B. Phần chánh kinh - Các kinh về thiền và chuyển hóa: 46. Kinh các cấp thiền quán

Kinh Phật cho người tại gia (tái bản lần 3)

• Kinh Phật cho người tại gia
• Lời nói đầu
• A. Phần dẫn nhập
• B. Phần chánh kinh - Các kinh về đạo đức: 1. Kinh tiểu sử đức Phật
• B. Phần chánh kinh - Các kinh về đạo đức: 2. Kinh người áo trắng
• B. Phần chánh kinh - Các kinh về đạo đức: 3. Kinh mười nghiệp thiện
• B. Phần chánh kinh - Các kinh về đạo đức: 4. Phật nói kinh tám điều trai giới
• B. Phần chánh kinh - Các kinh về đạo đức: 5. Kinh nhân quả đạo đức
• B. Phần chánh kinh - Các kinh về đạo đức: 6. Kinh lời vàng Phật dạy
• B. Phần chánh kinh - Các kinh về đạo đức: 7. Kinh soi gương nhân cách
• B. Phần chánh kinh - Các kinh về đạo đức: 8. Kinh phân biệt nghiệp báo
• B. Phần chánh kinh - Các kinh về đạo đức: 9. Kinh định luật nghiệp
• B. Phần chánh kinh - Các kinh về đạo đức: 10. Kinh nghiệp tạo sai biệt
• B. Phần chánh kinh - Các kinh về đạo đức: 11. Kinh chuyển hóa nghiệp chướng
• B. Phần chánh kinh - Các kinh về đạo đức: 12. Kinh phước thế gian
• B. Phần chánh kinh - Các kinh về gia đình, xã hội và chính trị: 13. Kinh thiện sinh
• B. Phần chánh kinh - Các kinh về gia đình, xã hội và chính trị: 14. Kinh phước đức
• B. Phần chánh kinh - Các kinh về gia đình, xã hội và chính trị: 15. Kinh tránh xa cánh cửa bại vong
• B. Phần chánh kinh - Các kinh về gia đình, xã hội và chính trị: 16. Kinh bảy loại vợ
• B. Phần chánh kinh - Các kinh về gia đình, xã hội và chính trị: 17. Kinh bốn ân lớn
• B. Phần chánh kinh - Các kinh về gia đình, xã hội và chính trị: 18. Kinh mọi người bình đẳng
• B. Phần chánh kinh - Các kinh về gia đình, xã hội và chính trị: 19. Kinh không có giai cấp
• B. Phần chánh kinh - Các kinh về gia đình, xã hội và chính trị: 20. Kinh sống trong hòa hợp
• B. Phần chánh kinh - Các kinh về gia đình, xã hội và chính trị: 21. Kinh hóa giải tranh cãi
• B. Phần chánh kinh - Các kinh về gia đình, xã hội và chính trị: 22. Kinh hòa hợp và hòa giải
• B. Phần chánh kinh - Các kinh về gia đình, xã hội và chính trị: 23. Kinh chuyển luân thánh vương
• B. Phần chánh kinh - Các kinh về gia đình, xã hội và chính trị: 24. Kinh đức hạnh của vua và tu sĩ
• B. Phần chánh kinh - Các kinh về gia đình, xã hội và chính trị: 25. Kinh quốc gia cường thịnh
• B. Phần chánh kinh - Các kinh về gia đình, xã hội và chính trị: 26. Kinh Hiền Nhân
• B. Phần chánh kinh - Các kinh về triết lý: 27. Kinh chuyển pháp luân
• B. Phần chánh kinh - Các kinh về triết lý: 28. Kinh mười hai nhân duyên
• B. Phần chánh kinh - Các kinh về triết lý: 29. Kinh chánh tri kiến
• B. Phần chánh kinh - Các kinh về triết lý: 30. Kinh ba dấu ấn thực tại
• B. Phần chánh kinh - Các kinh về triết lý: 31. Kinh thực tập vô ngã
• B. Phần chánh kinh - Các kinh về triết lý: 32. Kinh nhận diện vô ngã
• B. Phần chánh kinh - Các kinh về triết lý: 33. Kinh chuyển hóa cái tôi
• B. Phần chánh kinh - Các kinh về triết lý: 34. Kinh nền tảng đức tin
• B. Phần chánh kinh - Các kinh về triết lý: 35. Kinh kiến thức và trí tuệ
• B. Phần chánh kinh - Các kinh về triết lý: 36. Kinh thuyết minh và xác minh
• B. Phần chánh kinh - Các kinh về triết lý: 37. Kinh bảy điều nên biết
• B. Phần chánh kinh - Các kinh về triết lý: 38. Kinh ẩn dụ về bảy hạng người dưới nước
• B. Phần chánh kinh - Các kinh về triết lý: 39. Kinh tham ái là gốc khổ đau
• B. Phần chánh kinh - Các kinh về triết lý: 40. Kinh dụ ngôn người bắt rắn
• B. Phần chánh kinh - Các kinh về triết lý: 41. Kinh lời Phật qua các con số
• B. Phần chánh kinh - Các kinh về triết lý: 42. Kinh nương tưạ ai khi Phật qua đời?
• B. Phần chánh kinh - Các kinh về thiền và chuyển hóa: 43. Kinh cốt lõi thiền tập
• B. Phần chánh kinh - Các kinh về thiền và chuyển hóa: 44. Kinh bốn pháp quán niệm
• B. Phần chánh kinh - Các kinh về thiền và chuyển hóa: 45. Kinh quán niệm hơi thở
• B. Phần chánh kinh - Các kinh về thiền và chuyển hóa: 46. Kinh các cấp thiền quán
• B. Phần chánh kinh - Các kinh về thiền và chuyển hóa: 47. Kinh bốn loại hành thiền
• B. Phần chánh kinh - Các kinh về thiền và chuyển hóa: 48. Kinh ẩn dụ về thành trì
• B. Phần chánh kinh - Các kinh về thiền và chuyển hóa: 49. Kinh sống trong hiện tại
• B. Phần chánh kinh - Các kinh về thiền và chuyển hóa: 50. Kinh căn bản tu tập
• B. Phần chánh kinh - Các kinh về thiền và chuyển hóa: 51. Kinh tu các pháp lành
• B. Phần chánh kinh - Các kinh về thiền và chuyển hóa: 52. Kinh phát tâm bồ đề
• B. Phần chánh kinh - Các kinh về thiền và chuyển hóa: 53. Phật nói kinh bốn vô lượng tâm
• B. Phần chánh kinh - Các kinh về thiền và chuyển hóa: 54. Kinh từ bi và hồi hướng
• B. Phần chánh kinh - Các kinh về thiền và chuyển hóa: 55. Kinh tám điều giác ngộ của bậc đại nhân
• B. Phần chánh kinh - Các kinh về thiền và chuyển hóa: 56. Kinh bảy cách dứt trừ khổ đau
• B. Phần chánh kinh - Các kinh về tịnh độ: 57. Kinh Phổ Môn
• B. Phần chánh kinh - Các kinh về tịnh độ: 58. Kinh Bổn Nguyện Công Đức Của Phật Dược Sư
• B. Phần chánh kinh - Các kinh về tịnh độ: 59. Kinh A Di Đà
• B. Phần chánh kinh - Các kinh về tịnh độ: 60. Kinh Sám hối sáu căn
• B. Phần chánh kinh - Các kinh về tịnh độ: 61. Kinh Sám hối hồng danh
• B. Phần chánh kinh - Các kinh về tịnh độ: 62. Phật Nói Kinh Vu Lan Bồn
• B. Phần chánh kinh - Các kinh về tịnh độ: 63. Phật Nói Kinh Báo Hiếu Công Ơn Cha Mẹ
• C. Phần sám nguyện
• D. Phần phụ lục - Phụ lục 1: Xuất xứ các bài Kinh và sám nguyện
• D. Phần phụ lục - Phụ lục 2: Các ngày lễ trong hai truyền thống Phật giáo
• D. Phần phụ lục - Phụ lục 3: Các nghi thức và kinh tụng

 46. KINH CÁC CẤP THIỀN QUÁN

 ***

Tôi nghe như vầy. Trong một hôm nọ, đang ở Kỳ Viên thuộc thành Xá-vệ, đức Phật ôn tồn gọi các Tỳ-kheo và dạy như sau.

– Này các đệ tử, thầy Xá-lợi-phất là bậc hiền trí; là bậc đại tuệ, quảng tuệ, hỷ tuệ, tiệp tuệ, lợi tuệ và quyết trạch tuệ (nibbedhikapanna). Thầy Xá-lợi-phất có thể thực tập pháp quán bất đoạn suốt nửa tháng liền. O

CẤP THIỀN THỨ NHẤT

Này các đệ tử, thầy Xá-lợi-phất thực hành ly dục, lìa pháp bất thiện, chứng thiền thứ nhất, trạng thái hỷ lạc do lìa dục sanh, có tầm, có tứ. Đồng thời chứng được những pháp thuộc về tầng thiền thứ nhất, bao gồm tầm, tứ, hỷ, lạc, nhứt tâm, xúc, thọ, tưởng, tư, tâm, dục, thắng giải, tinh tấn, niệm, xả và tác ý lành.

Thầy Xá-lợi-phất luôn luôn an trụ vào các pháp trên không chút gián đoạn; biết chúng xuất hiện, biết chúng an trú, biết chúng kết thúc; không hề quyến luyến, cũng không kháng cự, giữ tâm độc lập, không bị trói buộc, hệ lụy, dính mắc, đạt được giải thoát, an trú với tâm không có hạn chế. Thầy Xá-lợi-phất thấy biết rất rõ, còn có giải thoát cao hơn thế nữa; còn có nhiều việc phải làm hơn nữa.  O

CẤP THIỀN THỨ HAI

Này các đệ tử, thầy Xá-lợi-phất chấm dứt tầm, tứ, chứng và an trú cảnh thiền thứ hai, trạng thái hỷ lạc do thiền định sanh, không tầm không tứ, nội tĩnh nhứt tâm. […]

CẤP THIỀN THỨ BA

Này các đệ tử, thầy Xá-lợi-phất lìa vui, trụ buông, chánh niệm tỉnh thức, thân cảm nhận được cảm giác an lạc được  bậc Thánh “xả niệm lạc trú,” chứng và an trú cảnh thiền thứ ba. Những pháp thuộc về cảnh thiền hai, ba bao gồm nội tĩnh, hỷ, lạc, nhứt tâm; xúc, thọ, tưởng, tư, tâm, dục, thắng giải, tinh tấn, niệm, xả và tác ý lành. […]  O

CẤP THIỀN THỨ TƯ

Này các đệ tử, thầy Xá-lợi-phất buông khổ, buông vui, chấm dứt vui buồn đã cảm nhận trước, chứng và an trú cảnh thiền thứ tư, không khổ, không vui, buông niệm, thanh tịnh. Những pháp thuộc về cảnh thiền thứ tư, như trạng thái buông, dòng chảy cảm giác không khổ không vui, vô quán niệm tâm (Cetaso anabhogo), thanh tịnh nhờ niệm, nhứt tâm; xúc, thọ, tưởng, tư, tâm, dục, thắng giải, tinh tấn, niệm, xả và tác ý lành.

Thầy Xá-lợi-phất luôn luôn an trụ vào các pháp trên không chút gián đoạn; biết chúng xuất hiện, biết chúng an trú, biết chúng kết thúc; không hề quyến luyến, cũng không kháng cự, giữ tâm độc lập, không bị trói buộc, hệ luỵ, dính mắc, đạt được giải thoát, an trú với tâm không có hạn chế. Thầy Xá-lợi-phất thấy biết rất rõ, còn có giải thoát cao hơn thế nữa; còn có nhiều việc phải làm hơn nữa.    O

CÁC CẤP THIỀN VÔ SẮC

Này các đệ tử, thầy Xá-lợi-phất vượt khỏi sắc tưởng, dứt chướng ngại tưởng, không có khởi niệm về các dị tưởng, cảm nghĩ như sau: “Hư không vô biên”, chứng và an trú không vô biên xứ. […]

Này các đệ tử, thầy Xá-lợi-phất không còn trụ dính Không vô biên xứ, cảm nghĩ như sau: “Thức là vô biên”, chứng và an trú thức vô biên xứ. […]

Này các đệ tử, thầy Xá-lợi-phất không còn trụ dính thức vô biên xứ, cảm nghĩ như sau: “Không có vật gì”, chứng và an trú Vô sở hữu xứ. […].

Này các đệ tử, thầy Xá-lợi-phất không còn trụ dính Vô sở hữu xứ, chứng và an trú cảnh giới Phi tưởng phi phi tưởng xứ. Với dòng chánh niệm, thầy Xá-lợi-phất xuất khỏi định ấy, nhận thấy rõ chúng thuộc về quá khứ, chịu sự biến hoại. […].

Này các đệ tử, thầy Xá-lợi-phất vượt thoát phi tưởng phi phi tưởng xứ, chứng và an trú Diệt thọ tưởng định. Thấy bằng trí tuệ, tất cả lậu hoặc đều được kết thúc. Với dòng chánh niệm, thầy Xá-lợi-phất xuất khỏi định ấy, nhận thấy rõ chúng thuộc về quá khứ, chịu sự biến hoại. Thầy Xá-lợi-phất luôn luôn an trụ vào các pháp trên không chút gián đoạn; biết chúng xuất hiện, biết chúng an trú, biết chúng kết thúc; không hề quyến luyến, cũng không kháng cự, giữ tâm độc lập, không bị trói buộc, hệ lụy, dính mắc, đạt được giải thoát, an trú với tâm không có hạn chế. Thầy Xá-lợi-phất thấy biết rất rõ, còn có giải thoát cao hơn thế nữa; còn có nhiều việc phải làm hơn nữa.    O

Này các đệ tử, nếu nói chơn thực, thầy Xá-lợi-phất đáng được gọi là: “Người được tự tại, đạt được cứu cánh trong đạo đức Thánh … trong định bậc thánh, trong tuệ bậc thánh, trong giải thoát thánh.” Thầy Xá-lợi-phất là con chánh tông của đức Thế Tôn, sanh từ miệng Phật, có từ chính Pháp, do Pháp hóa thành, kế thừa chính pháp, không bận kế thừa những thứ vật chất”. Thầy Xá-lợi-phất đã chuyển xe pháp cao siêu, chân chính, mà đức Như Lai đã từng vận chuyển.

Nghe Phật giảng xong, tất cả mọi người hoan hỷ, tiếp nhận, thực hành, theo lời Phật dạy.   O

Nam-mô Bổn Sư Thích-ca Mâu-ni Phật     (3 lần) O

***