Năm 1902, vào thời Nguyễn, chùa Sổ được tu sửa lần hai và tồn tại cho đến nay. Ngôi chùa thể hiện kiến trúc đa văn hóa, phần thượng điện và gác chuông được làm ở thế kỷ XVII, còn lại toàn bộ kiến trúc khác làm vào thời Nguyễn. Hòm sớ được làm từ thời Mạc, trang trí các hình rồng, cua, lân, hoa cúc, rắn, rùa, hổ, chim, thỏ... Với những giá trị ấy, năm 1990, chùa được xếp hạng Di tích nghệ thuật - kiến trúc cấp quốc gia. Tuy nhiên, do sự bào mòn của thời gian, thời tiết khắc nghiệt và không được trùng tu, bảo dưỡng nên hiện nay, công trình đang xuống cấp nghiêm trọng.

Bà Nguyễn Thị Ái, 70 tuổi, sống gần chùa than thở: “Hàng ngày chứng kiến cảnh từng hạng mục ngôi chùa bị mối mọt, gãy đổ mà tôi xót xa. Ngôi chùa không chỉ lưu giữ nét văn hóa lâu đời mà nó còn là nơi người dân tìm về hướng thiện, tu tâm tích đức...”.

Ông Ngô Đình Hồ, Hội trưởng Hội Người cao tuổi thôn Ước Lễ băn khoăn: “Có lẽ vì thôn ở xa trung tâm, đường sá đi lại khó khăn nên đến bây giờ, chùa Sổ vẫn trong diện... đợi trùng tu. Nhưng cái chính là do thiếu thống nhất trong cách quản lý, không có đơn vị, tổ chức nào đứng ra làm chủ nên chùa Sổ mới bị hư hại như bây giờ”.

Trước sự xuống cấp nghiêm trọng của ngôi chùa, tháng 3/2010, đoàn cán bộ Ban quản lý Di tích danh thắng Hà Nội kết hợp cùng Phòng Văn hóa - Thông tin huyện Thanh Oai và UBND xã Tân Ước đã tiến hành khảo sát, kiểm tra hiện trạng chùa Sổ. Nhưng từ đó đến nay, các ban ngành chức năng vẫn chưa có hướng giải quyết.

Tìm về ngôi chùa này, chứng kiến cảnh xuống cấp mà chúng tôi không khỏi xót xa. Kèo, cột mục nát, tường nền ẩm thấp, mái ngói xô lệch, tháp chuông và chuông hoen gỉ. Trao đổi với chúng tôi, ông Trang Công Trịnh, Trưởng thôn Ước Lễ cho biết: “Khi chuẩn bị kỷ niệm Đại lễ 1.000 năm Thăng Long – Hà Nội, một loạt di tích cấp quốc gia ở Hà Nội đã được trùng tu. Thay mặt nhân dân, tôi đã làm đơn kiến nghị lên Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch thành phố đề nghị trùng tu chùa Sổ, tuy nhiên đến giờ vẫn chưa nhận được câu trả lời”.

Lý giải cho sự chậm trễ này, theo ông Trịnh là do sự bất nhất trong quản lý và thờ ơ của các cấp ngành liên quan. Hơn nữa, xung quanh ngôi chùa có nhiều ngôi mộ hàng trăm năm, các cấp lại chưa thống nhất phương án di dời. Chính điều này đã khiến cho chùa Sổ xuống cấp theo thời gian.

“Giá trị của các ngôi chùa cổ truyền thống (trong đó có chùa Sổ) thực sự không nằm ở vật chất. Chính những di sản văn hoá của tổ tiên để lại cho biết bước phát triển của cộng đồng dân tộc đi dần tới thống nhất như ngày nay một cách rõ ràng. Dù tàn phai thì nó vẫn đang nói với chúng ta những “thì thầm” của tổ tiên, vì thế cần phải quý trọng và gìn giữ nó”, GS.Trần Lâm Biền, Cục Di sản văn hóa (Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch) chia sẻ.

Để chùa Sổ trường tồn với thời gian, lưu giữ những chứng tích ghi dấu quá trình phát triển của dân tộc, rất cần sự vào cuộc nhanh chóng của các cấp chính quyền, ngành chức năng trong việc trùng tu, bảo vệ công trình.

Theo: kinhtenongthon.com.vn