, collapsing at its entrance or inside.

Later, the Buddha arrived at that village with the Order of monks. The wise few among the villagers saw the Blessed One and quickly built a pavilion at the village gate. They offered generous alms to the Buddha and his monks, bowed respectfully, and sat down before him.

Seeing wounded men lying here and there, the Buddha asked, “Why are so many people injured?”

“Sir,” they replied, “they went to war against the mosquitos but ended up hurting each other instead.”

The Buddha said, “This is not the first time foolish people have harmed themselves while trying to kill mosquitos. In the past, too, someone tried to strike a mosquito and ended up killing a fellow human.” At the villagers’ request, the Buddha told this story from the past:

The Carpenter and the Mosquito

Long ago, when King Brahmadatta ruled in Benares, the Bodhisatta was born as a trader. One day, while traveling for business, he came to a village in the borderlands of Kasi, where many carpenters lived.

In that village, a bald, grey-haired carpenter was working with wood. His shiny scalp looked like a copper bowl. As he worked, a mosquito landed on his head and stung him.

The carpenter said to his son, who was sitting nearby, “My boy, a mosquito is biting my head. Please drive it away.”

“Hold still, Father,” said the son. “One blow will take care of it.”

At that moment, the Bodhisatta happened to be sitting in the carpenter’s shop, watching.

“Go ahead,” said the father.

“All right,” said the son. He stood behind his father, raised a sharp axe, and aimed to kill only the mosquito. But instead, he split his father’s head in two. The old man died instantly.

The Bodhisatta, who had seen everything, thought to himself:

“Better to have a wise enemy than a foolish friend. A sensible enemy fears punishment and will not kill, but a foolish friend may cause harm without meaning to.”

So the Bodhisatta quietly got up and left the village. In time, he passed away and was reborn according to his karma. The carpenter’s body was cremated by his family.

After telling this story, the Buddha said, “Lay brothers, even in the past, people who tried to kill mosquitos ended up harming others.” Then he explained the connection and identified the past lives: “In that story, I was the wise trader.”

.... o ....

J45. Rohini Jātaka -- Cô hầu gái giết ruồi và vô tình giết chết mẹ mình.

Tóm tắt: Một người hầu gái vô tình giết chết mẹ mình khi cố gắng đập ruồi đậu trên người bà. Đức Phật kể lại một câu chuyện về chính những hoàn cảnh tương tự đã xảy ra trong quá khứ, liên quan đến những cá nhân tương tự trong những kiếp trước của họ.

.

Đức Thế Tôn đã kể lại câu chuyện này trong thời gian Ngài ở tại Tu viện Kỳ Viên. Câu chuyện kể về một nữ tỳ tên là Rohini, làm việc cho Ngài Anatha-pindika, vị Chưởng khố cao cấp.

Một hôm, Rohini đang giã gạo thì mẹ già của nàng đến nằm nghỉ gần đó. Khi bà đang nghỉ ngơi, ruồi nhặng bắt đầu bu lại và cắn bà như những mũi kim nhỏ. Bà lão kêu lên: “Con ơi, ruồi nhặng đang đốt mẹ - xin hãy đuổi chúng đi!”

Rohini đáp: “Mẹ ơi, con sẽ đuổi chúng đi.” Nàng giơ chiếc chày nặng nề của mình lên và đập vào những con ruồi đậu trên người mẹ. Nhưng trong lúc vội vàng, nàng đã đánh mẹ mạnh đến nỗi bà lão chết ngay tại chỗ.

Nhận ra việc mình đã làm, Rohini òa khóc và kêu lên: “Ôi, Mẹ ơi! Mẹ ơi!”

Tin tức đến tai Anatha-pindika, và ông đã sắp xếp lễ hỏa táng cho bà. Sau đó, ông đến tu viện và kể lại sự việc cho Đức Phật nghe.

Bậc Đạo Sư nói: “Này cư sĩ, đây không phải lần đầu tiên Rohini giết mẹ mình khi cố đuổi ruồi. Bà ấy cũng đã làm điều tương tự trong một kiếp trước.” Theo lời thỉnh cầu của Anatha-pindika, bậc Đạo Sư kể lại câu chuyện từ rất lâu rồi.

Hồi ức về một kiếp trước

Ngày xưa, khi vua Brahmadatta trị vì ở Benares, Bồ Tát sinh ra làm con trai của Ngài Đại Chưởng khố. Khi cha ngài qua đời, ngài được kế thừa ngôi vị.

Ngài cũng có một người hầu gái tên là Rohini. Một hôm, mẹ già của Rohini đến nằm gần nơi Rohini đang giã gạo. Cũng như trước, mẹ cô kêu lên: “Hãy đuổi lũ ruồi này đi, con yêu.”

Rohini giơ chày lên định đập ruồi—nhưng thay vào đó, cô lại đánh mẹ và giết chết bà. Rồi bà bắt đầu khóc lóc và than khóc.

Khi Bồ Tát nghe chuyện, Ngài suy ngẫm sâu sắc và nói:

"Thà làm kẻ thù khôn ngoan còn hơn làm bạn dại dột. Hãy xem cô gái, chỉ vì bất cẩn mà đã đâm chết người mẹ mà giờ đây cô đang khóc thương."

Bằng cách này, Bồ Tát đã giảng dạy chân lý, ca ngợi trí tuệ và chánh niệm.

Đức Phật kết luận: "Đây không phải lần đầu tiên Rohini giết mẹ mình khi cố gắng giúp đỡ. Hai mẹ con trong câu chuyện hôm nay cũng từng là hai mẹ con trong quá khứ. Và ta chính là Ngài Đại Chưởng Khố."

.... o ....

J45. Rohini Jātaka -- The story of the maid who killed flies and accidentally killed her mother.

Summary: A maid accidentally kills her mother while trying to swat flies that had landed on her. The Buddha recounts a story of the exact same circumstances occurring in the past, involving the same individuals in their previous incarnations.

.

The Blessed One recounted this story during his stay at Jetavana Monastery. It is about a maidservant named Rohini, who worked for the Lord High Treasurer, Anatha-pindika.

One day, Rohini was pounding rice when her elderly mother came to lie down nearby. As she rested, flies began to gather and bite her like tiny needles. The old woman cried out, “My dear, the flies are stinging me—please drive them away!”

Rohini replied, “I’ll drive them away, Mother.” She lifted her heavy pestle and struck at the flies that had landed on her mother. But in her haste, she hit her mother so hard that the old woman died instantly.

Realizing what she had done, Rohini burst into tears and cried out, “Oh, Mother! Mother!”

The news reached Anatha-pindika, who arranged for the woman’s cremation. Afterwards, he went to the monastery and told the master what had happened.

The master said, “Layman, this is not the first time Rohini has killed her mother while trying to drive away flies. She did the same thing in a past life.” At Anatha-pindika’s request, the Master told this story from long ago.

A Past Life Remembered

Long ago, when King Brahmadatta ruled in Benares, the Bodhisatta was born as the son of the Lord High Treasurer. When his father passed away, he inherited the position.

He, too, had a maidservant named Rohini. One day, her elderly mother came to lie down near where Rohini was pounding rice. Just like before, the mother cried out, “Please drive away these flies, my dear.”

Rohini lifted her pestle to strike the flies—but instead, she struck her mother and killed her. Then she began to cry and mourn.

When the Bodhisatta heard what had happened, he reflected deeply and said,

“Better a wise enemy than a foolish friend. See how the girl, in her carelessness, struck down the mother she now weeps for.”

In this way, the Bodhisatta taught the truth, praising wisdom and mindfulness.

The Buddha concluded, “This is not the first time Rohini killed her mother while trying to help. The mother and daughter in today’s story were also mother and daughter in the past. And I was the Lord High Treasurer.”

.... o ....

J46. Aramadusaka Jātaka -- Ngay cả với thiện ý, kẻ vô minh cũng làm hại thế giới này.

Tóm tắt: Trong một chuyến đi, các nhà sư đến một ngôi làng và nhìn thấy một vùng đất cằn cỗi. Họ phát hiện ra rằng một cậu bé trong làng đã đào đất để tưới nước cho rễ cây theo kích thước. Đức Phật sau đó kể một câu chuyện về việc cậu bé đó là một con khỉ trong kiếp trước đã ra lệnh cho đàn khỉ của mình làm điều tương tự, do đó đã phá hủy khu vườn của nhà vua.

.

Đức Phật kể câu chuyện này khi Ngài đến thăm một ngôi làng nhỏ ở Kosala. Câu chuyện kể về một người vô tình làm hỏng một khu vườn xinh đẹp.

Một ngày nọ, khi đang đi khất thực ở Kosala, Đức Phật đến một ngôi làng nọ. Một điền chủ địa phương mời Ngài về nhà dùng cơm trưa. Sau bữa ăn, điền chủ chào đón Đức Phật và các nhà sư dạo chơi quanh khu vườn của mình.

Khi các nhà sư đi dạo quanh khuôn viên cùng người làm vườn, họ nhận thấy một khoảng đất trống. Họ hỏi: “Này đệ tử, phần còn lại của khu vườn có nhiều bóng mát, nhưng khu vực này không có cây cối gì cả. Tại sao vậy?”

Người làm vườn trả lời: “Khi khu vườn mới được trồng, một cậu bé trong làng phụ trách tưới nước. Cậu bé nhổ những cây non lên để kiểm tra rễ và sau đó tưới nhiều hay ít nước tùy thuộc vào độ lớn của rễ. Vì vậy, cây chết, và đó là lý do tại sao khoảng đất này trống trải.”

Các nhà sư trở về gặp Đức Phật và kể lại những gì họ đã học được.

“Vâng, này các tỳ kheo,” Đức Phật nói, “đây không phải lần đầu tiên cậu bé đó phá hoại một khu vườn. Trước đây cậu ta cũng đã từng làm như vậy.” Rồi Đức Phật kể câu chuyện này từ rất lâu rồi.

Một Sai Lầm Lặp Lại

Ngày xưa, khi vua Brahmadatta trị vì ở Benares, kinh thành đã mở lễ hội. Nghe tiếng trống hội, dân chúng đổ xô ra ăn mừng.

Lúc đó, có một đàn khỉ sống trong vườn của vua. Người làm vườn nghĩ: “Mọi người trong kinh thành đang ăn mừng. Ta sẽ bảo lũ khỉ tưới nước cho khu vườn trong khi ta tận hưởng lễ hội.”

Ông đến gặp vua khỉ và nói: “Ngài và bộ lạc của ngài đang thưởng thức hoa, quả và chồi non trong vườn này. Hôm nay là ngày lễ, và ta muốn tham gia lễ hội. Ngài có thể tưới nước cho cây non khi ta đi vắng được không?”

“Vâng, tất nhiên rồi,” vua khỉ nói.

“Xin hãy cẩn thận,” người làm vườn nói, đưa cho ông những bầu nước và chậu gỗ.

Bầy khỉ bắt đầu tưới nước cho cây. Nhưng vua khỉ cảnh báo chúng: “Đừng lãng phí nước. Trước tiên, hãy nhổ từng cây lên và kiểm tra kích thước rễ của nó. Hãy tưới nhiều nước hơn cho những cây có rễ sâu và ít nước hơn cho những cây có rễ nhỏ. Một khi nước cạn kiệt, chúng ta sẽ không còn nước nữa.”

Những con khỉ khác đồng ý và làm theo lời chỉ dẫn của ông. Chúng nhổ cây lên, kiểm tra rễ và tưới nước cho phù hợp. Tuy nhiên, chẳng bao lâu sau, rất nhiều cây đã bị hư hại hoặc phá hủy.

Một nhà thông thái tình cờ đi ngang qua và nhìn thấy những gì bầy khỉ đang làm. Ông hỏi: “Sao các ngươi lại nhổ cây lên và tưới nước như vậy?”

Bầy khỉ trả lời: “Chúng tôi đang làm theo lệnh vua.”

Nhà thông thái tự nhủ: “Ngay cả với ý định cao cả, kẻ ngu dốt cũng thường gây hại.” Và ông đọc bài kệ này:

Thành công đến từ trí tuệ và sự hiểu biết. Kẻ ngu ngốc, dù muốn giúp đỡ, lại gây hại – giống như con khỉ đã phá hoại cây cối trong vườn.

Với lời khiển trách nhẹ nhàng này, nhà thông thái rời khỏi vườn cùng với những người theo mình.

Đức Phật kết luận: “Đây không phải lần đầu tiên cậu bé ấy phá hoại khu vườn. Cậu ta chính là vua khỉ ở kiếp trước. Và ta là bậc hiền triết đã nói ra sự thật.”

.... o ....

J46. Aramadusaka Jātaka -- Even with good intentions, the ignorant harm this world.

Summary: While on a walking tour, the monks arrive at a village and notice an area of barren land. They find out that a village boy had excavated the trees in order to water the roots according to size. The Buddha then tells a story about how the boy was a monkey in a past life who ordered his troop to do the same, thereby ruining the king’s gardens.

.

The Buddha told this story while he was visiting a small village in Kosala. It is about someone who unintentionally ruined a beautiful garden.

One day, while traveling for alms in Kosala, the Buddha arrived at a certain village. A local squire invited him to his home for the midday meal. After the meal, the squire welcomed the Buddha and the monks to walk freely around his garden.

As the monks strolled through the grounds with the gardener, they noticed a patch of land that was bare. They asked, “Lay disciple, the rest of the garden has plenty of shade, but this area has no trees or plants. Why is that?”

The gardener replied, “When the garden was first planted, a village boy was in charge of watering. He pulled up the young trees to check their roots and then gave more or less water depending on how big the roots were. Because of this, the trees died, and that’s why this space is empty.”

The monks returned to the Buddha and told him what they had learned.

“Yes, monks,” said the Buddha, “this is not the first time that boy has ruined a garden. He did the same thing in the past.” Then the Buddha told this story from long ago.

A Mistake Repeated

When King Brahmadatta ruled in Benares long ago, the city announced a festival. At the sound of the festival drums, the people rushed out to celebrate.

At that time, a group of monkeys lived in the king’s garden. The royal gardener thought, “Everyone is celebrating in the city. I’ll ask the monkeys to water the garden while I enjoy the festival.”

He went to the monkey king and said, “You and your tribe enjoy the flowers, fruits, and young shoots in this garden. Today is a holiday, and I’d like to join the celebration. Could you water the young trees while I’m away?”

“Yes, of course,” said the monkey king.

“Please be careful,” said the gardener, handing over waterskins and wooden pots.

The monkeys began watering the trees. But the monkey king warned them, “Don’t waste water. First, pull up each tree and check the size of its roots. Give more water to trees with deep roots and less to those with small roots. Once the water runs out, we won’t have more.”

The other monkeys agreed and followed his instructions. They pulled up the trees, checked the roots, and watered them accordingly. However, before long, numerous trees suffered damage or destruction.

A wise man happened to pass by and saw what the monkeys were doing. He asked, “Why are you pulling up the trees and watering them like this?”

The monkeys replied, “We’re following our king’s orders.”

The wise man thought to himself, “Even with noble intentions, the ignorant often cause harm.” And he spoke this verse:

Success comes with wisdom and understanding. The foolish, though eager to help, bring harm instead—like the monkey who ruined the garden trees.

With this gentle rebuke, the wise man left the garden with his followers.

The Buddha concluded, “This is not the first time that boy ruined a garden. He was the monkey king in that past life. And I was the wise man who spoke the truth.”

.... o ....

 J47. Varuni Jātaka -- Người Học Việc Làm Hỏng Mẻ Rượu

Tóm tắt: Một người học việc tại một quán rượu nhận thấy khách hàng của mình dùng muối làm món khai vị nên quyết định bỏ muối vào rượu, do vậy khách bỏ đi. Đức Phật kể lại rằng người kia cũng đã làm điều tương tự trong một kiếp trước.

.

Đức Phật kể câu chuyện này khi Ngài ngự tại Tu viện Kỳ Viên. Câu chuyện kể về một người đã làm hỏng một mẻ rượu do cố ý làm hỏng.

Anatha-pindika (Cấp Cô Độc) có một người bạn là chủ một quán rượu. Một hôm, người chủ quán rượu này chuẩn bị một mẻ rượu mạnh mới để bán lấy vàng bạc. Khách khứa nhanh chóng kéo đến quán rượu.

Trước khi đi tắm, người chủ quán dặn dò người học việc: "Chỉ bán lấy tiền mặt thôi," và giao cho anh ta quản lý.

Trong lúc phục vụ đồ uống, người học việc nhận thấy khách hàng đang gọi thêm muối và đường thốt nốt để ăn kèm. Anh ta tự nhủ: "Chắc rượu của chúng ta không đủ muối. Ta sẽ thêm một ít."

Vì vậy, anh ta trộn một cân muối vào một bát rượu và mời khách. Nhưng vừa nhấp một ngụm, họ nhổ ra và la lên: "Ông đã làm gì vậy?"

"Tôi thấy ông ăn muối sau khi uống rượu, nên tôi đã thêm một ít vào rượu," người học việc giải thích.

“Đồ ngốc!” họ la lên. “Ngươi đã làm hỏng rượu ngon!” Từng người một, những vị khách bực bội rời khỏi quán rượu.

Khi chủ quán rượu quay lại và thấy quán vắng tanh, ông hỏi chuyện gì đã xảy ra. Người học việc kể lại mọi chuyện. Bực bội vì sự nhầm lẫn ngớ ngẩn này, chủ quán rượu đến gặp Anatha-pindika và kể lại câu chuyện.

Anatha-pindika nghĩ rằng nên kể lại cho Đức Phật nghe, nên ông đến Jetavana, đảnh lễ và kể lại với Đức Phật chuyện đã xảy ra.

Đức Phật nói: “Này cư sĩ, đây không phải lần đầu tiên người học việc đó làm hỏng rượu. Trước đây anh ta cũng đã từng làm như vậy.” Rồi, theo lời thỉnh cầu của Anatha-pindika, Đức Phật kể lại câu chuyện từ rất lâu rồi.

Một Sai Lầm Lặp Lại

Ngày xưa, khi vua Brahmadatta trị vì ở Benares, Bồ Tát đã giáng sinh làm thủ quỹ của thành phố. Dưới sự bảo vệ của ngài, có một người chủ quán rượu.

Một ngày nọ, người chủ quán rượu chuẩn bị một mẻ rượu mạnh mới và để người học việc trông coi trong khi ông đi tắm. Trong lúc ông vắng mặt, người học việc đã thêm muối vào rượu, nghĩ rằng nó sẽ làm cho rượu ngon hơn. Nhưng thay vào đó, anh ta đã làm hỏng nó - giống như trong câu chuyện này.

Khi người chủ quán rượu trở về và biết được chuyện gì đã xảy ra, anh ta đến gặp thủ quỹ và kể lại mọi chuyện.

Bồ Tát suy ngẫm và nói: "Thành công đến với trí tuệ và sự hiểu biết. Kẻ ngu, mặc dù rất muốn giúp đỡ, nhưng lại gây ra tai hại - giống như Kondanna, người đã thêm muối vào bát rượu."

Bằng cách này, Bồ Tát đã thuyết giảng chân lý, ca ngợi trí tuệ và hành động chánh niệm.

Đức Phật kết luận: “Này cư sĩ, người làm hỏng rượu hôm nay cũng chính là người đã làm hỏng nó trong quá khứ. Và ta là thủ quỹ của Benares.”

.... o ....

J47. Varuni Jātaka -- The Apprentice Who Spoiled the Spirits

Summary: An apprentice at a tavern notices his clients taking salt as an appetizer and decides to salt the liquor, thereby driving them away. The Buddha recounts how he did the exact same thing in a past life.

.

The Buddha told this story while residing at Jetavana Monastery. It is about someone who ruined a batch of liquor through misguided effort.

Anatha-pindika had a friend who owned a tavern. One day, this tavern-keeper prepared a fresh supply of strong liquor to sell for gold and silver. Customers soon crowded the tavern.

Before leaving to take a bath, the tavern-keeper instructed his apprentice, “Sell only for cash,” and left him in charge.

While serving drinks, the apprentice noticed that customers were sending out for salt and jaggery to eat alongside their drinks. He thought to himself, “There must not be enough salt in our liquor. I’ll add some.”

So he mixed a whole pound of salt into a bowl of liquor and served it to the customers. But as soon as they took a sip, they spat it out and cried, “What have you done?”

“I saw you eating salt after drinking, so I added some to the liquor,” the apprentice explained.

“You fool!” they shouted. “You’ve ruined good liquor!” One by one, the frustrated customers left the tavern.

When the tavern-keeper returned and saw that the place was empty, he asked what had happened. The apprentice told him everything. Upset by the foolish mistake, the tavern-keeper went to Anatha-pindika and shared the story.

Anatha-pindika thought it was worth telling the Buddha, so he went to Jetavana, paid his respects, and told the Master what had happened.

The Buddha said, “Layman, this is not the first time that apprentice has spoiled liquor. He did the same thing in the past.” Then, at Anatha-pindika’s request, the Buddha told this story from long ago.

A Mistake Repeated

Long ago, when King Brahmadatta ruled in Benares, the Bodhisatta was born as the city’s treasurer. Under his protection lived a tavern-keeper.

One day, the tavern-keeper prepared a fresh batch of strong liquor and left his apprentice in charge while he went to bathe. During his absence, the apprentice added salt to the liquor, thinking it would improve the taste. But instead, he ruined it—just as in the present story.

When the tavern-keeper returned and learned what had happened, he went to the treasurer and told him everything.

The Bodhisatta reflected and said: “Success comes with wisdom and understanding. The foolish, though eager to help, bring harm instead—like Kondanna, who salted the bowl of grog.”

In this way, the Bodhisatta taught the truth, praising wisdom and mindful action.

The Buddha concluded, “Layman, the one who spoiled the liquor today was the same person who spoiled it in the past. And I was the treasurer of Benares.”

.... o ....

J48. Vedabbha Jātaka -- Người có thần thông nhưng thiếu trí tuệ sẽ gây ra tai họa.

Tóm tắt: Đức Phật nghe về một vị sư vô kỷ luật và kể lại một câu chuyện từ kiếp trước, khi Bồ Tát còn là đệ tử của một Bà-la-môn, người mà kiếp trước từng là thầy của Bồ Tát. Mặc dù đã được cảnh báo, vị Bà-la-môn này vẫn dùng thần thông để triệu hồi kho báu từ trên trời rơi xuống, dẫn đến cái chết của chính mình và hàng ngàn người khác.

.

Một lần nọ, Đức Phật đang thuyết pháp tại Kỳ Viên. Ngài đang nói chuyện với một vị sư bướng bỉnh. Đức Phật nói với ông ta: “Này Hiền giả, đây không phải lần đầu tiên ông bướng bỉnh. Ông cũng từng như vậy trong một kiếp trước. Vì không nghe lời khuyên hữu ích, ông đã bị chém làm đôi, và ông đã khiến một ngàn người chết.” Rồi Đức Phật bắt đầu kể một câu chuyện từ quá khứ.

Ngày xửa ngày xưa, có một vị Bà-la-môn thông thái sống ở thành Benares. Ông biết một loại bùa chú đặc biệt gọi là Vedabbha. Loại bùa chú này có sức hấp dẫn kỳ lạ. Nếu ông niệm bùa vào một thời điểm cụ thể, khi các vì sao ở đúng vị trí nhất định, bảy loại châu báu quý giá khác nhau sẽ rơi xuống từ bầu trời—những thứ như vàng, bạc, kim cương và hồng ngọc.

Bồ Tát, vị sau này trở thành Đức Phật, là một học trò của vị Bà-la-môn này. Một ngày nọ, vị thầy và học trò của ông đang du hành cùng nhau. Họ đang đi bộ qua một khu rừng thì bị một nhóm năm trăm tên cướp, được gọi là "Những Kẻ Phá Hoại", bắt giữ. Bọn cướp này sẽ bắt hai người rồi cử một người đi đòi tiền chuộc cho người kia. Vì Bồ Tát là học trò, nên ngài là người được chúng cử đi đòi tiền.

Trước khi rời đi, Bồ Tát cúi chào thầy mình và nói: "Con sẽ quay lại với tiền chuộc trong một hoặc hai ngày nữa. Xin đừng lo lắng. Nhưng thầy phải nghe con dặn: đêm nay, các vì sao sẽ ở đúng vị trí để thầy dùng bùa chú. Đừng làm vậy! Nếu thầy gọi kho báu xuống, điều khủng khiếp sẽ xảy ra với thầy và tất cả bọn cướp." Bồ Tát cảnh báo thầy như vậy rồi bỏ đi.

Tối hôm đó, bọn cướp trói vị Bà-la-môn lại. Ngài nhìn thấy trăng tròn đang lên và ngước nhìn lên những vì sao. Ngài biết đã đến lúc dùng bùa chú. "Tại sao ta phải bị trói như thế này?" ngài nghĩ. "Ta có thể dùng bùa chú, trả tiền cho bọn cướp này và được tự do."

Ông ta gọi bọn cướp: "Các bạn ơi, tại sao các người lại bắt giữ tôi?" Chúng trả lời: "Thưa ngài, để đòi tiền chuộc." Vị Bà-la-môn nói: "Nếu các người muốn thế, hãy cởi trói cho tôi. Tôi sẽ cho các người nhiều kho báu hơn các người tưởng tượng."

Bọn cướp làm theo lời ông ta. Vị Bà-la-môn ngước nhìn trời, đọc thần chú, và ngay lập tức khiến vàng bạc, châu báu rơi xuống. Bọn cướp thu gom hết kho báu và buộc thành từng bó. Sau đó, chúng bắt đầu bỏ đi, vị Bà-la-môn đi theo sau.

Nhưng trên đường đi, một nhóm năm trăm tên cướp khác đã tìm thấy họ và đòi kho báu. Nhóm cướp đầu tiên nói: "Chúng tôi không tìm thấy kho báu này; vị Bà-la-môn thì có! Ông ta chỉ nhìn trời và làm mưa kho báu thôi!" Vì vậy, nhóm cướp thứ hai thả nhóm cướp đầu tiên và bắt giữ vị Bà-la-môn.

"Hãy cho chúng tôi kho báu nữa!" chúng yêu cầu. "Ta rất muốn," vị Bà-la-môn nói, "nhưng các vì sao sẽ không ở vị trí đó trong cả năm nữa. Ngươi sẽ phải đợi." Bọn cướp giận dữ gọi ông là kẻ nói dối. Chúng rút kiếm, chém vị Bà-la-môn làm đôi, rồi bỏ xác ông lại trên đường.

Bọn cướp thứ hai đuổi theo nhóm thứ nhất và giết chết từng tên trong một trận chiến ác liệt. Sau khi đã cướp hết kho báu, hai nhóm bắt đầu đánh nhau. Cuộc chiến tiếp tục cho đến khi chỉ còn lại hai người sống sót.

Hai người sống sót giấu kho báu trong rừng. Một người ở lại canh giữ, người kia đi vào làng kiếm thức ăn. Tên cướp ở lại nghĩ: "Bạn ta sẽ muốn một nửa kho báu này. Ta nên giết hắn khi hắn quay lại để có tất cả." Hắn rút kiếm và chờ đợi.

Trong khi đó, tên cướp kia cũng nghĩ: "Ta phải chia sẻ kho báu với bạn ta. Ta sẽ đầu độc thức ăn của hắn và giết hắn, rồi kho báu sẽ hoàn toàn thuộc về ta." Người này nấu cơm, ăn phần cơm của mình, rồi bỏ thuốc độc vào phần còn lại.

Khi trở về rừng, tên cướp đầu tiên lập tức dùng kiếm giết chết người kia. Sau đó, cảm thấy kiệt sức và đói, y ngồi xuống và ăn phần cơm tẩm thuốc độc. Y chết ngay tại đó.

Vài ngày sau, Bồ Tát trở về với số tiền chuộc. Ngài thấy xác thầy mình nằm trên đường, bị cắt làm đôi, và châu báu vương vãi khắp nơi. Ngài hiểu rằng thầy mình đã phớt lờ lời cảnh báo. Bồ Tát tiếp tục đi dọc đường, tìm thấy thêm nhiều xác chết nữa, cho đến khi tìm thấy hai tên cướp cuối cùng. Ngài nhận ra rằng sự bướng bỉnh của vị Bà-la-môn không chỉ dẫn đến cái chết của chính mình mà còn dẫn đến cái chết của hàng ngàn người khác.

Bồ Tát nói: "Bất cứ ai ích kỷ, tìm kiếm lợi ích riêng một cách ngu ngốc sẽ tự hủy hoại mình và người khác, giống như thầy của ta vậy."

Sau đó, Đức Phật kết thúc câu chuyện cho vị sư bướng bỉnh. "Này anh bạn, đây không phải lần đầu tiên anh bướng bỉnh. Anh là người Bà-la-môn trong câu chuyện đó, còn tôi là học trò. Và vì sự bướng bỉnh đó, anh đã tự hủy hoại mình."

.... o ....

J48. Vedabbha Jātaka -- A person with supernatural powers but without wisdom will cause disaster.

Summary: The Buddha hears about an undisciplined monk and tells a story from a past life when the Bodhisatta was a student of a Brahmin, who, in a previous life, had been the Bodhisatta's master. Despite being warned against it, the Brahmin used his powers to summon treasure that fell from the sky, which ultimately led to his own destruction and the destruction of a thousand others.

.

Once, the Buddha was speaking at a place called Jetavana. He was talking to a stubborn monk. The Buddha told him, “Brother, this isn't the first time you've been stubborn. You were the same way in a past life. Because you didn't listen to beneficial advice, you ended up being cut in half, and you caused a thousand men to die.” Then, the Buddha began to tell a story from the past.

A long, long time ago, a wise Brahmin lived in the city of Benares. He knew a special magic charm called Vedabbha. This charm was compelling. If he said the charm at a specific time, when the stars were in a certain position, seven different kinds of valuable treasures would rain down from the sky—things like gold, silver, diamonds, and rubies.

The Bodhisatta, the being who would later become the Buddha, was a student of this Brahmin. One day, the teacher and his student were traveling together. They were walking through a forest when a group of five hundred robbers, known as "the Despatchers," captured them. These robbers would capture two people and then send one person to get a ransom for the other. Since the Bodhisatta was the pupil, he was the one they sent to get the money.

Before he left, the Bodhisatta bowed to his teacher and said, "I will be back with the ransom in a day or two. Please don't worry. But you must listen to me: tonight, the stars will be in the right position for you to use your charm. Do not do it! If you call down the treasure, something terrible will happen to you and all the robbers." The Bodhisatta issued this warning and then departed.

That evening, the robbers tied the Brahmin up. He saw the full moon rising and looked up at the stars. He knew the time to use his charm had arrived. "Why should I be tied up like this?" he thought. "I can just use my charm, pay these robbers, and be free."

He called out to the robbers, "Friends, why are you holding me?" They replied, "For a ransom, sir." The Brahmin said, "If that's all you want, please untie me. I will give you more treasure than you can imagine."

The robbers did as he asked. The Brahmin looked up at the sky, recited his charm, and immediately caused gold, silver, and jewels to rain down. The robbers collected all the treasure and tied it into bundles. Then, they started to walk away with the Brahmin following behind them.

But as they walked, a second group of five hundred robbers found them and demanded their treasure. The first group of robbers said, "We didn't find this treasure; the Brahmin did! He just looked at the sky and made it rain treasure!" So the second group let the first group go and captured the Brahmin.

"Give us treasure too!" they demanded. "I would love to," the Brahmin said, "but the stars won't be in that position again for a whole year. You will have to wait." The angry robbers called him a liar. They drew their swords, cut the Brahmin in two, and left his body on the road.

The second group of robbers then chased after the first group and killed every one of them in a fierce battle. After they had taken all the treasure, the two groups of robbers began to fight among themselves. The fighting continued until only two men remained alive.

The two survivors hid the treasure in the jungle. One stayed behind to guard it, while the other went to the village to get some food. The robber who stayed behind thought, "My friend will want half of this treasure. I should kill him when he comes back so I can have it all." He drew his sword and waited.

Meanwhile, the other robber was also thinking, "I have to share the treasure with my friend. I'll poison his food and kill him, and then the treasure will be all mine." He cooked the rice, ate his share, and then added poison to the rest.

When he returned to the jungle, the first robber immediately killed him with his sword. Then, feeling worn out and hungry, he sat down and ate the poisoned rice. He died right there.

A few days later, the Bodhisatta returned with the ransom money. He found his master's body on the road, cut in two, and scattered treasure everywhere. He understood that his master had ignored his warning. The Bodhisatta walked down the road, finding more bodies, until he found the last two robbers. He realized that the Brahmin's stubbornness had led not only to his own death but to the death of a thousand others.

The Bodhisatta then said, "Anyone who selfishly seeks their own gain in a foolish way will destroy themselves and others, just like my master."

The Buddha then finished his story for the stubborn monk. "You see, Brother, this is not the first time you were self-willed. You were the Brahmin in that story, and I was the pupil. And because of your stubbornness, you destroyed yourself."

.... o ....

J49. Nakkhatta Jātaka -- Các vì sao trên trời không ảnh hưởng gì tới ngày hôn lễ.

Tóm tắt: Một gia đình đồng ý gả con trai và chọn một ngày, sau đó hỏi vị ẩn sĩ của gia đình xem ngày đó có tốt không. Bực mình vì họ không hỏi ý kiến ​​ông trước khi chọn ngày, vị ẩn sĩ nói với họ rằng ngày đó không tốt. Gia đình kia, thất vọng về ngày đó, đã gả con gái cho một người khác. Nghe vậy, Đức Phật giải thích rằng sự việc tương tự đã xảy ra với những người này trong một kiếp trước.

Đức Phật kể lại câu chuyện này trong thời gian Ngài ngự tại Tu viện Kỳ Viên. Câu chuyện kể về một vị tu sĩ khổ hạnh khỏa thân đã phá hỏng kế hoạch đám cưới của một gia đình.

Tương truyền, một quý ông từ vùng quê gần Savatthi đã sắp xếp một cuộc hôn nhân cho con trai mình với một thiếu nữ cùng quê, có địa vị ngang hàng. Sau khi định ngày rước dâu về nhà, ông đã hỏi một vị tu sĩ khổ hạnh khỏa thân gần gũi với gia đình xem các vì sao có thuận lợi cho việc tổ chức đám cưới vào ngày hôm đó không.

Vị tu sĩ khổ hạnh cảm thấy bị xúc phạm. "Ông ta không hỏi ý kiến ​​mình trước khi định ngày", ông nghĩ. "Giờ ông ta chỉ giả vờ xin lời khuyên của mình. Mình sẽ dạy cho ông ta một bài học." Vì vậy, ông trả lời: "Hôm nay các vì sao không thuận lợi. Nếu ông tổ chức đám cưới, xui xẻo sẽ theo sau."

Tin tưởng vị tu sĩ khổ hạnh, gia đình nhà quê quyết định không đi rước dâu vào ngày hôm đó.

Trong khi đó, gia đình cô dâu ở Savatthi đã chuẩn bị mọi thứ cho đám cưới. Khi thấy gia đình chú rể không đến, họ nói: "Họ tự chọn ngày này, vậy mà giờ họ vẫn chưa đến. Chúng ta đã tốn bao nhiêu công sức chuẩn bị. Họ nghĩ họ là ai? Hãy gả cô gái cho người khác đi."

Vậy là họ tìm một chú rể khác và tổ chức lễ cưới với tất cả các nghi lễ đã được lên kế hoạch.

Ngày hôm sau, gia đình nhà quê đến rước cô dâu. Nhưng gia đình Savatthi mắng họ: "Nhà quê các người thật vô lễ. Các người đã định ngày rồi mà lại không đến làm nhục chúng tôi. Chúng tôi đã gả cô gái cho người khác rồi."

Gia đình nhà quê cãi nhau, nhưng cuối cùng họ thất vọng trở về nhà.

Sau đó, các tỳ kheo ở Kỳ Viên nghe nói về việc vị ẩn sĩ đã can thiệp vào đám cưới. Họ bàn bạc chuyện này trong Chánh Pháp Đường. Khi Đức Phật bước vào và hỏi họ đang nói về chuyện gì, họ kể lại câu chuyện cho Ngài nghe.

Đức Phật nói: "Này các tỳ kheo, đây không phải là lần đầu tiên vị ẩn sĩ đó phá hỏng lễ cưới của một gia đình. Ông ta đã từng làm điều tương tự trong quá khứ." Sau đó, theo yêu cầu của các nhà sư, ngài kể câu chuyện này từ rất lâu rồi.

Lỗi lầm lặp lại

Ngày xưa, khi vua Brahmadatta trị vì ở Benares, một gia đình ở thành phố đã sắp xếp để cưới một cô gái nông thôn. Họ định ngày cưới rồi hỏi các vị tu sĩ trong gia đình xem các vì sao có thuận lợi không.

Vị tu sĩ cảm thấy bị xúc phạm vì họ đã lên kế hoạch mà không hỏi ý kiến ​​ngài trước. Vì vậy, ngài quyết định phá hỏng buổi lễ. Ngài nói: "Hôm nay các vì sao không thuận lợi. Nếu tổ chức đám cưới, xui xẻo sẽ đến."

Tin tưởng ngài, gia đình ở thành phố ở lại.

Khi gia đình ở nông thôn thấy người thành phố không đến, họ nói: "Họ đã chọn ngày rồi, vậy mà giờ họ lại không đến. Họ nghĩ họ là ai?" Và họ gả cô gái cho một người khác.

Ngày hôm sau, gia đình ở thành phố đến đón cô dâu. Nhưng người nông thôn nói: "Người thành phố các người thật bất kính. Các người đã định ngày mà không đến. Chúng tôi đã gả cô ấy cho người khác rồi."

“Nhưng chúng tôi đã hỏi vị ẩn sĩ của mình,” người dân thành phố nói. “Ông ấy nói rằng các vì sao không thuận lợi. Đó là lý do tại sao chúng tôi không đến. Xin hãy trao cô gái cho chúng tôi.”

“Các ông đến không đúng lúc,” người dân nông thôn đáp. “Cô ấy đã kết hôn rồi. Chúng tôi không thể lễ cưới cô ấy lần thứ hai.”

Trong khi họ đang tranh cãi, một nhà thông thái từ thành phố tình cờ đến thăm vùng nông thôn. Nghe được câu chuyện, ông nói, “Các vì sao có quan trọng gì? Chẳng phải lấy được cô gái là một điều may mắn sao?”

Mặc dù họ tranh cãi, gia đình thành phố vẫn phải trở về nhà mà không có cô dâu.

Đức Phật kết luận, “Vị ẩn sĩ phá hỏng đám cưới hôm nay chính là vị ẩn sĩ ở kiếp trước. Các gia đình cũng vậy. Và chính ta là nhà thông thái đã nói sự thật.”

.... o ....

J49. Nakkhatta Jātaka -- The stars in the sky have no influence on the wedding day.

Summary: A family agrees to marry off their son and selects a day, then asks their family ascetic if it is auspicious. Annoyed that they did not consult him before setting the date, he tells them it is inauspicious. The other family, disappointed on the day, marries their daughter to someone else. Upon hearing this, the Buddha explains that the same event had occurred to these people in a past life.

.

The Buddha recounted this story during his stay at Jetavana Monastery. It is about a certain naked ascetic who disrupted a family's wedding plans.

Tradition says that a gentleman from the countryside near Savatthi arranged a marriage between his son and a young woman from Savatthi, who was of equal status. After setting a date to bring the bride home, he consulted a naked ascetic who was close to the family, asking whether the stars were favorable for holding the wedding on that day.

The ascetic felt offended. “He didn’t ask me before setting the date,” he thought. “Now he’s just pretending to seek my advice. I’ll teach him a lesson.” So he replied, “The stars are not favorable today. If you hold the wedding, misfortune will follow.”

Trusting the ascetic, the country family decided not to go for the bride that day.

Meanwhile, the bride’s family in Savatthi had made all the preparations for the wedding. When they saw that the groom’s family didn’t arrive, they said, “They chose this day themselves, and now they haven’t come. We’ve spent so much preparing. Who do they think they are? Let’s marry the girl to someone else.”

So they found another groom and held the wedding with all the planned festivities.

The next day, the country family arrived to take the bride. But the Savatthi family scolded them: “You country folk are rude. You set the date and then insulted us by not coming. We’ve already married the girl to someone else.”

The country family argued, but eventually, they returned home disappointed.

Later, the monks at Jetavana heard about how the ascetic had interfered with the wedding. They discussed it in the Hall of Truth. When the Buddha entered and asked what they were talking about, they told him the story.

The Buddha said, “Monks, the incident is not the first time that ascetic has ruined a family’s celebration. He did the same thing in the past.” Then, at the monks’ request, he told this story from long ago.

A Mistake Repeated

Long ago, when King Brahmadatta ruled in Benares, a family from the city arranged to marry a country girl. They set the wedding date and then asked their family ascetics whether the stars were favorable.

The ascetic was offended that they had made plans without consulting him first. So he decided to ruin the celebration. He said, “The stars are not favorable today. If you hold the wedding, misfortune will come.”

Trusting him, the city family stayed home.

When the country family saw that the city people didn’t arrive, they said, “They chose the date, and now they haven’t come. Who do they think they are?” And they married the girl to someone else.

The next day, the city family came to take the bride. But the country people said, “You city folk are disrespectful. You set the date and didn’t show up. We’ve already married her to someone else.”

“But we asked our ascetic,” said the city people. “He said the stars were unfavorable. That’s why we didn’t come. Please give us the girl.”

“You didn’t come at the right time,” replied the country folk. “She’s already married. We can’t marry her twice.”

As they argued, a wise man from the city happened to be visiting the countryside. Hearing the story, he said, “What do the stars matter? Isn’t it a lucky thing to get the girl?”

Despite their arguments, the city family had to return home without the bride.

The Buddha concluded, “This ascetic who ruined the wedding today was the same ascetic in that past life. The families were also the same. And I myself was the wise man who spoke the truth.”

.... o ....

J50. Dummedha Jātaka -- Vị Vua Cứu Mạng Chúng Sinh Bằng Trí Tuệ và Từ Bi

Tóm tắt: Các nhà sư thảo luận về nỗ lực của Đức Phật trong việc giúp đỡ và cứu độ chúng sinh. Đức Phật kể lại câu chuyện về việc khi Ngài được phong làm vua, Ngài đã khiến một dân tộc phóng túng phải tuân theo bằng cách đe dọa sẽ hiến tế họ cho thần linh nếu họ vi phạm giới luật.

.

Đức Phật đã kể lại câu chuyện này trong thời gian Ngài ngự tại Tu viện Kỳ Viên. Câu chuyện nói về việc những hành động trí tuệ có thể mang lại lợi ích cho thế gian.

Ngày xưa, khi vua Brahmadatta trị vì Benares, Bồ Tát được sinh ra là con trai của hoàng hậu. Vào ngày lễ đặt tên, ngài được gọi là Hoàng tử Brahmadatta. Đến năm mười sáu tuổi, ngài đã học tại Takkasila, thuộc lòng Ba Bộ Vệ Đà và thông thạo Mười Tám Chi Bộ kiến Thức. Vua cha đã phong ngài làm Phó Vương.

Vào thời điểm đó, người dân Benares rất coi trọng các lễ hội tôn giáo. Họ thờ phụng nhiều vị thần linh và thực hiện các nghi lễ hiến tế. Đáng buồn thay, những nghi lễ này bao gồm việc giết cừu, dê, gà, lợn và các loài động vật khác. Họ tin rằng việc dâng hiến máu và thịt sẽ làm hài lòng các vị thần.

Bồ Tát, người được định sẵn sẽ trở thành Đức Từ Bi, tự nhủ: “Con người đang chìm đắm trong mê tín. Họ giết hại những sinh vật vô tội mà không hiểu biết gì cả. Khi ta lên ngôi vua, ta sẽ tìm cách chấm dứt bạo lực này—mà không làm hại bất kỳ ai.”

Với ý định này, một ngày nọ, hoàng tử cưỡi xe ngựa ra khỏi thành phố. Trên đường đi, ngài nhìn thấy một đám đông tụ tập quanh một cây đa thiêng. Họ đang cầu nguyện với một vị thần cây, cầu xin con cái, giàu sang và thành công.

Bồ Tát xuống xe ngựa và hòa vào đám đông. Ngài dâng hoa và hương liệu, rưới nước lên cây và đi vòng quanh cây một cách cung kính. Sau đó, ngài trở về thành phố.

Từ ngày đó trở đi, ngài thường xuyên đến thăm và lễ bái cây đa, giống như một tín đồ sùng đạo.

Cuối cùng, vua cha qua đời, và Bồ Tát lên ngôi vua. Ngài trị vì bằng chính nghĩa, tránh xa bốn đường tà và thực hành mười đức hạnh của bậc đế vương. Giờ đây, khi đã đạt được ước nguyện làm vua, ngài đã sẵn sàng thực hiện kế hoạch ngăn chặn việc giết chóc.

Ngài triệu tập các đại thần, Bà-la-môn, quý tộc và thần dân lại và hỏi: “Các ngươi có biết ta lên ngôi vua như thế nào không?”

Không ai trả lời được.

Rồi ngài nói: “Các ngươi có thấy ta thờ phụng cây đa với hoa và hương thơm không?”

“Có chứ,” họ đáp.

“Ta đã lập lời thề ở đó. Ta hứa rằng nếu ta lên ngôi vua, ta sẽ dâng lễ vật cho cây đa đó. Giờ đây, với sự giúp đỡ của thần linh, ta đã là vua. Vậy ta phải thực hiện lời thề của mình. Hãy chuẩn bị lễ vật.”

Dân chúng hỏi: “Chúng ta nên dùng gì để cúng tế?”

Nhà vua trả lời: “Lời thề của ta là: Ta sẽ hiến tế tất cả những kẻ phạm Ngũ Trọng Tội - chẳng hạn như sát sinh - và những kẻ theo Mười Điều Bất Chính. Ta sẽ dùng thịt và máu, tim và ruột của họ làm lễ vật.”

Ngài ra lệnh cho các quan đại thần: “Hãy loan báo khắp kinh thành rằng nhà vua đã thề sẽ hiến tế một ngàn người vi phạm giới luật. Từ nay trở đi, bất cứ ai phạm tội như vậy sẽ bị giết và dâng lên thần linh.”

Các quan đại thần tuân lệnh và đánh trống vang rền khắp Benares.

Kết quả thật vang dội. Không ai dám tiếp tục những hủ tục cũ. Trong suốt triều đại của Bồ Tát, không một ai bị kết tội vi phạm giới luật.

Bằng cách này, Bồ Tát đã chấm dứt việc giết chóc—mà không làm hại ai. Ngài cai trị với lòng từ bi, bố thí rộng rãi và thực hiện nhiều việc thiện. Khi ngài viên tịch, ngài và các tín đồ được tái sinh lên cõi trời.

Đức Phật kết luận: “Đây không phải là lần đầu tiên ta hành động vì lợi ích của thế gian. Ta cũng đã làm như vậy trong quá khứ.”

Sau đó, ngài giải thích mối liên hệ và xác định các nhân vật: “Các quan đại thần thời đó hiện là đệ tử của ta. Và ta là vua của Benares.”

.... o ....

J50. Dummedha Jātaka -- The King Who Saved Lives Through Wisdom and Compassion

Summary: The monks discuss the effort the Buddha makes to help and save others. The Buddha recounts a story of how, when he was once proclaimed king, he frightened a dissolute people into obedience by threatening to offer them as a sacrifice to the gods if they broke the precepts.

.

The Buddha recounted this story during his stay at Jetavana Monastery. It is about how wise actions can benefit the world.

Long ago, when King Brahmadatta ruled in Benares, the Bodhisatta was born as the son of the queen. On his name-day, he was called Prince Brahmadatta. By the age of sixteen, he had studied at Takkasila, memorized the Three Vedas, and mastered the Eighteen Branches of Knowledge. His father appointed him as Viceroy.

At that time, the people of Benares were deeply involved in religious festivals. They worshipped many gods and performed sacrifices. Sadly, these rituals included killing sheep, goats, chickens, pigs, and other animals. They believed that offering blood and flesh would please the gods.

The Bodhisatta, who was destined to become the Lord of Compassion, thought to himself:

“People are lost in superstition. They kill innocent creatures without understanding. When I become king, I will find a way to stop this violence—without harming anyone.”

With this intention, the prince one day rode out of the city in his chariot. On the way, he saw a crowd gathered around a sacred banyan tree. They were praying to a tree spirit, asking for children, wealth, and success.

The Bodhisatta got down from his chariot and joined the worshippers. He offered flowers and perfume, sprinkled water on the tree, and walked around it respectfully. Then he returned to the city.

From that day on, he regularly visited the tree and worshipped it, just like a devoted believer.

Eventually, his father passed away, and the Bodhisatta became king. He ruled with righteousness, avoiding the four wrong paths and practicing the ten royal virtues. Now that he had fulfilled his wish to become king, he was ready to carry out his plan to stop the killing.

He called together his ministers, Brahmins, nobles, and citizens and asked:

“Do you know how I became king?”

No one could answer.

Then he said: “Have you seen me worshipping the banyan tree with flowers and perfume?”

“Yes, we have,” they replied.

“I made a vow there. I promised that if I ever became king, I would offer a sacrifice to that tree. Now, with the help of the god, I am king. So I must fulfill my vow. Prepare the sacrifice.”

The people asked, “What should we use for the offering?”

The king replied: “My vow was this: I will sacrifice all who commit the Five Grave Sins—such as killing—and those who follow the Ten Unrighteous Paths. I will use their flesh and blood, their hearts and entrails, as the offering.”

He ordered his ministers: “Announce throughout the city that the king vowed to sacrifice one thousand people who break the moral laws. From this day forward, anyone who commits such sins will be killed and offered to the god.”

The ministers obeyed and made the proclamation by beating drums across Benares.

The result was powerful. No one dared to continue the old harmful practices. Throughout the Bodhisatta’s reign, not a single person was found guilty of breaking the moral laws.

In this way, the Bodhisatta stopped the killing—without harming anyone. He ruled with compassion, gave generously, and performed many charitable deeds. When his life ended, he and his followers were reborn in the heavenly realms.

The Buddha concluded, “This is not the first time I have acted for the good of the world. I did the same in the past.”

Then he explained the connection and identified the characters: “The ministers of that time are now my disciples. And I was the King of Benares.”

.... o ....

.