Theo tuệ giác Thế Tôn, các pháp vận hành trong quan hệ duyên sinh nên liên hệ mật thiết với nhau không thể tách rời...
Một thời Thế Tôn trú tại Ràjagaha, dạy các Tỳ-kheo:
Khi nào, này các Tỳ-kheo, các vua phi pháp có mặt, khi ấy, các đại thần phi pháp của vua có mặt. Khi nào các đại thần phi pháp của vua có mặt, khi ấy các Bà-la-môn gia chủ phi pháp có mặt. Khi nào các Bà-la-môn gia chủ phi pháp có mặt, khi ấy dân chúng thị thành và dân chúng các làng trở thành phi pháp.
Khi nào dân chúng thị thành và ở các làng là phi pháp, khi ấy mặt trăng, mặt trời đi sai quỹ đạo. Khi nào mặt trăng, mặt trời đi sai quỹ đạo, khi ấy các dải ngân hà, các loại sao đi sai quỹ đạo. Khi nào các dãy ngân hà, các loại sao đi sai quỹ đạo, khi ấy ngày đêm đi sai quỹ đạo. Khi nào ngày đêm đi sai quỹ đạo, khi ấy tháng và nửa tháng đi sai quỹ đạo. Khi nào tháng và nửa tháng đi sai quỹ đạo, khi ấy thời tiết và năm đi sai quỹ đạo. Khi nào thời tiết và năm đi sai quỹ đạo, khi ấy gió thổi sai lạc trái mùa. Khi nào gió thổi sai lạc trái mùa, khi ấy chư Thiên bực mình.
Khi nào chư Thiên bực mình, khi ấy trời mưa không có điều hòa. Khi nào trời mưa không có điều hòa, khi ấy lúa chín trái mùa. Này các Tỳ-kheo, khi nào lúa chín trái mùa, khi ấy các loài người nuôi sống với loại lúa ấy, thì thọ mạng sẽ ngắn, dung sắc xấu, yếu sức và nhiều bệnh.
Khi nào, này các Tỳ-kheo, các vua đúng pháp có mặt, thì khi ấy các vị đại thần đúng pháp của vua có mặt. Khi nào các vị đại thần đúng pháp của vua có mặt, khi ấy các Bà-la-môn gia chủ đúng pháp có mặt. Khi nào các Bà-la-môn gia chủ đúng pháp có mặt, khi ấy dân chúng thị thành và dân chúng các làng trở thành đúng pháp. Khi nào dân chúng thị thành và ở các làng đúng pháp, khi ấy mặt trăng, mặt trời đi đúng quỹ đạo.
Khi nào mặt trăng, mặt trời đi đúng quỹ đạo, khi ấy các dãy ngân hà, các loại sao đi đúng quỹ đạo. Khi nào các dãy ngân hà, các loại sao đi đúng quỹ đạo, khi ấy ngày đêm đi đúng quỹ đạo. Khi nào ngày đêm đi đúng quỹ đạo, khi ấy tháng và nửa tháng đi đúng quỹ đạo. Khi nào tháng và nửa tháng đi đúng quỹ đạo, khi ấy thời tiết và năm đi đúng quỹ đạo.
Khi nào thời tiết và năm đi đúng quỹ đạo, khi ấy gió thổi đúng mùa. Khi nào gió thổi đúng mùa, khi ấy chư Thiên hoan hỷ. Khi nào chư Thiên hoan hỷ, khi ấy trời mưa điều hòa. Khi nào trời trở mưa điều hòa, khi ấy, lúa chín đúng mùa. Này các Tỳ-kheo, khi nào lúa chín đúng mùa, khi ấy loài người nuôi sống với loại lúa ấy, thọ mạng sẽ lâu dài, dung sắc đẹp đẽ, có sức mạnh và không có nhiều bệnh.
Khi đàn bò lội sông
Ðầu đàn đi sai lạc
Cả đàn đều đi sai
Vì hướng dẫn sai lạc
Cũng vậy, trong loài người
Vị được xem tối thắng
Nếu sở hành phi pháp
Còn nói gì người khác
Cả nước bị đau khổ
Nếu vua sống phi pháp.
Khi đàn bò lội sông
Ðầu đàn đi đúng hướng
Cả đàn đều đúng hướng
Vì hướng dẫn đúng đường
Cũng vậy trong loài người
Vị được xem tối thắng
Nếu sở hành đúng pháp
Còn nói gì người khác
Cả nước được an vui
Nếu vua sống đúng pháp.
(Kinh Tăng Chi Bộ I, chương 4, phẩm Nghiệp công đức)
SUY NGHIỆM
Sống đúng pháp hay nói rõ hơn là đúng Chánh pháp, tức sống theo Bát chánh đạo hay Thập thiện nghiệp đạo. Thiết lập đạo đức cá nhân và cộng đồng trên nền tảng thực tập giới định tuệ và giữ gìn ba nghiệp thân, khẩu, ý thanh tịnh là những quy chuẩn cơ bản để sống đúng Chánh pháp, góp phần hoàn thiện nhân cách cá nhân, giữ vững đạo đức xã hội, đưa đất nước phát triển hưng thịnh, phồn vinh.
Theo tuệ giác Thế Tôn, các pháp vận hành trong quan hệ duyên sinh nên liên hệ mật thiết với nhau không thể tách rời. Tình hình đất nước nói chung với nhiều biến cố thăng trầm đều do phẩm chất đạo đức của vua quan và thứ dân góp phần xây dựng nên, trong đó đạo đức của chư vị lãnh đạo ảnh hưởng không nhỏ đến thịnh suy của đất nước.
“Cả nước được an vui/Nếu vua sống đúng pháp” là một lời cảnh tỉnh đầy tuệ giác của đức Phật. Không những vua mà các quan, chư vị lãnh đạo các bộ ngành cơ quan đoàn thể nói chung cũng phải sống đúng pháp thì mới có thể đem đến lợi ích an vui cho đất nước, cho đơn vị của mình.
Trong bối cảnh tham nhũng đang là quốc nạn, tức một số người có chức quyền, gánh trên vai nhiều trọng trách mà xã hội giao phó đã không giữ được mình, không sống đúng pháp, đã và đang là đà cản bước tiến của đất nước. Do đó, suy nghiệm sâu sắc về lời dạy trên của Thế Tôn để mỗi người tự hoàn thiện mình, nhất là kiện toàn đạo đức và nhân cách của chư vị đã được dân tin tưởng giao cho sứ mạng cao quý “do dân và vì dân”.
Bình luận (0 đã gửi)
Gửi bình luận của bạn
BÌNH LUẬN BẰNG TÀI KHOẢN FACEBOOK ( đã gửi)