Nguyên bản: Pali

Anh dịch: W.H.D. Rouse và Ānandajoti Bhikkhu

Việt dịch và rút ngắn: Nguyên Giác

J461. Dasaratha Jātaka -- Mọi người, dù trẻ hay già, giàu hay nghèo đều sẽ chết; thương khóc chỉ làm suy sụp người sống, và không mang người chết trở lại.

Tóm tắt: Một cư sĩ mất cha, nên vô cùng đau khổ. Đức Phật kể một câu chuyện về một vị hoàng tử thời xưa, để tránh xung đột, đã lui về vùng núi chờ đợi cái chết của cha mình. Khi tin tức đến, vị hoàng tử không hề đau buồn, vì hiểu rằng tất cả đều phải chết.

.

Câu chuyện này được Đức Phật kể khi ngài đang trú ngụ tại Jetavana, về một người chủ đất có cha vừa qua đời. Sau cái chết của cha, người đàn ông này chìm đắm trong đau buồn. Anh ta bỏ bê công việc hàng ngày và hoàn toàn chìm đắm trong nỗi đau khổ. Vào lúc bình minh, Đức Phật quán sát thế giới và nhận thấy người đàn ông này đã sẵn sàng đạt được quả vị của Con đường thứ nhất. Ngày hôm sau, sau khi hoàn thành việc khất thực ở Savatthi và dùng bữa xong, Đức Phật cho phép các vị tỳ kheo giải tán và cùng với một vị tỳ kheo trẻ tuổi đến nhà người đàn ông đang đau buồn. Ở đó, thông qua những lời chỉ dạy nhẹ nhàng, ngài đã hướng dẫn người đàn ông suy ngẫm về trí tuệ của những người thời xưa, những người đã hiểu rõ bản chất của thế giới và do đó không đau buồn ngay cả khi cha mẹ qua đời. Theo yêu cầu của người đàn ông, Đức Phật đã kể một câu chuyện từ quá khứ.

Ngày xưa, tại thành phố Benares, có một vị vua vĩ đại tên là Dasaratha, người đã từ bỏ những hành vi xấu xa và trị vì một cách công bằng. Trong số nhiều người vợ của ông, hoàng hậu chính sinh cho ông hai người con trai và một người con gái. Con trai cả là Rama-pandita, nổi tiếng về trí tuệ; con trai thứ hai là Hoàng tử Lakkhana; và con gái là Công chúa Sita. Theo thời gian, hoàng hậu qua đời, và nhà vua vô cùng đau buồn. Sau khi làm lễ tang cho bà, và được các quan đại thần khuyên nhủ, ông đã phong một người vợ khác làm hoàng hậu. Bà rất được ông yêu quý, và sau đó bà sinh ra một người con trai tên là Hoàng tử Bharata.

Nhà vua rất yêu thương đứa trẻ này, và một lần ông đã hứa với hoàng hậu một điều ước tùy chọn. Bà hoãn lại yêu cầu của mình cho đến khi cậu bé được bảy tuổi, khi đó bà yêu cầu vương quốc được trao cho con trai mình. Nhà vua tức giận từ chối yêu cầu, lo sợ cho sự an toàn của các con lớn của mình và nghi ngờ có sự phản bội. Bị những suy nghĩ này làm phiền, ông triệu tập Rama-pandita và Hoàng tử Lakkhana và cảnh báo họ rằng nguy hiểm có thể xảy ra nếu họ ở lại triều đình. Ông khuyên họ nên đi đến một vùng đất khác hoặc sống trong rừng, và chỉ trở về sau khi ông qua đời để nhận lại thừa kế. Tham khảo ý kiến ​​của các nhà tiên tri, ông biết rằng mình còn sống được mười hai năm nữa, và ông chỉ thị cho các con trai trở về sau khoảng thời gian đó. Hai hoàng tử rời cung điện trong nước mắt, và công chúa Sita, không muốn rời xa các anh trai, đã đi theo họ.

Ban đầu, ba người đi cùng một đoàn tùy tùng đông đảo, nhưng sau đó họ cho giải tán tùy tùng và tiếp tục hành trình một mình cho đến khi đến dãy Himalaya. Ở đó, tại một nơi có nhiều nước và trái cây rừng, họ xây dựng một am thất và sống bằng cách hái lượm thức ăn từ rừng. Rama-pandita ở lại am thất trong khi Lakkhana và Sita đi hái trái cây để nuôi sống cả ba người. Họ sống một cuộc sống giản dị như vậy, trong khi vua Dasaratha, nhớ thương con cái, ngày càng suy yếu và qua đời vào năm thứ chín sau khi các con rời đi.

Sau khi tang lễ của nhà vua hoàn tất, hoàng hậu muốn trao vương miện cho hoàng tử Bharata, nhưng các quan thần từ chối, tuyên bố rằng những người thừa kế hợp pháp đang sống trong rừng. Hoàng tử Bharata quyết định đưa Rama-pandita trở về trị vì. Mang theo các biểu tượng vương quyền và một đội quân lớn, ông lên đường đến khu rừng. Để lại quân đội ở gần đó, ông tiến đến am thất với một đoàn tùy tùng nhỏ và thấy Rama-pandita đang ngồi bình thản trước cửa, vẻ mặt điềm tĩnh và không hề lo lắng. Bharata thông báo cho ông về cái chết của nhà vua và tất cả những gì đã xảy ra trong vương quốc, rồi khóc dưới chân ông. Rama-pandita vẫn giữ vẻ bình thản và không hề nao núng trước nỗi đau buồn.

Vào buổi chiều tối, Lakkhana và Sita trở về từ rừng với những loại trái cây rừng. Rama-pandita, xét thấy tuổi trẻ của họ và lo sợ rằng tin tức đột ngột có thể khiến họ suy sụp, đã nghĩ ra một cách nhẹ nhàng để tiết lộ sự thật. Ông bảo họ xuống một hồ nước gần đó như một hình thức rèn luyện. Trong khi họ đứng trong nước, ông kể cho họ nghe về cái chết của cha họ. Quá đau buồn, họ ngất xỉu nhiều lần, và cuối cùng được các thị vệ đưa ra ngoài và hồi tỉnh. Khi tỉnh lại, họ cùng nhau khóc than.

Hoàng tử Bharata nhận thấy rằng trong khi Lakkhana và Sita chìm trong đau buồn, Rama-pandita vẫn giữ được sự bình tĩnh. Đáp lại câu hỏi không lời này, Rama-pandita giải thích rằng tất cả mọi thứ hữu hình đều vô thường. Ông suy ngẫm rằng không có nỗi đau buồn nào có thể giữ lại những gì chắc chắn sẽ phải mất đi, rằng cái chết đến với cả người trẻ lẫn người già, người giàu lẫn người nghèo, và rằng nỗi buồn chỉ làm suy yếu người sống mà không thể hồi sinh người chết. Hiểu được bản chất của sự tồn tại, người khôn ngoan xua tan nỗi buồn và thay vào đó dành hết tâm sức chăm sóc và bảo vệ những người còn lại. Thông qua bài giảng về sự vô thường này, ông đã làm rõ lý do cho tâm trí không lay chuyển của mình.

Những người nghe bài giảng này đều được giải thoát khỏi nỗi buồn. Hoàng tử Bharata sau đó bày tỏ lòng kính trọng đối với Rama-pandita và cầu xin ông chấp nhận vương quốc Benares. Rama-pandita từ chối, giải thích rằng ông phải thực hiện mệnh lệnh của cha mình là ở lại trong rừng trong mười hai năm đã định. Vẫn còn ba năm nữa, và trong thời gian đó Bharata sẽ cai trị. Khi Bharata phản đối, Rama-pandita giao cho ông đôi dép rơm của mình như biểu tượng quyền lực.

Các hoàng tử trở về Benares cùng với tùy tùng, và trong ba năm, vương quốc được cai trị dưới danh nghĩa của đôi dép. Khi các phán quyết được đưa ra một cách bất công, đôi dép va vào nhau, thúc đẩy việc xem xét lại; khi công lý được thực thi, chúng nằm yên. Sau ba năm, Rama-pandita trở về từ rừng và vào công viên hoàng gia. Các hoàng tử cùng đoàn tùy tùng đông đảo ra đón ông, và Sita được phong làm hoàng hậu. Sau lễ đăng quang, Rama-pandita tiến vào thành phố trong sự huy hoàng và cai trị một cách công chính trong nhiều nghìn năm. Cuối đời, ông thăng thiên.

Sau khi kết thúc bài giảng này, Đức Phật tuyên bố các Chân lý. Vào khoảnh khắc đó, người chủ đất đang đau buồn đã đạt được sơ quả Nhập Lưu. Sau đó, Đức Phật đã xác định các nhân vật trong câu chuyện, giải thích rằng vua Dasaratha chính là vua Suddhodana, hoàng hậu là Mahamaya, Sita là mẹ của Rahula, Bharata là Ananda, và Rama-pandita chính là Đức Phật.

.... o ....

J461. Dasaratha Jātaka -- Death comes equally to the young and old, the rich and poor, and sorrow only weakens the living without bringing back the dead.

Summary: A layman’s father passes away, leaving him overwhelmed with grief. The Buddha shares a story about an ancient prince who, to avoid conflict, retreated to the wilderness to await his father’s death. When the news arrived, the prince did not grieve, understanding that all life is destined to end.

.

This story was told by the Buddha while he was dwelling at Jetavana, concerning a landowner whose father had died. After his father’s death, the man was overwhelmed by grief. He neglected his daily duties and surrendered himself entirely to sorrow. At dawn, the Buddha surveyed the world and perceived that this man was ready to attain the fruit of the First Path. On the following day, after completing his alms round in Savatthi and finishing his meal, the Buddha dismissed the community of monks and, accompanied by a junior monk, went to the grieving man’s house. There, through gentle instruction, he led the man to reflect on the wisdom of those in former times who fully understood the conditions of the world and therefore did not grieve even at the death of a father. At the man’s request, the Buddha related a story from the past.

Long ago, in the city of Benares, there reigned a great king named Dasaratha, who had abandoned evil conduct and ruled in righteousness. Of his many wives, the chief queen bore him two sons and a daughter. The elder son was Rama-pandita, renowned for wisdom; the younger was Prince Lakkhana; and the daughter was the Lady Sita. In time, the queen-consort died, and the king was crushed by grief. After performing her funeral rites, and urged by his courtiers, he appointed another wife as queen-consort. She was dear to him, and in due course she gave birth to a son named Prince Bharata.

The king’s affection for this child was great, and he once promised the queen a boon of her choosing. She deferred her request until the boy was seven years old, when she asked that the kingdom be given to her son. The king angrily rejected the request, fearing for the safety of his elder children and suspecting treachery. Disturbed by these thoughts, he summoned Rama-pandita and Prince Lakkhana and warned them that danger might befall them if they remained at court. He advised them to depart for another land or to dwell in the forest, and to return only after his death to claim their inheritance. Consulting soothsayers, he learned that twelve years remained of his life, and he instructed his sons to return at the end of that period. The two princes departed from the palace in tears, and the Lady Sita, unwilling to leave her brothers, followed them.

The three traveled with a great company at first, but later dismissed their followers and continued alone until they reached the Himalayas. There, in a well-watered place rich in wild fruits, they built a hermitage and lived by gathering food from the forest. Rama-pandita remained at the dwelling while Lakkhana and Sita gathered fruits to sustain them. Thus they lived simply, while King Dasaratha, longing for his children, pined away and died in the ninth year after their departure.

After the king’s funeral rites were completed, the queen sought to raise the royal umbrella over Prince Bharata, but the courtiers refused, declaring that the rightful heirs dwelt in the forest. Prince Bharata resolved to bring Rama-pandita back to rule. Taking with him the emblems of royalty and a great army, he journeyed to the forest. Leaving the army nearby, he approached the hermitage with a small retinue and found Rama-pandita seated calmly at its entrance, composed and untroubled. Bharata informed him of the king’s death and of all that had occurred in the kingdom, and then wept at his feet. Rama-pandita remained serene and unmoved by grief.

Toward evening, Lakkhana and Sita returned from the forest with wild fruits. Rama-pandita, considering their youth and fearing that sudden news might overwhelm them, devised a gentle way to reveal the truth. He instructed them to enter a nearby pool as a form of discipline. While they stood in the water, he told them of their father’s death. Overcome by sorrow, they fainted repeatedly, and were eventually carried out and revived by the attendants. When they recovered, they wept and lamented together.

Prince Bharata observed that while Lakkhana and Sita were consumed by grief, Rama-pandita remained tranquil. In response to this unspoken question, Rama-pandita explained that all conditioned things are impermanent. He reflected that no amount of grief could preserve what must inevitably pass away, that death comes alike to young and old, rich and poor, and that sorrow only weakens the living without restoring the dead. Understanding the nature of existence, the wise dispel grief and instead devote themselves to the care and welfare of those who remain. Through this teaching on impermanence, he made clear the reason for his unshaken mind.

Those who heard this discourse were freed from their sorrow. Prince Bharata then paid homage to Rama-pandita and implored him to accept the kingdom of Benares. Rama-pandita declined, explaining that he was bound to fulfill his father’s command to remain in the forest for the appointed twelve years. Three years still remained, and during that time Bharata was to govern. When Bharata protested, Rama-pandita entrusted him with his straw slippers as symbols of authority.

The princes returned to Benares with their followers, and for three years the kingdom was governed in the name of the slippers. When judgments were made unjustly, the slippers struck together, prompting a reconsideration; when justice was done, they lay still. At the end of three years, Rama-pandita returned from the forest and entered the royal park. The princes went out with a great retinue to meet him, and Sita was made queen-consort. After the ceremonial anointing, Rama-pandita entered the city in splendor and ruled righteously for many thousands of years. At the end of his life, he passed on to the heavenly realms.

Having concluded this discourse, the Buddha declared the Truths. At that moment, the grieving landowner attained the fruit of the First Path. The Buddha then identified the figures in the story, explaining that King Dasaratha had been King Suddhodana, the queen-consort had been Mahamaya, Sita had been Rahula’s mother, Bharata had been Ananda, and Rama-pandita had been the Buddha himself.

.... o ....

J462. Samvara Jātaka -- Hãy tránh xung đột và đổ máu.

Tóm tắt: Một vị sư đi vào rừng để tu luyện miệt mài nhưng không đạt được mục tiêu. Khi được đưa đến trước Đức Phật, ông bị nhẹ nhàng khiển trách và nhắc về kiếp trước. Trong kiếp đó, mặc dù là con trai út trong số một trăm người con của vua xứ Benares, ông đã giành được tình yêu thương của mọi người và trở nên nổi bật nhờ sự kiên trì của mình.

.

Câu chuyện này được Đức Phật kể khi ngài đang trú ngụ tại Jetavana, về một vị tỳ kheo đã ngừng nỗ lực tu tập. Vị tỳ kheo đó là một thanh niên thuộc gia đình danh giá ở Savatthi, sau khi nghe Đức Phật thuyết pháp, ông đã xuất gia. Ông tận tâm thực hiện các bổn phận do các vị thầy và sư phụ giao phó, và thuộc lòng cả hai bài tụng giới Patimokkha. Sau năm năm, ông quyết định rằng sau khi học được phương pháp đạt đến thiền định, ông sẽ sống trong rừng. Sau khi từ biệt các vị thầy, nhà sư đến một ngôi làng biên giới thuộc vương quốc Kosala.

Dân làng rất hài lòng với cách cư xử của nhà sư và đã hỗ trợ ông, và ông đã tự xây cho mình một túp lều bằng lá. Trong mùa mưa, ông chuyên tâm tu tập với lòng nhiệt thành và quyết tâm, liên tục nỗ lực trong ba tháng để đạt được thiền định. Tuy nhiên, không có dấu hiệu nào cho thấy sự thành tựu. Chán nản, ông kết luận rằng mình thuộc nhóm người bị ràng buộc nhiều nhất bởi những điều kiện thế tục, và cuộc sống trong rừng không dành cho ông. Thay vào đó, ông quyết định trở về Jetavana, nơi ông có thể sống bình yên, chiêm ngưỡng vẻ đẹp của Đức Phật và lắng nghe những lời dạy dịu dàng của ngài. Sau khi giảm bớt nỗ lực, nhà sư rời núi và cuối cùng đã đến Jetavana.

Các vị thầy, sư phụ, bạn bè và đồng đạo của ông hỏi lý do ông trở về. Khi biết rằng ông đã từ bỏ sự nỗ lực, họ trách mắng ông và đưa ông đến gặp Đức Phật. Đức Phật hỏi ông và xác nhận rằng ông thực sự đã từ bỏ sự nỗ lực. Đức Phật sau đó khuyên răn ông, giải thích rằng nếu không có năng lượng và sự kiên trì thì không thể đạt được những thành tựu cao hơn trong giáo pháp, và nhắc nhở ông rằng trong quá khứ xa xưa, chính ngài cũng từng siêng năng, dễ tiếp thu sự hướng dẫn và thành công nhờ sự nỗ lực kiên định. Để minh họa điều này, Đức Phật đã kể một câu chuyện từ quá khứ.

Ngày xưa, khi vua Brahmadatta trị vì ở Benares, vua có một trăm người con trai. Người con trai út của ông là Hoàng tử Samvara. Mỗi hoàng tử được giao cho một vị quan trong triều đình, người chịu trách nhiệm giáo dục cho họ. Vị quan được giao làm thầy cho Hoàng tử Samvara là Bồ Tát, một người khôn ngoan và uyên bác, người đã hướng dẫn cậu bé với sự chăm sóc của một người cha. Khi mỗi hoàng tử hoàn thành việc học, họ được giới thiệu với nhà vua, người sẽ ban cho họ một tỉnh để cai trị.

Khi việc học của Hoàng tử Samvara hoàn thành, ông đã tìm đến Bồ Tát để xin lời khuyên về cách cư xử trong tương lai. Theo lời khuyên này, khi nhà vua mời ông chọn một tỉnh để cai quản, ông đã từ chối và xin phép được ở lại gần nhà vua, phục vụ ngài. Nhà vua rất hài lòng và cho phép ông ở lại. Làm theo lời khuyên của Bồ Tát, hoàng tử nhận trách nhiệm quản lý một khu vườn cũ và sử dụng sản phẩm từ đó để xây dựng mối quan hệ tốt đẹp với những người có ảnh hưởng trong thành phố. Sau đó, với sự đồng ý của nhà vua, hoàng tử đảm nhiệm việc phân phát lương thực trong thành phố, đảm bảo rằng không ai bị bỏ sót. Ông cũng giám sát việc cung cấp lương thực cho các người hầu trong cung điện, ngựa, quân đội, sứ giả nước ngoài và thương nhân, điều chỉnh thuế và các thỏa thuận một cách công bằng và tận tâm. Nhờ cách hành xử này, hoàng tử đã giành được tình cảm của tất cả mọi người—những người trong cung điện, người dân thành phố, thần dân trong vương quốc và cả những người khách từ xa—khiến họ gắn bó với ông bằng thiện chí và lòng tin.

Theo thời gian, nhà vua lâm bệnh nặng. Trước khi qua đời, ông nói với các cận thần rằng mặc dù tất cả các con trai của ông đều có quyền thừa kế chiếc lọng trắng tượng trưng cho quyền lực tối cao, nhưng họ nên trao nó cho người mà họ yêu mến nhất. Sau khi lễ tang hoàn tất, các cận thần tập hợp lại và đồng ý rằng Hoàng tử Samvara là người xứng đáng nhận được sự tin tưởng của họ. Vì vậy, họ giương chiếc lọng trắng lên trên đầu ông, và ông trở thành vua, cai trị theo sự hướng dẫn của Bồ Tát.

Khi chín mươi chín vị hoàng tử khác biết tin cha mình qua đời và Samvara lên ngôi, họ phản đối với lý do ông là người nhỏ tuổi nhất. Họ liên kết lại, yêu cầu ông từ bỏ ngôi vua và bao vây thành phố. Samvara tìm đến Bồ Tát để xin lời khuyên, và được khuyên nên tránh xung đột. Ông chia kho báu của cha mình thành một trăm phần và gửi chín mươi chín phần cho các anh em của mình, tuyên bố mong muốn tránh đổ máu. Cảm động trước lòng hào phóng này, người anh cả, Hoàng tử Uposatha, đã thuyết phục những người khác từ bỏ cuộc bao vây. Họ vào thành phố một cách hòa bình và công nhận Samvara là vua.

Samvara tiếp đón các anh em của mình với sự kính trọng và lòng hiếu khách. Sau một thời gian, họ trở về các tỉnh của mình, hài lòng với sự sắp xếp đó. Samvara tiếp tục cai trị một cách công chính, trung thành với lời dạy của Bồ Tát, và cuối đời được tái sinh vào cõi trời.

Sau khi kể xong câu chuyện này, Đức Phật nhắc nhở vị tỳ kheo rằng trong kiếp trước, ông đã thành công nhờ sự kiên trì và vâng lời sự hướng dẫn khôn ngoan, và hỏi tại sao bây giờ ông lại để sự nỗ lực của mình suy giảm. Sau đó, Đức Phật tuyên bố các Chân lý. Kết thúc bài giảng này, vị tỳ kheo đã đạt được sơ quả Nhập Lưu. Đức Phật xác định các nhân vật trong câu chuyện, giải thích rằng vị tỳ kheo trước đây là Vua Samvara, Sariputta là Hoàng tử Uposatha, các vị trưởng lão khác là những hoàng tử còn lại, những người theo họ là các đệ tử của Đức Phật, và Bồ Tát đã khuyên nhà vua chính là Đức Phật.

.... o ....

J462. Samvara Jātaka -- Be advised to avoid conflict and bloodshed.

Summary: A monk ventures into the forest to practice diligently but fails to achieve his goal. When he is brought before the Buddha, he is gently reproved and reminded of a past life. In that life, although he was the youngest of one hundred sons of the king of Benares, he earned the love of all and gained prominence through his perseverance.

.

This story was told by the Buddha while he was dwelling at Jetavana, concerning a monk who had ceased to strive. The monk was a young man of good family from Savatthi who, after hearing the Buddha teach, renounced the household life. He faithfully fulfilled the duties set by his teachers and preceptors and memorized both recitations of the Patimokkha. When five years had passed, he resolved that after learning the method of attaining meditative absorption he would live in the forest. Taking leave of his teachers, he journeyed to a frontier village in the kingdom of Kosala.

The villagers were pleased by his conduct and supported him, and he built himself a hut of leaves. During the rainy season he applied himself with zeal and determination, striving continuously for three months to attain meditative absorption. Yet no sign of attainment arose. Discouraged, he concluded that he must be among those most bound to worldly conditions, and that forest life was not for him. He decided instead to return to Jetavana, where he could live peacefully, seeing the beauty of the Buddha and listening to his gentle teaching. Having thus relaxed his effort, he set out and in due course arrived at Jetavana.

His teachers, preceptors, friends, and companions asked the reason for his return. When they learned that he had abandoned his striving, they reproached him and brought him before the Buddha. The Buddha questioned him and confirmed that he had indeed given up his effort. The Buddha then admonished him, explaining that without energy and perseverance there can be no higher attainment in the teaching, and reminding him that in the distant past he himself had once been diligent, receptive to guidance, and successful through steadfast effort. To illustrate this, the Buddha related a story from the past.

Long ago, when Brahmadatta ruled in Benares, he had a hundred sons. The youngest of them was Prince Samvara. Each prince was entrusted to a courtier who was charged with his education. The courtier assigned to Prince Samvara was the Bodhisatta, a wise and learned man who guided the boy with a father’s care. As each prince completed his training, he was presented to the king, who granted him a province to govern.

When Prince Samvara’s education was complete, he sought the guidance of the Bodhisatta regarding his future conduct. Following this advice, when the king invited him to choose a province, he declined and requested permission to remain near the king, attending upon him. The king was pleased and allowed him to stay. Acting again on the Bodhisatta’s counsel, the prince obtained charge of an old park and used its produce to cultivate friendships among influential citizens. Later, with the king’s consent, he undertook the distribution of provisions within the city, carefully ensuring that no one was neglected. He also oversaw the provisioning of the palace servants, the horses, the army, foreign envoys, and merchants, regulating taxes and arrangements with fairness and diligence. Through this conduct he won the affection of all—those within the palace, the citizens, subjects of the realm, and visitors from afar—binding them to him through goodwill and trust.

In time the king fell gravely ill. Before his death, he told the courtiers that although all his sons had a claim to the White Umbrella of sovereignty, they should bestow it upon the one who pleased them most. After the funeral rites were completed, the courtiers assembled and agreed that Prince Samvara was the one who had earned their confidence. They therefore raised the White Umbrella over him, and he became king, ruling in accordance with the Bodhisatta’s guidance.

When the other ninety-nine princes learned of their father’s death and of Samvara’s accession, they objected on the grounds that he was the youngest. They joined forces, demanded that he surrender the kingship, and laid siege to the city. Samvara sought the Bodhisatta’s counsel, and was advised to avoid conflict. He divided his father’s treasury into a hundred portions and sent ninety-nine shares to his brothers, declaring his wish to avoid bloodshed. Touched by this generosity, the eldest brother, Prince Uposatha, persuaded the others to abandon the siege. They entered the city peacefully and acknowledged Samvara as king.

Samvara received his brothers with honour and hospitality. After staying for a time, they returned to their own provinces, content with the arrangement. Samvara continued to rule righteously, faithful to the Bodhisatta’s instruction, and at the end of his life was reborn in the heavenly realms.

Having finished this account, the Buddha reminded the monk that in a former life he had succeeded through perseverance and obedience to wise guidance, and questioned why he now allowed his effort to decline. The Buddha then proclaimed the Truths. At the conclusion of this teaching, the monk attained the fruit of the First Path. The Buddha identified the characters in the story, explaining that the monk had once been King Samvara, Sariputta had been Prince Uposatha, the other elders had been the remaining princes, their followers had been the Buddha’s disciples, and the Bodhisatta who advised the king had been the Buddha himself.

.... o ....

J463. Supparaka Jātaka -- Khẳng định sự thật về việc giữ giới bất hại đối với sinh vật trong suốt cuộc đời có thể cứu mạng.

Tóm tắt: Các nhà sư thảo luận về trí tuệ hoàn hảo của Đức Phật. Đức Phật kể một câu chuyện về một người đàn ông thông thái từ thời xa xưa, sau khi nghỉ hưu khỏi cuộc sống thủy thủ, đã bắt đầu một chuyến hải trình vĩ đại cuối cùng. Trong chuyến đi này, ông đã hướng dẫn các thương nhân vượt biển và nhờ một tuyên dương sự thật, bảo đảm sự trở về an toàn của họ.

.

Câu chuyện này được Đức Phật kể lại khi ngài đang cư ngụ tại Jetavana, liên quan đến sự hoàn hảo của trí tuệ. Một buổi tối, khi các vị tỳ kheo đang ngồi tụ họp trong Chánh điện chờ đợi lời dạy của Đức Phật, họ suy ngẫm về sự rộng lớn và sâu sắc của trí tuệ của Đức Như Lai. Họ ca ngợi trí tuệ ấy rộng lớn, nhanh nhạy, sắc bén, thấu suốt, hoàn toàn phù hợp với mọi hoàn cảnh và không ai sánh kịp trên thế gian. Khi Đức Phật đến và biết được chủ đề mà họ đang suy ngẫm, ngài giải thích rằng trí tuệ của ngài không phải là mới được đạt được, mà đã hiện hữu ngay cả trong những kiếp trước, khi kiến ​​thức của ngài vẫn còn chưa hoàn thiện. Để minh họa điều này, ngài đã kể một câu chuyện từ quá khứ.

Ngày xưa, tại vương quốc Bharu có một vị vua tên là Bharu, và trong vương quốc của ông có thành phố cảng lớn Bharukaccha. Tại đó, Bồ Tát được sinh ra trong gia đình một người lái tàu bậc thầy. Ngài được đặt tên là Supparaka-kumara và lớn lên với phẩm chất và tài năng xuất chúng. Đến năm mười sáu tuổi, ngài đã thành thạo nghệ thuật hàng hải, và sau khi cha qua đời, ngài trở thành người lãnh đạo các thủy thủ. Thông minh và tài giỏi, ngài điều khiển tàu thuyền khéo léo đến nỗi không một con tàu nào bị hư hại dưới sự chỉ huy của ngài.

Tuy nhiên, một thời gian sau, mắt ngài bị tổn thương do nước muối, và ngài bị mù. Không thể tiếp tục cuộc sống đi biển, ngài vào làm việc cho nhà vua, người đã bổ nhiệm ngài làm người định giá và thẩm định. Mặc dù bị mù, Supparaka vẫn thể hiện sự nhận biết phi thường, đánh giá chính xác giá trị của voi, ngựa, ngọc trai và đá quý chỉ bằng cách chạm vào. Trong một số trường hợp, ngài đã phát hiện ra những khuyết điểm tiềm ẩn trong voi, ngựa, xe ngựa và vải vóc đắt tiền của hoàng gia, mỗi lần đều chứng minh sự chính xác trong đánh giá của mình và giành được sự ngưỡng mộ của nhà vua. Tuy nhiên, những phần thưởng khiêm tốn mà ngài nhận được khiến ngài mất hứng thú với công việc phục vụ hoàng gia, và ngài trở về nhà ở Bharukaccha.

Không lâu sau đó, một nhóm thương nhân chuẩn bị một con tàu cho một chuyến đi xa và tìm kiếm một người lái tàu giỏi. Nhớ lại tài năng đi biển xuất sắc trước đây của Supparaka, họ cầu xin ngài hướng dẫn con tàu của họ, bất chấp việc ngài bị mù. Sau nhiều lần thuyết phục, ngài đã đồng ý và nhận quyền chỉ huy con tàu. Họ ra khơi trên đại dương bao la, và trong bảy ngày, chuyến đi diễn ra an toàn. Sau đó, một cơn gió trái mùa nổi lên, và trong bốn tháng, con tàu bị cuốn trôi vô định trên những vùng biển xa lạ. Con tàu đầu tiên tiến vào một đại dương kỳ lạ, nơi sinh sống của những loài cá đáng sợ với thân hình giống con người và mõm sắc như dao cạo. Từ những dấu hiệu của nước và các sinh vật sống trong đó, Supparaka nhận ra đây là biển Khuramala, giàu kim cương. Dự đoán được mối nguy hiểm của lòng tham, ông không tiết lộ kho báu đó, mà lặng lẽ thu thập một lượng kim cương và ra lệnh ném những món hàng không có giá trị xuống biển. Từ đó, con tàu đi vào một vùng biển khác rực sáng như một ngọn lửa lớn, biển Aggimala, giàu vàng. Cũng theo cách đó, ông thu thập vàng mà không khơi dậy lòng tham lam mù quáng.

Tiếp theo, con tàu vượt qua một vùng biển trắng như sữa, được gọi là Dadhimala, nơi có bạc, tiếp theo là một vùng biển xanh như cỏ, Kusamala, giàu ngọc lục bảo, và sau đó là một vùng biển đầy san hô, Nalamala. Ở mỗi nơi, Supparaka nhận ra bản chất của đại dương thông qua những dấu hiệu tinh tế mà người khác không thể nhìn thấy, và thu thập của cải một cách thận trọng, bảo vệ sự an toàn của con tàu và thủy thủ đoàn.

Cuối cùng, con tàu tiến đến vùng biển Valabhamukha đáng sợ, nơi nước bị hút vào một vực sâu rộng lớn và dâng lên thành những bức tường nước dựng đứng, gầm thét. Supparaka nhận ra đây là nơi mà không một con tàu nào từng trở về. Nhìn thấy sự kinh hoàng của bảy trăm người trên tàu, và biết rằng chỉ có trí tuệ quyết đoán mới có thể cứu họ, ông quyết định hành động bằng sức mạnh của sự thật. Ông ra lệnh cho mình được tắm rửa, mặc quần áo sạch sẽ và đứng ở mũi tàu với một bát đầy nước trong tay.

Đứng ở đó, ông long trọng khẳng định sự thật về lòng nhân từ bất hại suốt đời của mình đối với các sinh vật sống, tuyên bố rằng nếu lời nói của ông là sự thật, con tàu có thể trở về an toàn. Nhờ sức mạnh của lời sự thật này, con tàu đột nhiên được đưa trở lại qua các vùng biển và, chỉ trong một ngày, trở về Bharukaccha, neo đậu trên đất liền trước nhà của Supparaka.

Supparaka chia đều kho báu đã tích lũy được cho các thương nhân và khuyên họ từ bỏ những chuyến đi biển tiếp theo. Ông dành phần đời còn lại của mình để làm việc thiện và bố thí, và khi qua đời, ông được tái sinh vào cõi trời.

Sau khi hoàn thành câu chuyện này, Đức Phật tuyên bố rằng trí tuệ được các vị tỳ kheo ca ngợi đã được hoàn thiện qua nhiều kiếp sống. Sau đó, ông xác định các nhân vật trong câu chuyện, giải thích rằng đoàn thương nhân chính là các đệ tử hiện tại của ông, và bản thân ông chính là người thủy thủ khôn ngoan Supparaka.

.... o ....

J463. Supparaka Jātaka -- Affirming the truth of a lifelong harmlessness toward living beings can be life-saving.

Summary: The monks are engaged in a discussion about the Buddha’s perfect wisdom. The Buddha shares a story about a wise man from long ago who, after retiring from his life as a mariner, embarked on one final great voyage. During this journey, he guided merchants across the seas and, through an act of truth, ensured their safe return home.

.

This story was told by the Buddha while he was dwelling at Jetavana, concerning the Perfection of Knowledge. One evening, as the monks sat assembled in the Hall of Truth awaiting the Buddha’s teaching, they reflected among themselves on the vastness and depth of the Tathagata’s wisdom. They praised it as wide, swift, sharp, penetrating, perfectly suited to every occasion, and unequaled anywhere in the world. When the Buddha arrived and learned the subject of their reflections, he explained that his wisdom was not newly acquired, but had been present even in former lives, when his knowledge was still immature. To illustrate this, he related a story from the past.

Long ago there reigned in the kingdom of Bharu a king named Bharu, and within his realm stood the great seaport town of Bharukaccha. There the Bodhisatta was born into the family of a master mariner. He was named Supparaka-kumara and grew up distinguished in character and ability. By the age of sixteen he had mastered the art of seamanship, and after his father’s death he became the leader of the mariners. Wise and intelligent, he guided ships so skillfully that no vessel ever came to harm under his command.

In time, however, his eyes were injured by salt water, and he lost his sight. Unable to continue his seafaring life, he entered the service of the king, who appointed him as valuer and assessor. Though blind, Supparaka displayed extraordinary discernment, accurately judging the worth of elephants, horses, pearls, and precious gems by touch alone. On several occasions he detected hidden flaws in royal elephants, horses, chariots, and costly textiles, each time proving the truth of his assessment and earning the king’s admiration. Yet the modest rewards he received caused him to lose interest in royal service, and he returned instead to his home in Bharukaccha.

Not long afterward, a group of merchants prepared a ship for a distant voyage and sought a skilled skipper. Remembering Supparaka’s former mastery of the sea, they implored him to guide their vessel, despite his blindness. After much urging, he consented and took command of the ship. They set sail upon the open ocean, and for seven days the voyage was safe. Then an unseasonable wind arose, and for four months the ship was driven helplessly across unknown seas.

The vessel first entered a strange ocean inhabited by fearsome fish with human-like bodies and razor-sharp snouts. From the signs of the water and its creatures, Supparaka recognized this as the Khuramala Sea, rich in diamonds. Foreseeing the danger of greed, he did not name its treasure, but quietly gathered a store of diamonds and ordered goods of little value to be cast overboard. From there the ship passed into another sea blazing with light like a great fire, the Aggimala Sea, abundant in gold. In the same manner he secured gold without arousing reckless desire.

Next the ship crossed a white, milk-like sea known as Dadhimala, which yielded silver, followed by a green, grass-like sea, Kusamala, rich in emeralds, and then a reed-like sea, Nalamala, filled with coral. In each place Supparaka recognized the nature of the ocean through subtle signs invisible to others, and gathered its riches with prudence, preserving the safety of the ship and crew.

At last the vessel approached the dreadful Valabhamukha Sea, where waters were sucked away into a vast chasm and rose again in sheer, roaring walls. Supparaka recognized this as a place from which no ship ever returned. Seeing the terror of the seven hundred souls aboard, and knowing that only decisive wisdom could save them, he resolved to act through the power of truth. He ordered himself to be bathed, clothed in clean garments, and set at the prow of the ship with a full bowl in his hands.

Standing there, he solemnly affirmed the truth of his lifelong harmlessness toward living beings, declaring that if his words were true, the ship might return to safety. Through the power of this truth, the vessel was suddenly borne back across the seas and, in a single day, returned to Bharukaccha, coming to rest upon dry land before Supparaka’s own dwelling.

Supparaka divided the accumulated treasure fairly among the merchants and advised them to abandon further sea voyages. He spent the rest of his life in generosity and good deeds, and at its end was reborn among the hosts of heaven.

Having completed this account, the Buddha declared that the wisdom praised by the monks had been perfected over many lives. He then identified the characters of the story, explaining that the company of merchants were his present disciples, and that he himself had been the wise mariner Supparaka.

.... o ....

J464. Culla-Kunala Jātaka -- Tình cảm và mối quan hệ lâu dài không đảm bảo lòng trung thành.

Tóm tắt: Đức Phật kể một câu chuyện về một nữ hoàng bị phát hiện ngoại tình với người hầu cận của mình và do đó bị tước bỏ địa vị cao quý.

.

Câu chuyện về bản sanh này sẽ được kể lại trong truyện Kuṇālajātaka (jātaka 536). Thuở xưa, khi vua Brahmadatta trị vì, hoàng hậu chính của ông tên là Piṅgiyānī. Một đêm nọ, sau khi mở cửa sổ và nhìn thấy một người hầu cận hoàng gia ở bên dưới, bà đã xuống khỏi cung điện trong khi nhà vua đang ngủ và ngoại tình với người đó. Sau đó, bà trở về mà không ai hay biết, xức nước hoa và nằm xuống bên cạnh nhà vua.

Một thời gian sau, nhà vua nhận thấy cơ thể hoàng hậu luôn lạnh vào nửa đêm, và sự nghi ngờ nảy sinh trong tâm trí ông. Một lần nọ, ông giả vờ ngủ, theo dõi hành động của bà và chứng kiến ​​​​hành vi sai trái của bà. Sau đó ông trở về phòng của mình. Hoàng hậu cũng trở về sau khi phạm tội và nằm xuống giường. Ngày hôm sau, trước mặt các vị quan đại thần, nhà vua đã tiết lộ tội lỗi của bà. Mặc dù tội lỗi đó đáng bị trừng phạt nặng theo tiêu chuẩn thời bấy giờ, nhưng ông đã tha mạng cho bà, tha thứ cho hành động đó và tước bỏ tước vị của bà, bổ nhiệm người khác làm hoàng hậu.

Trong kiếp sống đó, nhà vua là Kuṇāla, và sau này ông đã kể lại câu chuyện này như một điều ông đã tận mắt chứng kiến. Dựa trên những câu chuyện cũ và kinh nghiệm cá nhân, ông đã suy ngẫm rất nhiều về những gì ông cho là những khuyết điểm đạo đức của phụ nữ. Ông mô tả họ là những người không chung thủy, vô ơn và dễ lừa dối; không quan tâm đến bổn phận và lòng biết ơn; và chủ yếu bị chi phối bởi dục vọng của chính mình. Ông khẳng định rằng tình cảm và sự gắn bó lâu dài không đảm bảo lòng trung thành, rằng sự gắn bó có thể nhanh chóng biến thành sự bỏ rơi, và do đó, sự tin tưởng đặt vào họ là không an toàn.

Ông còn ví tính cách của họ với những thứ không ổn định và dễ thay đổi, chẳng hạn như bóng tối, bánh xe đang quay, hoặc những con vật không ngừng nghỉ, và tuyên bố rằng họ theo đuổi sự giàu có và lợi ích bằng những lời nói nịnh hót khi cần thiết, chỉ để rồi bỏ rơi những người bạn đồng hành một khi mục đích của họ đã đạt được. Theo quan điểm của ông, họ dễ dàng chấp nhận và từ chối, không bị ràng buộc với một hoặc hai người duy nhất, và khó kiểm soát như gió.

Mở rộng những suy ngẫm này, ông so sánh phụ nữ với những nơi mở cửa cho tất cả mọi người, với những thế lực nguy hiểm như lửa hoặc những sinh vật có nọc độc, và kết luận rằng một số loại phụ nữ nhất định—những người nổi tiếng về sắc đẹp hoặc sự thông minh, những người được nhiều người theo đuổi, vợ của người hàng xóm, và những người chỉ chú trọng đến sự giàu có—cần phải tránh xa hoàn toàn. Những nhận xét này, được trình bày như những lời dạy đạo đức, đã tạo nên phần kết luận của câu chuyện về kiếp sống này.

.... o ....

J464. Culla-Kunala Jātaka -- Affection and a long association did not guarantee loyalty.

Summary: The Buddha shares a story about a queen who was discovered having an affair with her groom and was consequently stripped of her high status.

.

This birth is related in the Kuṇālajātaka (jātaka 536). In the past, when Brahmadatta ruled, his chief queen was named Piṅgiyānī. One night, after opening her window and seeing a royal groom below, she descended from the palace while the king slept and committed adultery with him. Afterward she returned unseen, perfumed herself, and lay down beside the king.

In time the king noticed that the queen’s body was always cool at midnight, and suspicion arose in his mind. On one occasion he feigned sleep, followed her movements, and witnessed her misconduct. He then returned to his chamber. The queen likewise returned after her wrongdoing and lay down on her bed. On the following day, in the presence of his ministers, the king revealed her offense. Though the crime merited severe punishment by the standards of the time, he spared her life, forgave the act, and removed her from her rank, appointing another as queen consort.

In that existence, the king was Kuṇāla, and he later recounted this episode as something he had seen with his own eyes. Drawing upon old stories and personal experience, he reflected at length on what he took to be the moral failings of women. He portrayed them as inconstant, ungrateful, and prone to deception; as careless of duty and gratitude; and as guided chiefly by their own desires. He asserted that affection and long association did not ensure loyalty, that attachment could quickly turn to abandonment, and that trust placed in them was therefore unsafe.

He further likened their dispositions to things unstable and shifting, such as shadows, wheels in motion, or restless animals, and claimed that they pursued wealth and advantage with flattering speech when it suited them, only to discard companions once their purposes were achieved. In his view they embraced and rejected with equal ease, were not bound to one or two alone, and were as difficult to restrain as wind.

Extending these reflections, he compared women to places open to all, to dangerous forces such as fire or venomous creatures, and concluded that certain types—those famed for beauty or cleverness, those sought after by many, a neighbor’s wife, and those intent on wealth—were to be avoided altogether. These observations, presented as moral instruction, formed the conclusion of the account of this birth.

.... o ....

J465. Bhadda-Sala Jātaka -- Thức ăn được chia sẻ trong tình bạn là món quà tuyệt vời nhất.

Tóm tắt: Người Sakya đã lừa vua Kosala bằng cách gả con gái của một người nô lệ làm hoàng hậu mới cho ông ta. Khi con trai của họ (vua Kosala và tân hoàng hậu) khi lớn lên, biết được sự thật, anh quyết tâm tiêu diệt dòng tộc này. Mặc dù Đức Phật đã cố gắng cứu họ, nhưng cuối cùng ngài đã thất bại. Sau đó, ngài kể lại câu chuyện về việc trong quá khứ, một vị thần cây lớn đã thành công trong việc bảo vệ gia đình mình.

.

Câu chuyện này được Đức Phật kể khi ngài đang cư ngụ tại Jetavana, để minh họa bổn phận làm điều tốt cho người thân của mình.

Tại Savatthi, trong nhà của Anathapindika (Cấp Cô Độc), Visakha và vua Kosala, thức ăn luôn được chuẩn bị cho năm trăm vị tỳ kheo. Tại những ngôi nhà đó, các vị tỳ kheo được đón tiếp bằng lòng tốt và sự thân thiện. Tuy nhiên, trong cung điện hoàng gia, mặc dù thức ăn rất dồi dào và chất lượng tốt, nhưng lại không có tinh thần thiện chí đối với họ. Vì lý do này, các vị tỳ kheo không ở lại ăn trong cung điện, mà mang thức ăn đến nhà của những người ủng hộ đáng tin cậy của họ.

Một ngày nọ, một món quà được gửi từ cung điện đến nhà ăn, nhưng người ta báo cáo rằng không có vị tỳ kheo nào ở đó. Nhà vua biết rằng họ đang ăn ở nhà của bạn bè. Suy nghĩ về điều này, ông tìm đến Đức Phật và biết rằng thức ăn được cho đi với lòng thân thiện là món quà tốt nhất trong tất cả các món quà, và các vị tỳ kheo tự nhiên tìm thấy tình bạn giữa những người thân của họ hoặc giữa những gia đình có mối quan hệ mật thiết với họ. Từ đó, nhà vua nảy ra ý tưởng kết thông gia với dòng tộc Sakya, nghĩ rằng bằng cách này, các vị tỳ kheo sẽ trở thành bạn bè của ông như những người thân.

Vì vậy, ông đã gửi lời cầu hôn đến Kapilavatthu, xin cưới một người con gái của dòng tộc Sakya. Dòng tộc Sakya đã thảo luận rất khó khăn, vì từ chối sẽ khiến nhà vua tức giận, trong khi chấp thuận sẽ vi phạm phong tục của dòng tộc họ. Cuối cùng, Mahanama đề nghị gửi con gái của mình là Vasabhakhattiya. Mặc dù cao quý về phía cha, nhưng mẹ của cô lại là một người nô lệ. Dòng tộc Sakya đồng ý giới thiệu cô như một thiếu nữ Sakya.

Các sứ giả của nhà vua, nghi ngờ sự kiêu ngạo của dòng tộc Sakya, nhất quyết rằng thiếu nữ đó phải là người cùng ăn với dòng tộc. Bằng một mưu mẹo được sắp đặt cẩn thận trong bữa ăn, Vasabhakhattiya được nhìn thấy đang ăn cùng một đĩa với cha mình, và các sứ giả tin rằng cô thực sự thuộc dòng dõi cao quý. Cô được đưa đến Savatthi với nghi lễ long trọng, và nhà vua, hài lòng, đã phong cô làm hoàng hậu chính.

Đến lúc thích hợp, cô sinh ra một người con trai, có làn da sáng bóng như vàng. Do sự hiểu lầm gây ra bởi một người hầu cận bị điếc, đứa trẻ được đặt tên là Vidudabha. Cậu bé được nuôi dưỡng với tất cả những vinh dự xứng đáng với một hoàng tử. Khi cậu bé lớn lên, cậu nhận thấy rằng không giống như những hoàng tử khác, cậu không nhận được bất kỳ món quà nào từ gia đình mẹ mình. Khi cậu hỏi mẹ, bà giải thích rằng người thân của bà sống ở rất xa. Cuối cùng, khi mười sáu tuổi, cậu được phép đến thăm Kapilavatthu. Trước khi cậu đến, người Sakya, không muốn thể hiện sự tôn trọng đúng mực đối với cậu, đã cho con cái của họ đi nơi khác. Mặc dù họ tiếp đãi cậu rất thịnh soạn, nhưng họ không chào đón cậu một cách xứng đáng với một hoàng tử.

Sau khi cậu rời đi, người ta nghe thấy một người phụ nữ nô lệ đang rửa chiếc ghế cậu đã ngồi bằng nước sữa, nói những lời khinh miệt về thân phận của cậu. Lời xúc phạm này lan truyền trong binh lính, và Vidudabha biết được rằng mẹ mình được cho là con gái của một nô lệ. Nỗi oán hận sâu sắc nảy sinh trong lòng cậu.

Khi sự việc đến tai vua Kosala, ông vô cùng tức giận vì sự lừa dối và giảm bớt bổng lộc của Vasabhakhattiya và con trai bà xuống mức của nô lệ. Ngay sau đó, Đức Phật đến thăm cung điện và giải thích rằng, mặc dù người Sakya đã hành động sai trái, nhưng Vasabhakhattiya đã được phong làm hoàng hậu và Vidudabha là con trai của một vị vua cao quý, và theo truyền thống cổ xưa, thân phận của người cha quyết định địa vị của một người đàn ông. Được thuyết phục bởi lời dạy này, nhà vua đã khôi phục lại danh dự trước đây cho họ.

Vào thời đó, tổng tư lệnh quân đội của nhà vua là Bandhula, vợ ông là Mallika đã lâu không có con. Sau khi nhận được lời khích lệ của Đức Phật, bà đã thụ thai, và sau đó, nhờ lòng dũng cảm của Bandhula, bà đã thực hiện được ước nguyện được tắm trong dòng nước thiêng liêng của Vesali. Sau đó, Mallika sinh đôi mười sáu lần, tổng cộng có ba mươi hai người con trai, mỗi người đều mạnh mẽ và tài giỏi.

Sự chính trực của Bandhula trong việc thực thi công lý đã giành được sự ca ngợi của người dân, nhưng lại gây ra sự ghen tị giữa các quan chức tham nhũng, những người đã vu khống ông trước mặt nhà vua. Sợ bị đổ lỗi nếu hành động công khai, nhà vua đã bí mật sắp xếp để Bandhula và các con trai của ông bị giết dưới cái cớ dẹp loạn biên giới. Mặc dù Bandhula đã dẹp yên được vùng đất đó, ông và các con trai của mình đã bị sát hại một cách tàn nhẫn khi trở về.

Mallika nhận được tin về cái chết của họ với thái độ bình tĩnh không hề nao núng và tiếp đãi các nhà sư mà không hề tỏ ra đau buồn. Bà khuyên các con dâu không nên để mình chìm đắm trong đau khổ hay giận dữ. Khi nhà vua biết được sự bình tĩnh chấp nhận của bà, ông vô cùng hối hận, cầu xin sự tha thứ của bà và ban cho bà một ân huệ. Bà chỉ xin phép cho mình và các con dâu được trở về gia đình của mình, và điều đó đã được chấp thuận.

Từ đó, nhà vua bị dày vò bởi sự hối hận và không còn được bình yên. Cuối cùng, thông qua âm mưu, Vidudabha được đưa lên làm vua thay thế, trong khi vị vua cũ chết một cách thảm thương bên vệ đường. Sau khi vững vàng trên ngai vàng, Vidudabha quyết tâm trả thù dòng tộc Sakya.

Nhận thấy mối nguy hiểm đe dọa người thân của mình, Đức Phật đã nhiều lần can thiệp, tự mình đứng chắn đường Vidudabha và khiến ông ta phải quay lại. Lần cuối cùng, nhận thấy rằng những hành động xấu xa của dòng tộc Sakya không thể tránh khỏi, Ngài đã không can thiệp, và Vidudabha đã tiêu diệt dòng tộc Sakya.

Sau những sự kiện này, các nhà sư ca ngợi Đức Phật vì đã hành động như một người bảo vệ cho người thân của mình. Đáp lại, Ngài tuyên bố rằng Ngài luôn hành động vì lợi ích của người thân, không chỉ trong kiếp này mà còn trong quá khứ xa xưa.

Sau đó, Ngài kể một câu chuyện từ thời xa xưa, khi Brahmadatta trị vì ở Benares và quyết định xây dựng một cung điện được chống đỡ bởi một cột trụ duy nhất. Những người thợ xây đã chọn một cây sala thiêng liêng được cả thần linh và con người tôn thờ. Vị thần ngự trong cây, không sợ cái chết của chính mình mà sợ sự hủy diệt của nhiều cây non xung quanh che chở cho họ hàng của mình, đã hiện ra trước nhà vua và cầu xin được chặt hạ từng phần để những cây xung quanh không bị nghiền nát.

Cảm động trước lòng vị tha cao cả vì người thân, nhà vua đã tha cho cây và tôn kính vị thần. Sau đó, nhà vua cai trị một cách công bằng và được tái sinh trên thiên đàng. Đức Phật kết luận bằng cách xác định các nhân vật trong câu chuyện, tuyên bố rằng trong kiếp trước đó, chính Ngài là vị thần cây đã hy sinh sự an toàn của bản thân vì lợi ích của họ hàng.

Như vậy, Đức Phật dạy rằng sự cao thượng thực sự nằm ở việc hành động vì lợi ích của người thân và gia đình.

.... o ....

J465. Bhadda-Sala Jātaka -- Food shared with friendship is the finest gift of all.

Summary: The Sākiyans trick the king of Kosala by sending him the daughter of a slave girl as his new queen. When their son learns the truth, he resolves to destroy the clan. Although the Buddha attempts to save them, he ultimately fails. He then recounts how, in the past, a Devatā of a large tree succeeded in protecting his family.

.

This story was told by the Buddha while dwelling at Jetavana, to illustrate the duty of doing good to one’s own kith and kin.

At Savatthi, in the houses of Anathapindika, Visakha, and the king of Kosala, food was constantly prepared for five hundred monks. In those homes the monks were welcomed with kindness and friendliness. In the royal palace, however, though the food was abundant and of fine quality, there was no spirit of goodwill toward them. For this reason the monks did not remain to eat in the palace, but took their food and went instead to the houses of their trusted supporters.

One day a gift was sent from the palace to the refectory, but it was reported that no monks were there. The king learned that they were eating in the houses of friends. Reflecting on this, he sought the Buddha and learned that food given with friendship is the best of all gifts, and that monks naturally find friendship among their own kin or among families closely allied to them. From this the king conceived the idea of allying himself by marriage with the Sakya clan, thinking that in this way the monks would become his friends as kin.

He therefore sent a request to Kapilavatthu asking for a daughter of the Sakya family in marriage. The Sakyas deliberated with difficulty, for refusal would anger the king, while compliance would violate the customs of their clan. At last Mahanama proposed that his daughter Vasabhakhattiya be sent. Though noble on her father’s side, her mother was a slave woman. The Sakyas agreed to present her as a Sakya maiden.

The king’s messengers, suspicious of the pride of the Sakyas, insisted that the maiden must be one who ate together with the clan. By a carefully arranged ruse at mealtime, Vasabhakhattiya was seen eating from the same dish as her father, and the messengers were convinced that she was truly of noble birth. She was sent to Savatthi with great ceremony, and the king, pleased, made her his chief queen.

In due time she bore a son, whose skin shone with a golden hue. Through a misunderstanding caused by a deaf courtier, the child received the name Vidudabha. He was raised with all the honors due to a prince.

As the boy grew older, he noticed that unlike other princes he received no gifts from his mother’s family. When he pressed his mother, she explained that her relatives lived far away. At last, when he was sixteen, he obtained permission to visit Kapilavatthu. Before his arrival, the Sakyas, unwilling to show him proper respect, sent their young children away. Though they entertained him lavishly, they offered him no greeting befitting a prince.

After his departure, a slave woman was heard washing the seat he had used with milk-water, speaking contemptuously of his birth. This insult spread among the soldiers, and Vidudabha learned that his mother was said to be the daughter of a slave. Deep resentment took root in his heart.

When the matter reached the king of Kosala, he was enraged at the deception and reduced the allowances of Vasabhakhattiya and her son to those of slaves. Soon afterward the Buddha visited the palace and explained that, though the Sakyas had acted wrongly, Vasabhakhattiya had been consecrated as queen and Vidudabha was the son of a noble king, and that in ancient tradition the father’s birth determined a man’s standing. Persuaded by this teaching, the king restored their former honors.

At that time the king’s commander-in-chief was Bandhula, whose wife Mallika had long been childless. After receiving the Buddha’s encouragement, she conceived, and later, through Bandhula’s valor, fulfilled her wish to bathe in the ceremonial waters of Vesali. Mallika afterward bore twin sons sixteen times, producing thirty-two sons in all, each strong and accomplished.

Bandhula’s integrity in administering justice won the people’s praise, but stirred envy among corrupt officials, who slandered him before the king. Fearing blame if he acted openly, the king secretly arranged for Bandhula and his sons to be slain under the pretext of quelling frontier unrest. Though Bandhula pacified the district, he and his sons were treacherously murdered on their return.

Mallika received news of their deaths with unshaken composure and entertained the monks without distress. She counseled her daughters-in-law not to give way to grief or anger. When the king learned of her calm acceptance, he was overcome with remorse, begged her forgiveness, and granted her a boon. She asked only permission for herself and her daughters-in-law to return to their own families, which was granted.

From that time the king was tormented by remorse and knew no peace. Eventually, through intrigue, Vidudabha was made king in his stead, while the former king died miserably by the roadside. Once firmly established on the throne, Vidudabha resolved to take vengeance on the Sakyas.

Seeing the danger threatening his kinsmen, the Buddha intervened repeatedly, placing himself in Vidudabha’s path and turning him back. On the final occasion, perceiving that the evil deeds of the Sakyas could no longer be averted, he did not intervene, and Vidudabha destroyed the Sakya clan.

After these events, the monks praised the Buddha for acting as a protector to his kin. In response, he declared that he had always acted for the good of his kindred, not only in the present life but also in the distant past.

He then related a story from a former age, when Brahmadatta ruled in Benares and resolved to build a palace supported by a single pillar. The builders selected a sacred sal tree worshipped by gods and men alike. The deity dwelling in the tree, fearing not his own death but the destruction of the many young trees around him that sheltered his kin, appeared to the king and begged to be cut down piecemeal so that the surrounding trees would not be crushed.

Moved by this selfless concern for kinsfolk, the king spared the tree and honored the deity. He ruled righteously thereafter and was reborn in heaven. The Buddha concluded by identifying the figures of the story, declaring that in that former life he himself had been the tree-spirit who sacrificed his own safety for the welfare of his kin.

Thus the Buddha taught that true nobility lies in acting for the good of one’s kith and kin.

.... o ....

J466. Samudda-Vanija Jātaka -- Hãy khôn ngoan và tiết chế, tránh thái quá trong mọi việc.

Tóm tắt: Cả Devadatta và những gia đình ủng hộ ông đều phải chịu số phận bi thảm vì chống đối Đức Phật. Truyện kể về một số người thợ mộc, sau khi đi thuyền đến một hòn đảo, đã xúc phạm những vị thần Yakkha (Dạ xoa) sống ở đó. Các vị thần Yakkha đã cảnh báo họ về mối nguy hiểm sắp xảy ra; một số người đã nghe theo lời cảnh báo, trong khi những người khác lại phớt lờ và cuối cùng bị sóng thần nhấn chìm.

.

Đây là câu chuyện Đức Phật kể khi ngài đang cư ngụ tại Jetavana, về Devadatta, sau khi Devadatta cùng năm trăm gia đình rơi xuống địa ngục.

Sau khi các đệ tử chính đã rời đi và dẫn theo các tín đồ của mình, Devadatta bị bỏ lại một mình, không thể chịu đựng được nỗi khổ hình phạt đang giáng xuống mình. Bị đau đớn hành hạ, hắn nôn ra máu nóng và ngã quỵ. Khi nằm trong cơn đau đớn, những ký ức về đức hạnh của Đức Như Lai hiện lên trong tâm trí hắn. Hắn nhận ra rằng mặc dù bản thân đã nuôi dưỡng những ý nghĩ xấu xa đối với Đức Phật trong chín tháng, nhưng Đức Phật chưa bao giờ có một ý nghĩ tội lỗi nào đối với hắn. Hắn nhớ rằng tám mươi vị trưởng lão không hề oán hận hắn, và hắn nhận ra rằng sự suy tàn hiện tại của mình là kết quả của chính những việc làm của mình. Hắn thấy rõ rằng mình đã bị bỏ rơi bởi Đức Phật, bởi các vị trưởng lão vĩ đại, bởi Rahula trong gia đình mình, và bởi tất cả các dòng dõi hoàng tộc Sakya. Tràn đầy hối hận, hắn quyết định đến gặp Đức Phật và tìm kiếm sự hòa giải.

Hắn triệu tập các tín đồ của mình và được khiêng đi trên kiệu, chỉ đi lại vào ban đêm khi tiến về vùng đất Kosala. Tin tức về sự xuất hiện của hắn đến tai Đức Phật thông qua Trưởng lão Ananda, nhưng Đức Phật tuyên bố rằng Devadatta sẽ không được phép diện kiến. Câu trả lời tương tự cũng được đưa ra khi Devadatta đến Savatthi. Cuối cùng, khi hắn đến cổng Jetavana và được khiêng đến gần hồ, hậu quả của những hành động trong quá khứ đã đến lúc chín muồi. Một cơn sốt dữ dội hành hạ cơ thể hắn, và hắn yêu cầu được đặt xuống để có thể uống nước và tắm rửa. Ngay khi chân hắn chạm đất, trước khi kịp tìm được sự giải thoát, mặt đất nứt ra dưới chân hắn. Ngọn lửa bốc lên từ địa ngục sâu nhất Avici và nhấn chìm hắn. Trong khoảnh khắc đó, hắn hiểu rằng hậu quả của những việc làm của mình đã hoàn toàn chín muồi. Nhớ đến đức hạnh của Đức Phật, hắn tìm nơi nương tựa bằng cả tâm hồn, nhưng ngay cả khi ý nghĩ đó vừa xuất hiện, hắn đã bị nuốt chửng bởi ngọn lửa của Avici.

Cùng với hắn, năm trăm gia đình tùy tùng cũng được tái sinh trong cùng một địa ngục, vì họ đã theo hắn phỉ báng và lăng mạ Đức Phật. Như vậy, Devadatta đã rơi xuống Avici, mang theo năm trăm gia đình. Một ngày nọ, các vị tỳ kheo đang bàn luận trong Chánh điện về việc Devadatta, vì lòng tham lam danh lợi, đã chống lại Đức Phật tối cao mà không có lý do, bất chấp những nguy hiểm trong tương lai, và tự chuốc lấy sự hủy diệt cho bản thân và những người theo ông ta. Khi Đức Phật bước vào và biết được chủ đề cuộc thảo luận của họ, Ngài giải thích rằng sự sa ngã của Devadatta không phải là điều mới mẻ. Trong quá khứ cũng như hiện tại, Devadatta đã bị mù quáng bởi ham muốn hưởng thụ tức thời và bỏ qua hậu quả trong tương lai, dẫn đến sự hủy hoại cho bản thân và những người theo ông ta. Để minh họa điều này, Đức Phật kể một câu chuyện từ kiếp trước.

Ngày xưa, khi Brahmadatta trị vì làm vua xứ Benares, gần thành phố có một khu định cư lớn của thợ mộc với một nghìn gia đình. Những người thợ mộc này có tiếng xấu. Họ nhận tiền đặt cọc lớn để đóng đồ nội thất và xây nhà nhưng lại không hoàn thành bất kỳ công việc nào. Vì vậy, họ liên tục bị người dân quấy rầy và chỉ trích. Không thể chịu đựng được áp lực nữa, họ quyết định rời khỏi đất nước để tìm một nơi sống mới.

Họ vào rừng, chặt cây và đóng một con tàu lớn, rồi hạ thủy xuống sông. Họ giấu con tàu ở một khoảng cách xa, sau đó bí mật trở về vào ban đêm để đón gia đình và đưa họ lên tàu. Từ đó, họ tiếp tục đi thuyền cho đến khi ra đến biển khơi. Được gió đẩy, cuối cùng họ đến một hòn đảo giữa đại dương.

Hòn đảo rất giàu có và trù phú. Lúa, mía, chuối, xoài, mận, mít, dừa và nhiều loại cây khác mọc um tùm. Điều mà những người thợ mộc không biết là một người đàn ông duy nhất đã đến hòn đảo này sau khi bị đắm tàu. Sống nhờ sự trù phú của thiên nhiên, ông ta trở nên khỏe mạnh, mặc dù sống trần truồng, tóc và râu dài.

Lo sợ rằng hòn đảo có thể có những sinh vật nguy hiểm sinh sống, những người thợ mộc đã cử bảy người đàn ông khỏe mạnh đi thám hiểm. Lúc đó, người đàn ông bị đắm tàu, sau khi ăn uống no nê nước mía, đang nằm thoải mái dưới bóng cây, vui mừng với vận may của mình và nghĩ rằng cuộc sống trên hòn đảo này vượt trội hơn bất cứ điều gì ông ta từng biết ở quê hương.

Những người trinh sát, nghe thấy giọng nói của ông, tiến lại gần và ban đầu bị hoảng sợ bởi vẻ ngoài hoang dã của ông. Khi nhận ra ông là người, họ đã biết được cách ông đến hòn đảo này và sự phong phú của tài nguyên trên đảo. Ông giải thích rằng cuộc sống ở đó không cần lao động, vì thức ăn mọc tự nhiên khắp nơi. Tuy nhiên, ông cảnh báo họ về một mối nguy hiểm: hòn đảo là nơi cư ngụ của những sinh vật quyền năng, những người sẽ nổi giận nếu vùng đất bị ô uế. Nếu những người thợ mộc cẩn thận giữ cho hòn đảo sạch sẽ, sẽ không có tai họa nào xảy ra với họ.

Những người thợ mộc chấp nhận lời khuyên này và định cư trên đảo. Trong số một nghìn gia đình có hai người thợ mộc bậc thầy, mỗi người dẫn dắt năm trăm gia đình. Một người thì ngu ngốc và tham lam, luôn tìm kiếm những món ăn ngon nhất và những thú vui xa hoa. Người kia thì khôn ngoan, tiết độ và không bị chi phối bởi sự thái quá.

Thời gian trôi qua, những người định cư trở nên mạnh mẽ và thoải mái. Cuối cùng, họ quyết định làm một loại đồ uống có cồn từ mía. Say sưa và những cuộc vui chơi vô độ đã diễn ra. Trong sự bất cẩn của mình, họ đã làm ô uế hòn đảo, bỏ qua lời cảnh báo đã được đưa ra. Điều này đã làm các vị thần, những người coi hòn đảo là lãnh địa của mình, nổi giận. Họ quyết định thanh tẩy hòn đảo bằng cách dâng nước biển lên và tiêu diệt tất cả những người sống ở đó, ấn định thời gian vào đêm trăng tròn.

Trong số các vị thần có một vị thần chính trực và nhân từ. Không muốn thấy những người thợ mộc bị diệt vong, ông hiện ra trước mặt họ với vẻ rạng rỡ và cảnh báo họ về sự hủy diệt sắp xảy ra, thúc giục họ chạy trốn khi vẫn còn kịp. Sau khi đưa ra lời cảnh báo này, ông biến mất.

Một vị thần khác, tàn ác và độc địa, sợ rằng những người thợ mộc có thể trốn thoát. Hiện ra với vẻ rạng rỡ hơn nữa, ông bác bỏ lời cảnh báo, đảm bảo với họ rằng không có nguy hiểm nào và khuyến khích họ ở lại và tận hưởng hòn đảo mà không cần sợ hãi.

Người thợ mộc ngu ngốc, khao khát bảo vệ những thú vui của mình, đã chấp nhận lời trấn an sai lầm và thuyết phục những người theo mình làm điều tương tự. Năm trăm gia đình đã đi theo ông ta. Tuy nhiên, người thợ mộc khôn ngoan đã suy nghĩ kỹ lưỡng. Ông khuyên nên chuẩn bị chứ không nên tin tưởng mù quáng, thúc giục họ đóng một con tàu để có thể trốn thoát nếu nguy hiểm thực sự xảy ra, đồng thời vẫn cho phép họ ở lại nếu không có nguy hiểm.

Mặc dù bị chế giễu và phản đối, người thợ mộc khôn ngoan và những người theo ông đã đóng một con tàu chắc chắn và dự trữ đầy đủ các vật dụng cần thiết. Khi đêm trăng tròn đến, nước biển bắt đầu dâng lên. Khi nước dâng cao, người thợ mộc khôn ngoan nhận ra sự thật của lời cảnh báo và ngay lập tức ra khơi. Những người khác vẫn ở lại, tin chắc rằng lũ lụt sẽ không trở nên tồi tệ hơn.

Nước biển tiếp tục dâng cao, tràn ngập hòn đảo và cuốn trôi mọi thứ trên đường đi. Người thợ mộc khôn ngoan và những người theo ông đã thoát nạn an toàn, trong khi người thợ mộc ngu ngốc, bị mù quáng bởi lòng tham và sự coi thường tương lai, đã chết cùng với năm trăm gia đình của mình.

Sau khi kể xong câu chuyện, Đức Phật giải thích rằng Devadatta đã lặp lại cùng một kiểu hành vi trong cả hai kiếp sống. Trong kiếp trước đó, Devadatta là người thợ mộc ngu ngốc, vị thần độc ác là Kokalika, vị thần chính trực là Sariputta, và người thợ mộc khôn ngoan chính là Đức Phật.

Như vậy, Đức Phật đã chỉ ra rằng sự diệt vong của Devadatta không phải do ngẫu nhiên, mà là do sự nuông chiều bản thân quá mức trong hiện tại và từ chối chú ý đến những nguy hiểm phía trước.

.... o ....

J466. Samudda-Vanija Jātaka -- Be wise and moderate, avoiding excess in all things.

Summary: Both Devadatta and the families who supported him are doomed because of their opposition to the Buddha. The text recounts a story about some carpenters who, after sailing to an island, offended the Yakkhas living there. The Yakkhas warned them of impending danger; some heeded the warnings, while others ignored them and were ultimately destroyed by a tsunami.

.

This was a story the Buddha told while dwelling at Jetavana, concerning Devadatta, after Devadatta had fallen into hell together with five hundred families.

After the Chief Disciples had departed and taken their followers with them, Devadatta was left alone, unable to endure the torment that had overtaken him. Overcome by pain, he vomited hot blood and collapsed. As he lay in agony, memories of the virtues of the Tathagata arose in his mind. He reflected that although he himself had harbored evil thoughts toward the Buddha for nine months, the Buddha had never held a single sinful thought against him. He remembered that the eighty chief elders bore him no malice, and he recognized that his present ruin was the result of his own deeds. He saw clearly that he had been abandoned by the Master, by the great elders, by Rahula of his own family, and by all the royal clans of the Sakyas. Filled with remorse, he resolved to go to the Buddha and seek reconciliation.

He summoned his followers and had himself carried in a litter, traveling only by night as he made his way toward the land of Kosala. News of his approach reached the Buddha through the Elder Ananda, but the Buddha declared that Devadatta would not be granted an audience. The same response was given when Devadatta arrived at Savatthi. When at last he reached the gate of Jetavana and was carried toward the lake, the weight of his past actions bore fruit. A fierce fever seized his body, and he asked to be set down so that he might drink and bathe. The moment his feet touched the ground, before he could find relief, the earth split open beneath him. Flames rose from the deepest hell of Avici and engulfed him. In that instant, he understood that the consequences of his deeds had fully ripened. Remembering the virtues of the Buddha, he sought refuge with his whole being, yet even as that thought arose, he was swallowed by the flames of Avici.

Along with him, five hundred families of his attendants were reborn in the same hell, for they had followed him in reviling and abusing the Buddha. Thus Devadatta descended into Avici, taking with him five hundred families.

On a later day, the monks were speaking in the Hall of Truth about how Devadatta, driven by greed for gain and honor, had turned against the Supreme Buddha without cause, disregarded the dangers of the future, and brought destruction upon himself and his followers. When the Buddha entered and learned the subject of their discussion, he explained that Devadatta’s downfall was not new. In the past as in the present, Devadatta had been blinded by desire for immediate pleasure and had ignored future consequences, bringing ruin upon himself and those who followed him. To illustrate this, the Buddha related a story from a former life.

Long ago, when Brahmadatta ruled as king of Benares, there was near the city a large settlement of carpenters containing a thousand families. These carpenters had gained a bad reputation. They accepted large advances for making furniture and houses but failed to complete any work. Because of this, they were constantly harassed and reproached by the people. Unable to endure the pressure any longer, they resolved to leave the country in search of a new place to live.

They went into the forest, cut down trees, and built a great ship, which they launched on the river. They hid it some distance away, then secretly returned by night to fetch their families and bring them aboard. From there, they sailed onward until they reached the open sea. Driven by the winds, they eventually arrived at an island in the middle of the ocean.

The island was rich and abundant. Rice, sugarcane, banana, mango, rose-apple, jackfruit, coconut, and many other plants grew there in profusion. Unknown to the carpenters, a single man had already reached the island after being shipwrecked. Living on its natural bounty, he had grown strong and healthy, though he lived naked, with long hair and beard.

Fearing that the island might be inhabited by dangerous beings, the carpenters sent seven strong men to explore it. At that time, the castaway, having eaten and drunk his fill of sugarcane juice, lay contentedly in the shade, rejoicing in his good fortune and thinking that life on the island surpassed anything he had known in his homeland.

The scouts, hearing his voice, approached and were initially frightened by his wild appearance. When they realized he was human, they learned how he had come to the island and how abundant its resources were. He explained that life there required no labor, as food grew freely everywhere. He warned them, however, of one danger: the island was the dwelling place of powerful beings who would become enraged if the land were defiled. If the carpenters were careful to keep the island clean, no harm would come to them.

The carpenters accepted this guidance and settled on the island. Among the thousand families were two master carpenters, each leading five hundred families. One was foolish and greedy, always seeking the finest food and pleasures. The other was wise, moderate, and not driven by excess.

As time passed, the settlers grew strong and comfortable. Eventually, they decided to make an intoxicating drink from sugarcane. Drunkenness followed, along with careless revelry. In their negligence, they defiled the island, ignoring the warning they had been given. This angered the deities who regarded the island as their domain. They resolved to cleanse it by raising the sea and destroying all who lived there, setting the appointed time for the full moon.

Among the deities was one who was righteous and compassionate. Unwilling to see the carpenters perish, he appeared before them in radiant splendor and warned them of the impending destruction, urging them to flee while there was still time. After delivering this warning, he departed.

Another deity, cruel and malicious, feared that the carpenters might escape. Appearing in even greater splendor, he contradicted the warning, assuring them that no danger existed and encouraging them to remain and enjoy the island without fear.

The foolish carpenter, eager to preserve his pleasures, accepted the false reassurance and persuaded his followers to do the same. Five hundred families aligned themselves with him. The wise carpenter, however, reflected carefully. He advised preparation rather than blind trust, urging that a ship be built so that they could escape if the danger proved real, while still allowing them to remain if it did not.

Despite ridicule and opposition, the wise carpenter and his followers built a sturdy vessel and stocked it with all necessary supplies. When the night of the full moon arrived, the sea began to rise. As the waters advanced, the wise carpenter recognized the truth of the warning and immediately set sail. The others remained behind, convinced that the flood would not grow worse.

The sea continued to rise, sweeping over the island and overwhelming everything in its path. The wise carpenter and his followers escaped safely, while the foolish carpenter, blinded by greed and disregard for the future, perished together with his five hundred families.

Having concluded the story, the Buddha explained that Devadatta had followed the same pattern in both lives. In that former time, Devadatta had been the foolish carpenter, the malicious deity was Kokalika, the righteous deity was Sariputta, and the wise carpenter was the Buddha himself.

Thus the Buddha showed that Devadatta’s destruction arose not from chance, but from repeated indulgence in present pleasure and refusal to heed the dangers that lie ahead.

.... o ....

J467. Kama Jātaka -- Tất cả pháp hữu vi, dù là tài sản, mùa màng hay sinh mạng, đều sinh ra và diệt đi theo bản chất của chúng.

Tóm tắt: Một vị Bà-la-môn, sau khi chăm sóc mùa màng cẩn thận với ý định có sản phẩm cúng dường Đức Phật và Tăng đoàn, đã mất tất cả trong một trận lụt xảy ra chỉ sau một đêm. Đáp lại, Đức Phật kể một câu chuyện trong quá khứ về một vị vua tham lam đã bỏ lỡ cơ hội chiếm được ba vương quốc. Sau đó, vị vua học được bài học về sự vô thường và có thể vượt qua nỗi buồn của mình.

.

Đây là câu chuyện mà Đức Phật kể khi đang cư ngụ tại Jetavana, liên quan đến một vị Bà la môn.

Tại Savatthi có một vị Bà la môn đang khai hoang đất dọc bờ sông Aciravati để trồng trọt. Hàng ngày, khi Đức Phật đi khất thực qua Savatthi, Ngài nhận thấy số phận của người đàn ông này và nhiều lần đã cố ý đi đường vòng để đến thăm ông ta. Ở mỗi giai đoạn công việc của vị Bà la môn – khi cây cối bị đốn hạ, khi đất được dọn sạch, khi đất được cày xới, và khi các ô đất được đắp bờ để tưới tiêu – Đức Phật đều nhẹ nhàng động viên và tán thành.

Vào ngày vị Bà la môn gieo hạt, ông quyết định rằng khi mùa màng chín, ông sẽ cúng dường rộng rãi cho Đức Phật và cộng đồng tăng sĩ. Đức Phật chấp nhận ý định này và rời đi. Sau đó, khi vị Bà la môn đang trông coi mùa màng đang phát triển, Đức Phật lại đi ngang qua. Quan sát thấy vị tu sĩ thường xuyên đến thăm mình, vị Bà la môn kết luận rằng Đức Phật chắc chắn sẽ đến xin thức ăn vào một ngày nào đó, và ông quyết tâm sẽ cúng dường. Ngay trong ngày ý nghĩ đó nảy sinh, Đức Phật xuất hiện tại nhà của vị Bà la môn. Từ khoảnh khắc đó, niềm tin và lòng sùng kính sâu sắc đã nảy sinh trong trái tim của vị Bà la môn.

Khi mùa màng chín, vị Bà la môn dự định sẽ thu hoạch vào ngày hôm sau. Nhưng trong đêm đó, mưa lớn đổ xuống thượng nguồn sông Aciravati. Một trận lũ bất ngờ tràn xuống sông, cuốn trôi toàn bộ mùa màng và đưa ra biển. Không còn một cọng lúa nào. Khi nước rút và vị Bà la môn nhìn thấy cánh đồng bị tàn phá, ông vô cùng đau khổ. Ông trở về nhà yếu ớt và suy sụp, ôm ngực, nằm đó than khóc.

Thấy nỗi đau khổ của vị Bà la môn, Đức Phật quyết định giúp đỡ ông. Sau khi hoàn thành chuyến khất thực ngày hôm sau, Đức Phật cho các vị tỳ kheo trở về tu viện và tự mình, cùng với người hầu cận, đến nhà của vị Bà la môn. Vị Bà la môn, nghe tin Ngài đến, cảm thấy được an ủi và chào đón Ngài. Khi nguyên nhân nỗi buồn của vị Bà la môn được làm rõ, Đức Phật nhẹ nhàng dẫn dắt ông hiểu rằng những gì đã mất không thể lấy lại được bằng sự đau khổ. Tất cả mọi thứ hữu vi, dù là của cải, mùa màng hay chính cuộc sống, đều sinh ra và diệt đi theo bản chất của chúng. Bám víu vào những gì đã mất chỉ làm tăng thêm đau khổ. Nhờ lời dạy này, nỗi đau buồn của vị Bà-la-môn được xoa dịu, và tâm trí ông đạt đến quả vị của con đường giác ngộ đầu tiên, sơ quả Nhập Lưu. Sau khi giúp ông thoát khỏi nỗi đau khổ, Đức Phật rời đi.

Tin tức lan truyền khắp Savatthi rằng Đức Phật đã an ủi một vị Bà-la-môn đang đau khổ và hướng dẫn ông đến sự giác ngộ tâm linh. Các vị tỳ kheo đã thảo luận về sự kiện này trong Chánh điện. Khi Đức Phật nghe được cuộc trò chuyện của họ, Ngài giải thích rằng đây không phải là lần đầu tiên Ngài chữa lành nỗi đau khổ cho người đàn ông đó. Sau đó, Ngài kể một câu chuyện từ kiếp trước.

Ngày xưa, khi Brahmadatta trị vì làm vua xứ Benares, ông có hai người con trai. Ông phong người con cả làm thái tử và người con út làm tổng tư lệnh. Khi nhà vua qua đời, các quan thần muốn tôn người con cả lên ngôi, nhưng ông từ chối cả ngai vàng và mọi quyền lực hoàng gia, khăng khăng rằng em trai mình phải được làm vua. Sau khi từ bỏ hoàn toàn quyền lực, người con cả rời thành phố và định cư ở một ngôi làng biên giới, sống với một gia đình thương nhân và làm việc bằng chính đôi tay của mình.

Khi dân làng sau đó biết được ông là con trai của nhà vua, họ nhất quyết ủng hộ và chăm sóc ông chu đáo. Trong một cuộc khảo sát ruộng đất của các quan chức hoàng gia, người thương gia đã yêu cầu hoàng tử xin nhà vua miễn thuế. Yêu cầu được chấp thuận. Những người dân làng khác cũng làm theo, và hoàng tử cũng xin được miễn thuế cho họ. Đổi lại, họ nộp thuế cho ông, và sự giàu có cũng như ảnh hưởng của ông ngày càng tăng. Cùng với sự gia tăng đó, lòng tham của ông cũng tăng lên. Ông đòi hỏi và giành được quyền kiểm soát toàn bộ quận, rồi đến chức phó vương, và cuối cùng quyết tâm chiếm lấy cả vương quốc.

Dẫn quân đến ngoại ô Benares, ông đòi ngai vàng từ người em trai. Vị vua trẻ tuổi, không muốn đổ máu anh em hay bám víu quyền lực, đã nhường lại vương quốc. Sau khi lên ngôi, lòng tham của người anh trai không hề giảm bớt. Ngay cả một vương quốc cũng không thể thỏa mãn ông, và lòng tham của ông ngày càng bành trướng không ngừng.

Lúc đó, Sakka, vua của các vị thần, nhận thấy lòng tham vô độ này và quyết định dạy cho người đàn ông này một bài học. Hóa trang thành một vị Bà la môn trẻ tuổi, Sakka xuất hiện tại cung điện và hứa sẽ ban cho ông ba vương quốc thịnh vượng khác ngay lập tức. Bị lòng tham chi phối, nhà vua đồng ý mà không suy nghĩ. Vị khách thần bí biến mất, và dù đã tìm kiếm khắp nơi, vẫn không thể tìm thấy ông ta nữa.

Nhà vua, tin rằng mình đã mất đi lời hứa về quyền lực to lớn, chìm trong tuyệt vọng. Nỗi khao khát của ông chuyển thành bệnh tật thể xác. Cơ thể ông sốt cao, sức lực suy yếu, và các thầy thuốc không thể chữa khỏi.

Lúc đó, Bồ Tát, vừa trở về Benares sau khi hoàn thành việc học, biết được bệnh tình của nhà vua và đến cung điện. Ngài đề nghị chữa bệnh cho nhà vua mà không đòi hỏi bất kỳ phần thưởng nào. Sau khi biết được nguyên nhân của bệnh tật, ngài chỉ cho nhà vua thấy rằng nỗi buồn không thể mang lại những gì lòng tham mong muốn. Ngài giải thích rằng ngay cả khi một người cai trị nhiều vương quốc, nhu cầu thể chất của anh ta vẫn không thay đổi, và lòng tham, khi được thỏa mãn, sẽ nhân lên vô tận và chỉ dẫn đến đau khổ. Nhờ sự chỉ dạy này, tâm trí của nhà vua được giải thoát khỏi sự ám ảnh, và bệnh tật của ông biến mất.

Nhà vua hoàn toàn bình phục và vui mừng, nhận ra rằng trí tuệ đã chữa lành cho ông trong khi y học đã thất bại. Sau khi khuyên răn vị Bà-la-môn sống một cuộc sống chính trực và tiết độ, Bồ Tát rời bỏ thế gian, sống đời ẩn dật và tu luyện các đức hạnh tâm linh cho đến khi tái sinh vào cõi Phạm Thiên.

Sau khi kể xong câu chuyện, Đức Phật giải thích rằng trong kiếp trước, vị Bà-la-môn đau khổ kia chính là vị vua, và chính Ngài là chàng thanh niên thông thái đã chữa khỏi bệnh cho ông ta. Như vậy, cả trong quá khứ và hiện tại, cùng một tâm trí đã được giải thoát khỏi nỗi buồn thông qua việc hiểu rõ bản chất của dục vọng và sự vô thường.

.... o ....

J467. Kama Jātaka -- All conditioned things, whether wealth or crops or life itself, arise and pass away by their nature.

Summary: A Brahmin, having diligently cared for his crops with the intention of offering them as a gift to the Buddha and the Saṅgha, loses everything in a flood that occurs overnight. In response, the Buddha shares a past story about a greedy king who misses the opportunity to acquire three kingdoms. The king then learns the wisdom of impermanence and is able to overcome his sorrow.

.

This was a story the Buddha told while dwelling at Jetavana, concerning a certain brahmin.

There lived at Savatthi a brahmin who was clearing land along the bank of the Aciravati River in order to cultivate it. As the Buddha went daily through Savatthi on his alms round, he perceived the destiny of this man and repeatedly went out of his way to visit him. At each stage of the brahmin’s work—when the trees were felled, when the ground was cleared, when the land was plowed, and when the embanked squares for irrigation were formed—the Buddha offered gentle encouragement and approval.

On the day the brahmin sowed his field, he resolved that when the crop ripened he would offer generous alms to the Buddha and the monastic community. The Buddha accepted this intention and departed. Later, when the brahmin was watching the growing crop, the Buddha again passed by. Observing how often the ascetic visited him, the brahmin concluded that the Buddha must one day come seeking food, and he resolved firmly to give it. On the very day this thought arose, the Buddha appeared at the brahmin’s house. From that moment, deep confidence and devotion arose in the brahmin’s heart.

When the crop ripened, the brahmin planned to reap it the following day. But during the night, heavy rains fell far upstream along the Aciravati. A sudden flood swept down the river, washing away the entire harvest and carrying it out to sea. Not a single stalk remained. When the waters subsided and the brahmin saw his ruined field, he was overwhelmed with grief. He returned home weak and broken, pressing his hand to his heart, and lay there lamenting.

Seeing the brahmin’s suffering, the Buddha resolved to support him. After completing his alms round the next day, the Buddha sent the monks back to the monastery and went himself, accompanied by his attendant, to the brahmin’s house. The brahmin, hearing of his arrival, took comfort and welcomed him. When the cause of the brahmin’s sorrow became clear, the Buddha gently led him to understand that what has been lost cannot be recovered through grief. All conditioned things, whether wealth or crops or life itself, arise and pass away by their nature. By clinging to what is gone, one only increases suffering. Through this teaching, the brahmin’s grief was calmed, and his mind was established in the Fruit of the First Path. Having relieved him of his sorrow, the Buddha departed.

News spread throughout Savatthi that the Buddha had comforted a brahmin stricken by grief and had guided him to spiritual attainment. The monks discussed this event in the Hall of Truth. When the Buddha heard of their conversation, he explained that this was not the first time he had cured that man of grief. He then related a story from a former life.

Long ago, when Brahmadatta ruled as king of Benares, he had two sons. He appointed the elder as viceroy and the younger as commander-in-chief. When the king died, the courtiers sought to crown the elder son, but he refused both the throne and all royal authority, insisting that his younger brother be made king. Having renounced power entirely, the elder left the city and settled in a frontier village, living with a merchant family and working with his hands.

When the villagers later learned that he was a king’s son, they insisted on supporting him in comfort. During a survey of the fields by royal officers, the merchant asked the prince to request a remission of taxes from the king. The request was granted. Other villagers followed, and the prince secured tax remission for them as well. In return, they paid their taxes to him, and his wealth and influence grew. With this growth, his greed increased. He demanded and received control of the entire district, then the viceroyalty, and eventually resolved to seize the kingdom itself.

Marching with an army to the outskirts of Benares, he demanded the throne from his younger brother. The younger king, unwilling to shed his brother’s blood or cling to power, surrendered the kingdom. Once enthroned, the elder brother’s greed did not diminish. Even one kingdom failed to satisfy him, and his craving expanded endlessly.

At that time, Sakka, king of the gods, perceived this unchecked greed and resolved to teach the man a lesson. Disguised as a young brahmin, Sakka appeared at the palace and promised to deliver three additional prosperous kingdoms to him without delay. Consumed by desire, the king agreed without reflection. The divine visitor vanished, and despite an exhaustive search, could not be found again.

The king, believing he had lost the promise of immense power, was overcome with despair. His longing turned inward and became physical affliction. His body burned with fever, his strength failed, and physicians were unable to cure him.

At that time, the Bodhisatta, newly returned to Benares after completing his education, learned of the king’s illness and went to the palace. He offered to cure the king without demanding reward. Upon learning the origin of the illness, he showed the king that grief could not bring about what greed desired. He explained that even if a man ruled many kingdoms, his bodily needs would remain the same, and that desire, when indulged, multiplies endlessly and leads only to suffering. Through this instruction, the king’s mind was freed from its obsession, and his illness vanished.

The king recovered fully and rejoiced, recognizing that wisdom had healed him where medicine had failed. The Bodhisatta, having admonished him to live righteously and with restraint, departed from the world, adopting the life of a recluse and cultivating spiritual perfections until his rebirth in the Brahma realm.

Having concluded the story, the Buddha explained that in that former life the grieving brahmin had been the king, and he himself had been the wise youth who cured him. Thus, both in the past and the present, the same mind had been freed from sorrow through understanding the nature of desire and impermanence.

.... o ....

J468. Janasandha Jātaka -- Các vị vua nên sống đạo đức, cai trị với công lý và lòng nhân ái.

Tóm tắt: Vua xứ Kosala đã lâu không đến diện kiến ​​Đức Phật. Đáp lại, Đức Phật kể một câu chuyện về một vị hoàng tử đã dạy cho dân chúng mười nguyên tắc sống thiết yếu, và cảnh báo rằng nếu bỏ bê những nguyên tắc này sẽ dẫn đến đau khổ.

.

Đây là câu chuyện mà Đức Phật kể khi đang cư ngụ tại Jetavana, để giáo huấn vua xứ Kosala.

Một thời, vua xứ Kosala, say mê quyền lực và chìm đắm trong những thú vui trần tục, đã bỏ bê nhiệm vụ vương giả. Ông không thường xuyên thiết triều và lơ là việc đến thăm Đức Phật. Một ngày nọ, nhớ đến Đức Phật và sự lơ là của mình, ông quyết định đến thăm Ngài. Sau bữa ăn sáng, ông lên xe ngựa hoàng gia và đến tu viện, nơi ông bày tỏ lòng kính trọng và ngồi lắng nghe.

Nhận thấy tình trạng của nhà vua, Đức Phật nhẹ nhàng khuyên răn ông, nhắc nhở rằng một vị vua không nên bỏ bê những người đưa ra lời khuyên khôn ngoan. Đức Phật dạy rằng, một vị vua phải cai trị một cách thận trọng, chăm sóc thần dân như cha mẹ chăm sóc con cái, từ bỏ hành vi xấu xa và giữ gìn mười đức tính của bậc quân vương. Khi một vị vua sống chính trực, những người xung quanh ông cũng trở nên chính trực. Đức Phật giải thích thêm rằng, ngay cả trong thời cổ đại, những vị vua khôn ngoan, không cần sự hướng dẫn của Đức Phật, cũng đã cai trị dựa trên sự hiểu biết và đức hạnh, thiết lập cho bản thân và thần dân con đường hành thiện và đạt được số phận tốt đẹp trên thiên giới. Theo yêu cầu của nhà vua, Đức Phật sau đó đã kể một câu chuyện từ quá khứ.

Ngày xưa, khi Brahmadatta trị vì làm vua ở Benares, Bồ Tát được sinh ra là con trai của hoàng hậu và được đặt tên là Hoàng tử Janasandha. Khi đến tuổi trưởng thành và trở về từ Takkasila, nơi ông đã thông thạo tất cả các ngành học, cha ông đã ban lệnh ân xá cho tù nhân và bổ nhiệm ông làm phó vương. Sau khi nhà vua qua đời, Hoàng tử Janasandha lên ngôi.

Với tư cách là vua, ông tận tâm với lòng hào phóng và sự công chính. Ông thiết lập sáu nhà từ thiện lớn—ở bốn cổng thành, ở trung tâm thành phố và ở cổng cung điện—và phân phát những khoản tiền lớn hàng ngày cho người nghèo và người cần giúp đỡ. Ông vĩnh viễn mở cửa nhà tù, bãi bỏ các nơi hành quyết và bảo vệ tất cả chúng sinh bằng lòng hào phóng, lời nói tử tế, hành vi giúp đỡ và sự công bằng. Ông tuân thủ giới luật, giữ ngày chay tịnh và cai trị theo công lý và lòng từ bi.

Thỉnh thoảng, ông tập hợp thần dân lại và hướng dẫn họ sống một cuộc sống chính trực. Ông khuyến khích lòng hào phóng, đạo đức, siêng năng trong công việc, học vấn khi còn trẻ, tích lũy tài sản một cách lương thiện, lời nói và hành động dịu dàng, hiếu thảo với cha mẹ, kính trọng người lớn tuổi, và tránh xa sự tàn ác và lừa dối. Nhờ sự hướng dẫn đó, ông đã giúp rất nhiều người sống theo những hành vi tốt đẹp.

Vào một ngày lễ thiêng liêng, ngày rằm của nửa tháng, sau khi thực hiện các giới luật tôn giáo, ông quyết định giáo huấn người dân để mang lại lợi ích lâu dài và sự tỉnh thức tâm linh cho họ. Ông triệu tập các công dân, bắt đầu từ những người phụ nữ trong hoàng tộc, và tập hợp toàn bộ dân chúng trong sân cung điện. Ngồi dưới một mái hiên được trang trí lộng lẫy, ông tuyên bố những lời dạy nhằm chỉ ra những hành động nào dẫn đến đau khổ và những hành động nào giúp thoát khỏi đau khổ.

Ông giải thích rằng con người sẽ hối hận sâu sắc khi không tích lũy tài sản bằng những phương tiện lương thiện vào đúng thời điểm, bỏ bê việc học hành khi còn trẻ, tham gia vào việc nói xấu, không trung thực, tàn ác và thô bạo, hoặc làm hại chúng sinh mà không có lòng từ bi. Sự hối hận cũng nảy sinh từ việc bỏ bê bổn phận vợ chồng, không bố thí khi có đủ khả năng, bỏ rơi cha mẹ khi về già, thiếu tôn trọng thầy cô và người lớn tuổi, và coi thường những người đức hạnh và thánh thiện. Ông cũng dạy rằng khổ đau sẽ đến từ việc không thực hành khổ hạnh, không tôn trọng người xứng đáng và không trau dồi đức hạnh khi có cơ hội.

Ngược lại, những người hoàn thành trách nhiệm của mình đối với người khác, hành động khôn ngoan, thực hành lòng hào phóng, tự kiềm chế, tôn kính và có tầm nhìn xa, sẽ sống không hối hận và chuẩn bị cho hạnh phúc trong cuộc sống này và kiếp sau.

Mỗi tháng hai lần, vua Janasandha dạy những nguyên tắc này cho người dân. Được hướng dẫn bởi lời dạy của ông, họ đã thực hành những điều này và được định sẵn sẽ tái sinh vào những cảnh giới tốt đẹp.

Khi Đức Phật kết thúc câu chuyện này, Ngài giải thích với vua Kosala rằng những vị vua khôn ngoan trong quá khứ, ngay cả khi không có người thầy bên ngoài, cũng đã hiểu những chân lý này bằng sự hiểu biết của chính mình và đã dẫn dắt vô số người đi trên con đường đến cõi trời. Sau đó, Ngài xác định mối liên hệ giữa quá khứ và hiện tại, nói rằng những người dân thời xưa chính là những người theo Ngài hiện nay, và chính Ngài là vua Janasandha.

.... o ....

J468. Janasandha Jātaka -- Kings should uphold moral discipline and govern with justice and compassion.

Summary: The king of Kosala neglects to attend to the Buddha. In response, the Buddha shares a story about a prince who taught his people ten essential practices, warning that neglecting these would lead to suffering.

.

This was a story the Buddha told while dwelling at Jetavana, for the instruction of the King of Kosala.

At one time, the King of Kosala, intoxicated with power and absorbed in worldly pleasures, neglected his royal duties. He failed to hold court regularly and grew remiss in attending upon the Buddha. One day, recollecting the Buddha and his own neglect, he resolved to visit him. After his morning meal, he set out in his royal chariot and went to the monastery, where he paid his respects and sat in attendance.

Perceiving the king’s state, the Buddha admonished him gently, reminding him that a ruler should not neglect those who offer wise counsel. A king, he taught, must rule vigilantly, caring for his subjects as a parent cares for children, abandoning evil conduct and upholding the ten royal virtues. When a ruler is righteous, those around him also become righteous. The Buddha further explained that even in ancient times, wise rulers, without the guidance of a Buddha, had governed according to understanding and virtue alone, establishing themselves and their people in the path of good conduct and heavenly destiny. At the king’s request, the Buddha then related a story from the past.

Long ago, when Brahmadatta ruled as king in Benares, the Bodhisatta was born as the son of the chief queen and was named Prince Janasandha. When he came of age and returned from Takkasila, where he had mastered all branches of learning, his father granted a general amnesty to prisoners and appointed him viceroy. After the king’s death, Prince Janasandha ascended the throne.

As king, he devoted himself to generosity and righteousness. He established six great almonries—at the four city gates, at the city center, and at the palace gate—and distributed vast sums daily to the poor and needy. He permanently opened the prison doors, abolished places of execution, and protected all beings through generosity, kind speech, helpful conduct, and impartiality. He observed moral discipline, kept the holy fast days, and ruled according to justice and compassion.

From time to time, he gathered his subjects and instructed them in righteous living. He encouraged generosity, moral conduct, diligence in one’s livelihood, education during youth, honest accumulation of wealth, gentleness in speech and action, devotion to parents, respect for elders, and restraint from cruelty and deceit. Through such guidance, he established large numbers of people in wholesome conduct.

On a holy observance day, the fifteenth day of the fortnight, having undertaken the religious precepts, he resolved to instruct the people for their lasting benefit and spiritual vigilance. He summoned the citizens, beginning with the women of the royal household, and gathered the entire population in the palace courtyard. Seated beneath a richly adorned pavilion, he proclaimed teachings intended to show which actions lead to suffering and which lead away from it.

He explained that human beings suffer deep regret when they fail to acquire wealth through honest means at the proper time, neglect learning in youth, engage in slander, dishonesty, cruelty, and harshness, or harm living beings without compassion. Regret also arises from neglecting marital duties, failing to give when resources are abundant, abandoning parents in their old age, disrespecting teachers and elders, and disregarding virtuous and holy persons. He further taught that sorrow follows from failing to practice austerity, honor the worthy, and cultivate virtue when opportunity allows.

By contrast, those who fulfill their responsibilities to others, act with wisdom, practice generosity, moral restraint, reverence, and foresight, live without regret and prepare themselves for happiness in this life and beyond.

Twice each month, King Janasandha taught these principles to the people. Guided by his instruction, they fulfilled these practices and became destined for favorable rebirth.

When the Buddha concluded this account, he explained to the King of Kosala that wise rulers of the past, even without external teachers, had understood these truths through their own insight and had led multitudes along the path to heavenly realms. He then identified the connection between past and present, stating that the people of that former time were his present followers, and that he himself had been King Janasandha.

.... o ....

J469. Maha-Kanha Jātaka -- Chúng ta nên nuôi dưỡng lòng rộng lượng bố thí, giữ giới, sống chính trực, rời bỏ pháp bất thiện.

Tóm tắt: Các vị sư bàn về những nỗ lực tận tâm của Đức Phật trong việc giúp và cứu độ chúng sinh. Đức Phật kể về kiếp trước, khi còn là thần Sakka, ngài đã dọa dẫm những người ương ngạnh bằng cách đe dọa sẽ cho một con chó đen khổng lồ tiêu diệt họ, khiến họ phải vâng lời.

.

Đây là câu chuyện mà Đức Phật kể khi đang cư ngụ tại Jetavana, liên quan đến việc sống vì lợi ích của thế giới.

Một ngày nọ, khi các vị tỳ kheo đang ngồi cùng nhau trong Chánh điện, họ nói chuyện với nhau, ca ngợi cuộc đời từ bi và sự phục vụ không mệt mỏi của Đức Phật. Họ suy ngẫm về việc Đức Phật, dù đã đạt được trí tuệ tối thượng, đã từ bỏ những nơi ở tiện nghi và sống chỉ vì lợi ích của tất cả chúng sinh. Họ nhớ lại cách Ngài đã đi bộ những quãng đường dài với bát và y phục, cách Ngài đã chuyển bánh xe Pháp cho năm vị khổ hạnh và ngay sau đó dẫn dắt tất cả họ đến giác ngộ, cách Ngài đã cải hóa những người khổ hạnh tóc rối ở Uruvela và Gayasisa, cách Ngài tìm kiếm và hướng dẫn những cá nhân thuộc mọi tầng lớp – vua chúa, người lang thang, kẻ giết người, thần linh, và thậm chí cả những chúng sinh không phải con người – không bao giờ tiếc công sức hay khó khăn. Họ nhớ lại những chuyến đi của Ngài đến những vùng đất xa xôi, sự giáng lâm của Ngài xuống cõi trời Ba mươi ba để thuyết pháp cho các vị thần, chuyến thăm của Ngài đến cõi Phạm thiên để loại bỏ những quan điểm sai lầm, và những chuyến hành hương hàng năm của Ngài qua nhiều vùng để ban tặng nơi nương tựa, đức hạnh và quả vị tâm linh cho những người có khả năng tiếp nhận. Vì vậy, họ ca ngợi cuộc đời của Đức Phật là một cuộc đời sống hoàn toàn vì lợi ích của thế giới.

Khi Đức Phật bước vào và biết được chủ đề cuộc trò chuyện của họ, Ngài giải thích rằng hành vi như vậy không phải là điều mới đối với Ngài. Ngay cả trong những kiếp trước, rất lâu trước khi đạt được giác ngộ hoàn toàn, Ngài đã sống vì lợi ích của thế giới. Để minh họa điều này, Ngài đã kể một câu chuyện từ thời xa xưa.

Ngày xưa, vào thời Đức Phật Kassapa, có một vị vua tên là Usinara. Nhiều năm đã trôi qua kể từ khi Đức Phật Kassapa tuyên bố Tứ Diệu Đế và nhập Niết bàn. Theo thời gian, giáo pháp đã suy tàn. Các vị tỳ kheo từ bỏ giới luật và tìm kế sinh nhai bằng những phương tiện không chính đáng. Các thành viên của tăng đoàn không làm tròn bổn phận, các cư sĩ bỏ bê trách nhiệm của mình, các Bà la môn từ bỏ lối sống truyền thống của họ, và phần lớn mọi người đi theo con đường xấu xa. Kết quả là, những chúng sinh chết trong thời đại này hầu hết đều tái sinh vào những cảnh giới đau khổ.

Sakka, vua của các vị thần, nhận thấy rằng không có chúng sinh mới nào được tái sinh vào cõi trời, đã quan sát thế giới và nhận thấy sự suy đồi về đạo đức và sự suy tàn của Phật giáo. Ngài quyết định hành động vì lợi ích của chúng sinh. Kế hoạch của ông là gieo rắc nỗi sợ hãi vào lòng nhân loại để thức tỉnh họ, và sau khi nỗi sợ hãi trỗi dậy, ông sẽ hướng dẫn và an ủi họ, khôi phục lại sự công chính và kéo dài sự tồn tại của giáo lý.

Để thực hiện điều này, Sakka đã tạo ra một màn trình diễn đáng sợ. Ông khiến thần Matali biến thành một con chó đen khổng lồ với vẻ ngoài kinh khủng, bị xích lại và được trang trí bằng những dấu hiệu đáng sợ. Bản thân Sakka cũng che giấu bản chất thần thánh của mình và xuất hiện dưới hình dạng một người tiều phu hùng mạnh được trang bị vũ khí. Cả hai cùng nhau xuống gần thành phố và tuyên bố sự hủy diệt sắp xảy ra, gieo rắc nỗi sợ hãi khắp nơi.

Khi con chó và chủ nhân của nó tiến vào thành phố, nỗi kinh hoàng bao trùm cư dân. Mọi người chạy trốn vào nhà, đóng cửa và tìm nơi trú ẩn bất cứ nơi nào có thể. Con chó khổng lồ đuổi theo họ khắp các con phố và cuối cùng tiến vào cung điện hoàng gia, nơi ngay cả nhà vua và gia đình cũng phải bỏ chạy trong sợ hãi. Khi con chó gầm lên, âm thanh vang vọng khắp vũ trụ, gieo rắc nỗi sợ hãi cho tất cả chúng sinh từ cõi thấp nhất đến cõi trời cao nhất.

Khi nhà vua cố gắng tìm hiểu nguyên nhân của nỗi kinh hoàng này, rõ ràng là không có bất kỳ loại thức ăn thông thường nào có thể thỏa mãn cơn đói của con chó. Cuối cùng, nhà vua nhận ra rằng đây không phải là một sinh vật bình thường mà là một sinh vật siêu nhiên được gửi đến để trừng phạt những kẻ làm điều ác. Ông biết rằng con chó chỉ được phép ăn thịt những kẻ sống bất chính.

Sakka sau đó tiết lộ những hành vi nào được coi là kẻ thù của sự công chính: sự tham nhũng trong giới tăng ni, sự bóc lột và đạo đức giả trong giới tu sĩ và Bà la môn, sự bỏ bê và ngược đãi cha mẹ, hành vi tình dục sai trái, bạo lực và cướp bóc, sự tàn ác, sự lừa dối và nhiều hình thức suy đồi đạo đức khác đã bén rễ trong xã hội. Ông đe dọa sẽ trừng phạt những hành vi đó, gây ra nỗi sợ hãi lớn trong dân chúng.

Khi nỗi kinh hoàng đã hoàn toàn chiếm lấy trái tim họ, Sakka đã kiềm chế con chó và tiết lộ thân phận thật của mình, bay lên không trung trong ánh hào quang thần thánh. Ông giải thích rằng thế giới đang suy tàn vì những hành vi xấu xa và chúng sinh đang lấp đầy các cõi khổ đau trong khi cõi trời trống rỗng. Ông kêu gọi nhà vua và người dân hãy cảnh giác, từ bỏ những việc làm sai trái và trau dồi lòng rộng lượng, kỷ luật đạo đức và sự công chính.

Thông qua màn trình diễn và lời dạy này, Sakka đã thiết lập lại nền tảng đạo đức và củng cố sức mạnh đang suy yếu của tôn giáo, đảm bảo rằng nó sẽ tồn tại thêm một nghìn năm nữa. Sau khi hoàn thành mục đích của mình, ông cùng Matali rời đi và trở về cõi trời.

Khi Đức Phật kết thúc bài thuyết pháp này, Ngài giải thích rằng cũng giống như trong thời đại trước đó, Ngài đã hành động vì lợi ích của thế giới. Sau đó, ông đã chỉ ra mối liên hệ giữa quá khứ và hiện tại, nói rằng Matali chính là Ananda, và bản thân ông chính là Sakka, vua của các vị thần.

.... o ....

J469. Maha-Kanha Jātaka -- We should nurture generosity, uphold moral discipline, and practice righteousness, while turning away from wrongdoing.

Summary: The monks discuss the Buddha's dedicated efforts to help and save others. The Buddha shares a story about how, in his past life as Sakka, he frightened a wayward people into obedience by threatening them with destruction by a large black hound.

.

This was a story the Buddha told while dwelling at Jetavana, concerning living for the benefit of the world.

One day, as the monks were seated together in the Hall of Truth, they spoke among themselves in praise of the Buddha’s life of compassion and tireless service. They reflected on how the Master, though having attained supreme wisdom, abandoned comfortable dwellings and lived solely for the welfare of all beings. They recalled how he journeyed great distances on foot with bowl and robe, how he set in motion the Wheel of the Law for the five ascetics and soon afterward led them all to sainthood, how he converted the matted-hair ascetics at Uruvela and Gayasisa, how he sought out and guided individuals of every kind—kings, wanderers, murderers, spirits, and even non-human beings—never sparing himself effort or hardship. They remembered his journeys to distant lands, his descent to the Heaven of the Thirty-Three to teach the gods, his visit to the Brahma world to uproot false views, and his yearly pilgrimages through many regions to bestow refuge, virtue, and spiritual fruits upon those capable of receiving them. Thus they praised the Buddha’s life as one lived wholly for the good of the world.

When the Buddha entered and learned the subject of their conversation, he explained that such conduct was not new to him. Even in past lives, long before attaining perfect enlightenment, he had lived for the benefit of the world. To illustrate this, he related a story from a former age.

Long ago, in the time of the Buddha Kassapa, there ruled a king named Usinara. Many years had passed since Kassapa Buddha had proclaimed the Four Noble Truths and passed into final Nirvana. Over time, the teaching had decayed. Monks abandoned discipline and sought livelihood by improper means. Members of the monastic order failed in their duties, householders neglected their responsibilities, brahmins forsook their traditional conduct, and the majority of people followed paths of evil. As a result, beings dying in this era were reborn overwhelmingly in states of suffering.

Sakka, king of the gods, observing that no new beings were being reborn among the heavenly hosts, surveyed the world and perceived the collapse of moral conduct and the decay of the Buddha’s religion. He resolved to act for the welfare of beings. His plan was to terrify humanity into awareness and then, once their fear was aroused, to instruct and console them, restoring righteousness and prolonging the life of the teaching.

To accomplish this, Sakka devised a fearsome display. He caused the god Matali to assume the form of a monstrous black hound of terrifying appearance, bound with chains and adorned with ominous signs. Sakka himself disguised his divine nature and appeared as a formidable forester armed with weapons. Together they descended near the city and proclaimed impending destruction, spreading panic among the people.

As the hound and its master entered the city, terror seized the inhabitants. The people fled into their houses, shut their doors, and sought refuge wherever they could. The monstrous hound chased them through the streets and eventually entered the royal palace, where even the king and his household fled in fear. When the hound roared, the sound echoed through the entire universe, striking fear into beings from the lowest realms to the highest heavens.

When the king attempted to understand the cause of this terror, it became clear that no amount of ordinary food could satisfy the hound’s hunger. At last the king realized that this was no ordinary creature but a supernatural being sent to punish wrongdoing. He learned that the hound was meant to devour only those who lived unrighteously.

Sakka then revealed the kinds of conduct that marked one as an enemy of righteousness: corruption among monks and nuns, exploitation and hypocrisy among ascetics and brahmins, neglect and abuse of parents, sexual misconduct, violence and robbery, cruelty, deceit, and the many forms of moral decay that had taken root in society. He threatened to unleash punishment upon such behavior, causing great fear among the people.

When terror had fully seized their hearts, Sakka restrained the hound and revealed his true identity, rising into the air in divine radiance. He explained that the world was descending into ruin because of evil conduct and that beings were filling the realms of suffering while the heavens stood empty. He urged the king and the people to be vigilant, to abandon wrongdoing, and to cultivate generosity, moral discipline, and righteousness.

Through this display and teaching, Sakka reestablished the foundations of moral conduct and strengthened the fading power of the religion, ensuring that it would endure for another thousand years. Having accomplished his purpose, he departed with Matali and returned to the celestial realm.

When the Buddha concluded this discourse, he explained that just as in that former age, he had acted for the welfare of the world. He then identified the connection between past and present, stating that Matali had been Ananda, and that he himself had been Sakka, king of the gods.

.... o ....

J470. Kosiya Jātaka -- gười keo kiệt sẽ xuống địa ngục sau khi chết.

Tóm tắt: Đức Phật kể một câu chuyện về một người đàn ông, mặc dù sinh ra trong một gia đình nổi tiếng về lòng hào phóng, lại rất keo kiệt. Tổ tiên của ông, giờ đã trở thành thần linh, đã khuyến khích ông noi theo truyền thống hào phóng của gia đình.

.

Câu chuyện này, được gọi là Kosiyajātaka, kể về sự suy tàn do tính keo kiệt gây ra và sức mạnh của lòng hào phóng. Câu chuyện này cũng sẽ được kể lại trong Sudhābhojanajātaka [Jataka 535].

Ngày xưa, khi Brahmadatta trị vì vương quốc Benares, có một gia chủ giàu có sở hữu khối tài sản tám mươi triệu đồng. Nhờ sự giàu có và đức tính liêm chính, nhà vua đã bổ nhiệm ông làm quan thủ quỹ của vương quốc. Được nhà vua kính trọng và được người dân thành phố cũng như dân làng ngưỡng mộ, một ngày nọ, vị quan thủ quỹ suy ngẫm về nguồn gốc sự thịnh vượng của mình. Ông kết luận rằng sự giàu có đó không thể đến từ sự lười biếng hay hành động sai trái trong kiếp trước, mà từ những việc làm đức hạnh. Quyết tâm đảm bảo phúc lợi cho tương lai, ông xin phép nhà vua sử dụng tài sản của mình cho những mục đích từ thiện.

Với sự chấp thuận của nhà vua, ông đã xây dựng sáu nhà bố thí lớn: một ở mỗi cổng thành, một ở trung tâm thành phố và một ở lối vào nhà riêng của ông. Với chi phí khổng lồ mỗi ngày, ông duy trì việc bố thí liên tục suốt cuộc đời mình. Trước khi qua đời, ông khuyên các con trai mình không bao giờ được từ bỏ truyền thống hào phóng này. Nhờ công đức của những việc làm này, ông được tái sinh thành Sakka, vua của các vị thần.

Con cháu ông tiếp tục con đường đó trong nhiều thế hệ. Con trai ông được tái sinh thành thần Canda, con trai của Canda là Suriya, con trai của Suriya là Mātali, và con trai của Mātali là Pañcasikha. Tuy nhiên, con trai của Pañcasikha, người thứ sáu trong dòng dõi, thừa kế tám mươi triệu đồng nhưng không thừa hưởng bất kỳ đức tính nào của gia đình. Ông được biết đến với cái tên Maccharikosiya, Kosiya keo kiệt.

Không giống như tổ tiên của mình, Kosiya coi lòng hào phóng là sự lãng phí ngu ngốc. Ông phá bỏ và đốt cháy các nhà bố thí, quyết tâm không bao giờ cho đi dù chỉ một đồng xu, và hoàn toàn dành hết tâm trí vào việc tích trữ của cải. Những người ăn xin từng dựa vào truyền thống của gia đình đã tụ tập trước cổng nhà ông và cầu xin bố thí, nhưng ông đã đuổi họ đi và bố trí lính canh để ngăn họ quay trở lại. Kết quả là, người nghèo lâm vào cảnh khốn cùng, và người dân công khai lên án ông vì đã phá hủy phong tục cao quý của tổ tiên.

Mặc dù vô cùng giàu có, Kosiya lại sống trong cảnh cực kỳ khắc khổ. Ông không hưởng thụ sự giàu có của mình cũng không chia sẻ chúng với gia đình. Ông ta ăn những món ăn thô sơ, mặc quần áo rách rưới làm từ sợi thực vật, trú ẩn dưới những tán lá cây và đi lại bằng một chiếc xe ngựa cũ kỹ do những con bò gầy yếu kéo. Khối tài sản khổng lồ của ông ta chẳng mang lại lợi ích gì cho ai, giống như một kho báu mà một con chó tìm thấy nhưng không thể sử dụng.

Một ngày nọ, trên đường đến gặp nhà vua, Kosiya dừng chân tại nhà của viên phó thủ quỹ. Ở đó, ông ta thấy viên phó thủ quỹ đang thoải mái ăn cháo gạo ngon lành được nấu với bơ và đường, xung quanh là gia đình. Cảnh tượng đó đã khơi dậy trong Kosiya một khao khát mãnh liệt. Tuy nhiên, nỗi sợ hãi phải tiêu tiền và những ràng buộc xã hội đã kiềm chế ông ta, và ông ta từ chối tất cả những lời mời dùng bữa. Ông ta lặng lẽ quan sát, bị dày vò bởi ham muốn, và rời đi mà không nếm thử một miếng nào.

Sau đó, cơn thèm khát trở nên không thể chịu đựng nổi. Vẫn không muốn thừa nhận điều đó một cách công khai, ông không nói với ai và tự cho phép mình suy nhược dần trong bí mật. Vẻ ngoài của ông trở nên xanh xao và yếu ớt cho đến khi ông ngã gục trên giường. Ngay cả khi đó, ông vẫn chống lại việc thú nhận ham muốn của mình, sợ rằng việc thỏa mãn ham muốn sẽ dẫn đến tốn kém. Cuối cùng, dưới áp lực dai dẳng từ vợ, ông thừa nhận rằng mình thèm ăn cháo gạo giống như loại ông đã thấy ở nhà viên quan thủ quỹ.

Vợ ông ngay lập tức đề nghị nấu cháo thật nhiều, nhưng điều này khiến ông kinh hãi. Ông từ chối mọi đề nghị liên quan đến việc cho bất cứ ai khác ăn ngoài bản thân mình. Cuối cùng, quyết tâm tránh việc chia sẻ dù chỉ một chút, ông sắp xếp để nấu cháo một mình trong rừng. Chỉ mang theo lượng gạo, sữa, đường và mật ong vừa đủ, ông cải trang đến một nơi hẻo lánh bên bờ sông, nhóm một ngọn lửa nhỏ dưới một bụi cây, và sai một người nô lệ canh chừng người qua đường trong khi ông nấu ăn.

Vào lúc đó, Sakka, vua của các vị thần, đang chiêm ngưỡng vẻ huy hoàng của cõi trời của mình, suy ngẫm về những việc làm đã mang lại cho ông vinh quang như vậy. Ông nhớ lại lòng hào phóng của mình trong kiếp trước khi làm quan thủ quỹ ở Benares và rồi nhìn vào số phận của con cháu mình. Phát hiện ra rằng Maccharikosiya đã phá hủy truyền thống gia đình và đang sống trong sự tham lam và khổ sở, Sakka quyết định can thiệp. Ông biết rằng nếu người keo kiệt này tiếp tục như vậy, ông ta sẽ rơi xuống địa ngục sau khi chết. Quyết tâm sửa đổi ông ta, Sakka triệu tập Canda, Suriya, Mātali và Pañcasikha và nghĩ ra một kế hoạch để thức tỉnh Kosiya về giá trị của lòng hào phóng.

Cải trang thành các vị Bà La Môn, họ lần lượt xuống khu rừng nơi Kosiya đang nấu cháo một mình. Mỗi người đến gần ông ta xin thức ăn, và mặc dù ông ta chống cự quyết liệt, những lời nói của họ dần dần làm lung lay quyết tâm của ông ta. Họ nhắc nhở ông rằng cho đi theo khả năng của mình sẽ mang lại niềm vui, công đức và hạnh phúc, trong khi ăn một mình chỉ dẫn đến đau khổ. Mỗi lời yêu cầu đè nặng lên ông ta như một gánh nặng khủng khiếp, nhưng ông ta dần dần nhượng bộ, cho phép mỗi người ngồi gần đó và hứa sẽ cho họ một phần nhỏ.

Khi cháo đã chín, năm vị Bà La Môn lấy lá cây để đựng thức ăn. Mặc dù ông ta phản đối, Kosiya vẫn cẩn thận múc từng muỗng cho mỗi người. Khi ông ta đã múc xong cho tất cả, ông ta thấy vẫn còn cháo trong nồi. Chỉ đến lúc đó, ông ta mới ngồi xuống ăn nốt phần thức ăn còn lại.

Như vậy, nhờ sự can thiệp của các vị thần và sự dần dần phá bỏ lòng tham lam cố chấp của ông ta, người keo kiệt đã buộc phải chia sẻ thức ăn của mình. Bằng cách này, truyền thống hào phóng lâu đời của gia đình bắt đầu được khôi phục, và Kosiya có cơ hội từ bỏ con đường hủy hoại và hướng tới một cuộc sống tốt đẹp hơn.

.... o ....

J470. Kosiya Jātaka -- A miser is destined to descend into hell after death.

Summary: The Buddha shares a story about a man who, despite being born into a family known for their generosity, was miserly. His ancestors, now gods, encouraged him to embrace the family tradition of giving.

.

This story, known as the Kosiyajātaka, concerns the ruin brought about by miserliness and the power of generosity. This also will be given under the Sudhābhojanajātaka [Jataka 535].

In the past, when Brahmadatta ruled as king of Benares, there lived a wealthy householder who possessed a fortune of eighty crores. Because of his great wealth and integrity, the king appointed him Treasurer of the realm. Honored by the king and respected by citizens and villagers alike, the Treasurer reflected one day upon the source of his prosperity. He concluded that such fortune could not have arisen from sloth or wrongdoing in former lives, but from deeds of virtue. Resolving to secure his future welfare, he sought permission from the king to use his wealth for generous purposes.

With royal approval, he established six great alms halls: one at each of the four city gates, one in the center of the city, and one at the entrance to his own home. At immense daily expense, he maintained continual almsgiving throughout his life. Before his death, he exhorted his sons never to abandon this tradition of generosity. Through the merit of these deeds, he was reborn as Sakka, king of the gods.

His descendants followed the same path for several generations. His son was reborn as the deity Canda, Canda’s son as Suriya, Suriya’s son as Mātali, and Mātali’s son as Pañcasikha. However, Pañcasikha’s son, the sixth in descent, inherited the eighty crores but none of the family virtue. He was known as Maccharikosiya, the Miser Kosiya.

Unlike his forefathers, Kosiya regarded generosity as foolish waste. He dismantled and burned the alms halls, resolved never to give even a single coin, and devoted himself entirely to hoarding wealth. Beggars who once relied on the family tradition gathered at his gate and pleaded for alms, but he drove them away and posted guards to prevent their return. As a result, the poor were left destitute, and the people openly condemned him for destroying the noble custom of his ancestors.

Though immensely wealthy, Kosiya lived in extreme austerity. He neither enjoyed his riches himself nor shared them with his family. He ate coarse food, wore rags made from plant fibers, sheltered himself with leaves, and traveled in a broken-down chariot drawn by worn-out oxen. His vast fortune was of no benefit to anyone, like a treasure found by a dog that cannot use it.

One day, while on his way to attend the king, Kosiya stopped at the house of the sub-treasurer. There he observed the sub-treasurer comfortably eating rich rice porridge prepared with ghee and sugar, surrounded by his family. The sight awakened in Kosiya a powerful craving. Yet fear of spending money and of social obligation restrained him, and he refused all invitations to share the meal. He watched in silence, tortured by desire, and left without tasting a single bite.

Afterward, the craving grew unbearable. Still unwilling to admit it openly, he told no one and allowed himself to waste away in secret. His appearance grew pale and weak until he collapsed upon his bed. Even then, he resisted confessing his desire, fearing that indulgence would lead to expense. Eventually, under persistent pressure from his wife, he admitted that he longed to eat rice porridge like that he had seen at the sub-treasurer’s house.

His wife immediately offered to prepare porridge generously, but this horrified him. He rejected every suggestion that involved feeding anyone besides himself. At last, determined to avoid even the slightest sharing, he arranged to cook the porridge alone in the forest. Taking only exact measures of rice, milk, sugar, and honey, he went in disguise to a secluded spot by a river, set up a small fire beneath a shrub, and instructed a slave to watch for passersby while he cooked.

At that moment, Sakka, king of the gods, surveying the splendor of his celestial realm, reflected upon the deeds that had earned him such glory. He recalled his generosity in his former life as Treasurer of Benares and then looked upon the fate of his descendants. Discovering that Maccharikosiya had destroyed the family tradition and was living in greed and misery, Sakka resolved to intervene. He knew that if the miser continued thus, he would fall into hell upon death. Determined to correct him, Sakka summoned Canda, Suriya, Mātali, and Pañcasikha and devised a plan to awaken Kosiya to the value of generosity.

Disguised as brahmins, they descended one by one to the forest where Kosiya was cooking his porridge alone. Each approached him seeking food, and though he resisted fiercely, their words steadily undermined his resolve. They reminded him that giving according to one’s means brings joy, merit, and happiness, while eating alone leads only to suffering. Each request weighed upon him like a crushing burden, yet he gradually conceded, allowing each to sit nearby and promising them a small portion.

When the porridge was finished, the five brahmins produced leaves to receive their food. Despite his objections, Kosiya served each one carefully, spoon by spoon. When he had finished serving them all, he found that there was still porridge remaining in the pot. Only then did he seat himself to eat what was left.

Thus, through the intervention of the gods and the gradual breaking of his stubborn greed, the miser was compelled to share his food. In this way, the ancient family tradition of generosity began to be restored, and Kosiya was given the chance to turn away from the path of ruin and toward a better rebirth.

.... o ....

.