Ý nghĩa ngày Rằm tháng Mười, Rằm Hạ nguyên

Mỗi năm có ba ngày Rằm lớn: Rằm tháng Giêng còn gọi là. Rằm Thượng nguyên (Thượng ngươn); - Rằm tháng Bảy còn gọi là Rằm Trung nguyên (Trung ngươn); và Rằm tháng Mười còn gọi là Rằm Hạ nguyên (Hạ ngươn).
- Rằm tháng Giêng là ngày Vua Nghiêu ban phước cho nhân sinh, nên còn được gọi là "Thượng Nguyên Tứ Phước Thiên Quân Ðại Ðế Thắng Hội" hay "Thượng Nguyên Thiên Quân Thánh Ðản "hay gọi tắt là: "Thiên Quan Tứ Phước”.
- Rằm tháng Bảy là ngày Vua Thuấn xá tội cho các vong hồn nơi Ðịa phủ , nên còn gọi là "Trung Nguyên Xá Tội Ðịa Quan Ðại Ðế Thắng Hội" hay còn gọi là "Trung Nguyên Ðịa Quan Thánh Ðản", “Vu Lan Thắng Hội”.
- Rằm tháng Mười là ngày Vua Hạ Vũ giải tai ách cho nhân sinh nên còn gọi là "Hạ Nguyên Giải Ách Thuỷ Quan Ðại Ðế Thắng Hội" hay còn gọi là "Hạ Nguyên Thuỷ Quan Thánh Ðản", “Tết lúa mới”…
Ca dao có câu:
Rằm tháng Giêng, ai có tiền thì quảy,
Rằm tháng Bảy, kẻ quảy người không,
Rằm tháng Mười, mười người mười quảy
Như vậy, trong ba ngày Rằm, Rằm tháng Mười là ngày mọi người ai cũng đều cúng quảy. Tại sao vậy? Bởi vì, Rằm Hạ nguyên - Rằm tháng Mười còn gọi là Lễ mừng lúa mới, Tết cơm mới là lễ hội quan trọng nhất trong hệ thống các lễ hội cổ truyền của người Việt Nam ở vùng cao. Lễ mừng lúa mới đối với đồng bào dân tộc cũng quan trọng giống như dịp Tết của người Kinh.
Sau khi vụ lúa tháng Tám vừa gặt hái xong, công việc đồng áng cả năm bắt đầu nhẹ nhàng, thư thả. Lúa đã đầy bồ, rơm rạ đã chất thành đống khô ráo, tươm tất. Đông tiết lạnh lẽo mà lại được mùa, có lúa mới, mọi người nghĩ ngay đến ơn nghĩa của trời đất mưa thuận gió hòa, trong năm không bị lụt lội làm hư hại mùa màng; cho nên đến ngày rằm tháng Mười đem những gì đã được hu hoạch, chế tạo thức ăn theo phong tục địa phương tự ngàn xưa như: Xôi, chè, bánh ít, bánh cúng, bánh bột lọc, bánh gạo… cùng với mâm cơm dâng cúng tổ tiên, ông bà, thổ thấn, âm linh, các bác… Ngày rằm tháng Mười được coi như là lễ tạ ơn.
Lễ tạ ơn này là một trong tứ trọng ân của Phật giáo mà đức Phật đã dạy khi Ngài còn tại thế. Sau khi cúng tạ ơn, cả gia đình sum họp quanh bếp lửa hồng của mùa đông giá rét với một bữa cơm đoàn tụ, ấm cúng. Ngày Rằm tháng Mười ai ai cũng đều thu hoạch được thực phẩm trong vụ tháng Tám do đó mọi nhà đều cúng lễ tạ ơn cho nên mới có câu ca dao: “Rằm tháng Mười, mười người mười quảy”.
Còn nói về vua Hạ Vũ là một vị vua huyền thoại cổ đại nổi tiếng với về việc chống lũ, xác lập chế độ cha truyền con nối bằng cách thành lập nhà Hạ và nhân cách đạo đức ngay thẳng của mình. Tên khai sinh của ông là Tự Văn Mệnh thường được gọi là Đại Vũ. Rất ít hồ sơ ghi chép về sự trị vì của ông trong của lịch sử. Bởi vì điều này, phần lớn các thông tin về cuộc sống và triều đại của ông xuất phát từ các câu chuyện truyền miệng và những câu chuyện đó đến từ các vùng khác nhau. Vua Hạ Vũ sau khi băng hà được vinh danh với tên gọi "Đại". Đạo giáo tôn ông là Thủy Quan Đại Đế, thần đản là ngày Tết Hạ Nguyên. Ngày nay, ngày rằm tháng Mười, Rằm Hạ nguyên đã trở thành ngày lễ hội mang nhiều giá trị tâm linh đối với người dân Việt. Nhất là đối với phật tử, rằm tháng Mười là dịp để mọi người con Phật hướng tâm tu tập, trên nhờ hồng ân chư Phật mười phương gia hộ, kế đến là tổ tiên ông bà che chở. Nhưng quan trọng hơn hết là mỗi người phải biết kết nối truyền thống gia đình trong ý nghĩa tri ân và báo ân. Trong bài viết Giá trị tâm linh của Lễ hội Rằm tháng Mười, HT. Thích Phước Đạt đà dạy bà Văn khấn tổ tiên ngày Rằm tháng Mười như sau: “Nam mô A Di Đà Phật! (3 lần) Con kính lạy chín phương trời, mười phương Phật. Con kính lạy Hoàng thiên Hậu thổ chư vị tôn thần. Con kính lạy ngài Bản cảnh Thành hoàng, ngài Bản xứ thổ địa, ngài Bản gia táo quân cùng chư vị Tôn thần. Con kính lạy Cao tằng tổ khảo, Cao tằng tổ tỷ, thúc bá, đệ huynh, cô di, tỷ muội họ nội, họ ngoại. Tín chủ chúng con là… ngụ tại... Hôm nay là ngày mồng một (mồng mười, rằm) tháng Mười là ngày Tết Cơm mới, chúng con thành tâm sắm lễ, quả cau lá trầu, hương hoa trà quả, nấu cơm gạo mới, trộm nghĩ: Cây cao bóng mát/Quả tốt hương bay/Công tài bồi xưa những ai tạo/Của quý hóa nay con cháu hưởng/Ơn trời đất Phật Tiên, chư vị Tôn thần/Sau nhờ ơn tổ tiên gây dựng, kể công tân khổ biết là bao/Đến nay con cháu dồi dào, hưởng miếng trân cam/Nay nhân mùa gặt hái/Gánh nếp tẻ đầu mùa/Nghĩ đến ơn xưa/Cày bừa vun xới /Sửa nồi cơm mới/Kính cẩn dâng lên/Thường tiên nếm trước/Mong nhờ tổ phước/Hoà cốc phong đăng/Thóc lúa thêm tăng/Hoa màu tươi mới/Làm ăn tiến tới/Con cháu được nhờ/Lễ tuy đơn sơ/Tỏ lòng thành kính. Chúng con kính mời ngài Bản cảnh Thành hoàng, chư vị Đại vương, ngài Bản xứ thần linh Thổ địa, ngài Bản gia Táo quân, Ngũ phương, Long mạch, Tài thần. Cúi xin các ngài giáng lâm trước án chứng giám lòng thành thụ hưởng lễ vật. Chúng con mời các cụ tổ khảo, tổ tỷ, chư vị hương linh tiên ngoại họ…, cúi xin thương xót con cháu, linh thiêng hiện về chứng giám, tâm thành thụ hưởng lễ vật. Chúng con lễ bạc tâm thành, trước án kính lễ, cúi xin phù hộ độ trì. Nam mô A Di Đà Phật (3 lần)”. _Trí Bửu, Rằm tháng Mười, Bính Thân- 2016_ |
- Vài đóng góp của tự điển Béhaine trong văn hoá ngôn ngữ Việt Nam Nguyễn Cung Thông
- Bạo lực ngôn từ Thích Thanh Thắng
- Phố nửa làng Thích Tâm Nhãn
- Đi lễ chùa Việt ở các nước trên thế giới NamBun (PL&XH)
- Chùa Thiện Ân, Fresno (Hoa Kỳ) với vườn tượng lộ thiên và vườn cây cảnh tuyệt đẹp Võ Văn Tường
- “Hoa lan trắng” tỏa ngát hương tình đời ý đạo Thích Huyền Lan
- Phật giáo Việt Nam gắn bó, đồng hành với dân tộc Nguồn: thanhnien.vn
- Quê hương, ngôi chùa và thiên nhiên trong cõi thơ của Trần Nhân Tông Thích Phước An
- Nhẫn nhục thế nào cho chính đáng? Thích Thanh Từ
- Vào chùa chụp ảnh có sao không? Đức Tùy
- Bí ẩn bức tượng 'ông Phật đen' ở Quan Âm tu viện Biên Hòa Nguồn: vtc.vn
- Câu chuyện “tắm Phật”! Thích Quảng An
- Ngày Của Mẹ Thích Trừng Sỹ
- 6 câu nói người xưa khuyên nên đọc hàng ngày Nguồn:Daikynguyenvn.com
- Cung tiễn Ân Sư Thích Đồng Trí
Đánh giá bài viết này
Cùng tác giả
- Khánh Hòa: Tông Phong Tổ Đình Nghĩa Phương Họp Mặt Đảnh Lễ Tổ Đầu Xuân
- BÌNH ĐỊNH: Lễ Húy Kỵ Tăng Cang Hòa Thượng Thích Huệ Pháp Tổ Khai Sơn Tổ Đình Sắc Tứ Minh Tinh Quy Nhơn
- Khánh Hòa: Trang Nghiêm Lễ Tưởng Niệm Và Phụng Tống Kim Quan Trưởng Lão HT. Thích Như Ý Nhập Bảo Tháp
- Khánh Hòa: Lễ Đại tường cố Trưởng lão HT. Thích Trí Tâm và công bố quyết định bổ nhiệm trụ trì tổ đình Nghĩa Phương Nha Trang
- Tưởng niệm Đại tường Tưởng lão Hòa thượng Thích Trí Tâm
- Khánh Hòa: Chùa Nghĩa Hòa, Nghĩa Sơn Vui Hội Trăng Rằm với 800 thiếu nhi miền núi
- Khánh Hòa: Tổ đình Nghĩa Phương Nha Trang lễ Tạ pháp An cư Kiết hạ
- Khánh Hòa: Pháp Hội Địa Tang lần VI tại chùa Phước Huệ Nha Trang
- Khánh Hòa: Chùa Sắc tứ Minh Thiện Khóa tu Niệm Phật một ngày an lạc lần thứ 110- Đại lễ Vu Lan báo hiếu
- Khánh Hòa: Viện Nghiên cứu Phật học quốc tế IBSC Thái Lan tổ chức Kỳ thi tuyển sinh và trao học bổng cho Tăng Ni sinh trường Trung Cấp Phật học Khánh Hòa
Được quan tâm nhất

![]() |
Ý nghĩa ngày Rằm tháng Mười, Rằm Hạ nguyên 13/11/2016 09:24:00 |
![]() |
Cung tiễn Ân Sư 01/05/2016 08:10:00 |
Bí ẩn bức tượng 'ông Phật đen' ở Quan Âm tu viện Biên Hòa 24/05/2016 09:51:00 |
![]() |
Câu chuyện “tắm Phật”! 19/05/2016 10:40:00 |
Quê hương, ngôi chùa và thiên nhiên trong cõi thơ của Trần Nhân Tông 04/11/2016 10:19:00 |
“Hoa lan trắng” tỏa ngát hương tình đời ý đạo 09/11/2016 10:43:00 |
6 câu nói người xưa khuyên nên đọc hàng ngày 05/05/2016 06:52:00 |
Nhẫn nhục thế nào cho chính đáng? 08/06/2016 12:56:00 |
Phật giáo Việt Nam gắn bó, đồng hành với dân tộc 08/11/2016 08:24:00 |
![]() |
Ngày Của Mẹ 09/05/2016 08:15:00 |

Gửi bình luận của bạn
BÌNH LUẬN BẰNG TÀI KHOẢN FACEBOOK ( đã gửi)